Lênh cấm vận vũ khí Iran hết hạn, Mỹ dọa trừng phạt
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo dọa trừng phạt bất cứ bên nào bán vũ khí cho Iran, sau khi lệnh cấm vận vũ khí của Liên Hợp Quốc với Iran chính thức hết hạn.
Hãng tin Sputnik dẫn lời Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo ngày 18-10 tuyên bố bất kỳ cá nhân, tổ chức hay quốc gia nào bán vũ khí cho Iran sẽ vi phạm quy định của Liên Hợp Quốc (LHQ) và bị chính quyền Washington trừng phạt.
“Trong 10 năm qua, các quốc gia đã hạn chế bán vũ khí cho Iran theo lệnh cấm của LHQ. Bất kỳ quốc gia nào thách thức lệnh cấm này sẽ châm ngòi cho những cuộc xung đột và căng thẳng hơn là thúc đẩy hòa bình và an ninh thế giới” – ông Pompeo nói.
Ông Pompeo khẳng định Mỹ sẵn sàng “sử dụng mọi nguồn lực trong nước để trừng phạt bất kỳ cá nhân hoặc tổ chức nào có liên quan đến các thương vụ mua bán, cung cấp hoặc chuyển giao vũ khí thông thường với Iran”.
Theo Ngoại trưởng Mỹ, các quốc gia nào ủng hộ cuộc chiến chống lực lượng khủng bố “nên kiềm chế mọi giao dịch vũ khí với Iran”.
Phát biểu của ông Pompeo được đưa ra sau khi lệnh cấm vận vũ khí của LHQ lên Iran chính thức hết hiệu lực trong ngày 18-10, bất chấp mọi nỗ lực của Washington kêu gọi khởi động lại các biện pháp trừng phạt, theo Sputnik.
Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif gọi ngày 18-10 là một ngày trọng đại và cho rằng việc nước cộng hòa Hồi giáo này có thể hợp tác quốc phòng trở lại là chiến thắng của cơ chế đa phương, hòa bình và an ninh.
“Cho đến hôm nay, tất cả các hạn chế đối với việc chuyển giao vũ khí, các hoạt động liên quan và dịch vụ tài chính đến và đi từ Cộng hòa Hồi giáo Iran, cũng như tất cả các lệnh cấm liên quan đến việc nhập cảnh hoặc quá cảnh qua lãnh thổ của các nước thành viên LHQ từng được áp đặt trước đây đối với một số công dân và quan chức quân đội Iran đều tự động chấm dứt” – Bộ Ngoại giao Iran đưa ra tuyên bố đúng 0h ngày 18-10 (theo giờ địa phương).
Mặc dù đã có thể tự do mua và xuất khẩu vũ khí nếu thấy phù hợp, nhưng chính quyền Tehran nhấn mạnh rằng ngành công nghiệp quốc phòng của Iran là “tự cung, tự cấp” và họ sẽ không “mua sắm” vũ khí một cách ồ ạt, theo đài RT.
“Học thuyết phòng thủ của Iran đặt con người và năng lực bản địa lên ưu tiên hàng đầu. Các loại vũ khí bất thông thường, vũ khí hủy diệt hàng loạt và việc mua sắm vũ khí ồ ạt không có chỗ trong học thuyết phòng thủ của Iran” – Bộ Ngoại giao Iran khẳng định.
Theo thỏa thuận hạt nhân giữa Iran và các nước P5+1 (Anh, Mỹ, Nga, Pháp, Trung Quốc và Đức) hồi năm 2015 (JCPOA), Iran phải hạn chế các chương trình phát triển hạt nhân để được dỡ bỏ lệnh cấm vận, trong đó có lệnh cấm vận vũ khí.
Lệnh cấm vận của LHQ chính thức hết hạn vào ngày 18-10, phù hợp với nghị quyết 2231 của Hội đồng Bảo an (HĐBA), RT cho hay.
Chính quyền Mỹ đã cố gắng ngăn chặn việc dỡ bỏ lệnh cấm vận do HĐBA áp đặt với quốc gia Hồi giáo này, trích dẫn điều khoản tái trừng phạt trong thỏa thuận JCPOA. Song, những nỗ lực này không được HĐBA tán thành.
Ngay cả các đồng minh châu Âu của Washington cũng tuyên bố Mỹ không có quyền kích hoạt cơ chế trừng phạt sau khi đơn phương rút khỏi thỏa thuận JCPOA.
Trước đó vào năm 2018, Tổng thống Donald Trump đã rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân với Iran nhưng vẫn kêu gọi giữ nguyên lệnh cấm vận vũ khí đối với quốc gia này.
Hành động của chính quyền Washington đã vấp phải sự phản đối của các bên còn lại, RT đưa tin.
KHÔI CHƯƠNG/PL
