Lầu Năm Góc đang “đùa với lửa”?
Trí tuệ nhân tạo (AI) do Lầu Năm Góc phát triển đã được thử nghiệm trong máy bay trinh sát không người lái cỡ nhỏ thực hiện các nhiệm vụ của lực lượng đặc nhiệm.
Sáng kiến AI của Mỹ còn được thử nghiệm hỗ trợ Ukraine trong cuộc xung đột với Nga, giúp theo dõi thể lực binh sĩ, dự đoán thời điểm máy bay quân sự cần bảo trì cũng như hỗ trợ giám sát máy bay đối phương.
Theo AP, Lầu Năm Góc lên kế hoạch đến năm 2026 sẽ trang bị hàng ngàn phương tiện tự lái được điều khiển hoàn toàn bằng AI. Mục tiêu của Lầu Năm Góc, theo giới chức Mỹ, là “theo kịp Trung Quốc”.
Sáng kiến đầy tham vọng kể trên – có tên gọi là Replicator – được triển khai nhằm “thúc đẩy tiến trình đổi mới quân đội, vốn đang diễn ra quá chậm” – Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ Kathleen Hicks khẳng định hồi tháng 8. Theo bà Kathleen, mục tiêu cuối cùng của sáng kiến này là đẩy nhanh tốc độ phát triển cho nhiều nền tảng khác, đặc biệt là những nền tảng nhỏ, thông minh, ít tốn kém.
Hiện chưa có nhiều thông tin chính thức về Replicator, song giới chuyên gia nhận định sáng kiến này sẽ mang đến nhiều quyết định khó khăn, nhất là ở khía cạnh vũ khí hóa AI.
Giới khoa học, chuyên gia quân sự và quan chức Lầu Năm Góc đều có chung dự đoán rằng trong vài năm tới, Washington sẽ sở hữu nhiều loại vũ khí tự động hoàn toàn, có tính sát thương cao.
Mặc dù giới chức khẳng định con người sẽ luôn nắm quyền kiểm soát, không ít chuyên gia nhấn mạnh những tiến bộ về tốc độ xử lý dữ liệu và giao tiếp giữa máy móc với máy móc chắc chắn sẽ đẩy con người xuống vai trò giám sát.
Kịch bản này hoàn toàn có thể xảy ra nếu vũ khí sát thương được triển khai hàng loạt trong các phi đội máy bay không người lái (UAV). Nhiều quốc gia đang nghiên cứu sử dụng AI theo hướng này và cả Trung Quốc, Nga, Iran, Ấn Độ lẫn Pakistan đều chưa ký cam kết do Mỹ khởi xướng về việc sử dụng AI trong quân sự một cách có trách nhiệm.
Cuộc cách mạng AI được dự đoán là sẽ làm thay đổi hoàn toàn các cuộc xung đột trong tương lai.
Một lĩnh vực mà AI đang hỗ trợ theo dõi các mối đe dọa tiềm ẩn là không gian, mặt trận mới nhất trong cạnh tranh quân sự.
Tại Ukraine, AI do Lầu Năm Góc và các đồng minh NATO (Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương) cung cấp đang hỗ trợ Ukraine trong cuộc xung đột với Nga.
NATO chia sẻ thông tin tình báo từ dữ liệu thu từ vệ tinh, máy bay không người lái và con người, một số được tổng hợp bằng phần mềm của nhà thầu Mỹ Palantir.
AI cũng đã giúp Nhóm Hỗ trợ An ninh-Ukraine (do Mỹ thành lập) giải quyết thách thức hậu cần đến từ hoạt động viện trợ quân sự cho Ukraine.
Bảo Trâm
