Lào muốn xây đập thủy điện thứ 6 trên sông Mê Kông

Lào đang thực hiện thủ tục tham vấn trước cho dự án thủy điện Sanakham, đập thủy điện thứ 6 trong đề xuất của nước này trên dòng chính sông Mê Kông.

Theo Ủy hội sông Mê Kông (MRC) ngày 11.5, chính phủ Lào sẽ tiến hành quá trình tham vấn trước cho dự án thủy điện Sanakham, dự án đề xuất thứ sáu trên dòng chính sông Mê Kông.

Trong thông báo trình lên Ban Thư ký MRC, chính phủ Lào cung cấp một bộ tài liệu kỹ thuật và nghiên cứu khả thi kỹ thuật, bao gồm các đánh giá tác động xã hội và môi trường của dự án và nghiên cứu phù sa và nghề cá.

Bộ tài liệu này sẽ được chia sẻ với các Quốc gia thành viên khác của MRC là Campuchia, Thái Lan và Việt Nam. Theo thông báo, dự án dự kiến bắt đầu khởi công xây dựng trong năm 2020 và hoàn thành và bắt đầu bán điện vào năm 2028, chủ yếu bán sang Thái Lan.

Nằm giữa tỉnh Xayaburi và tỉnh Vientiane, dự án thủy điện Sanakham cách biên giới Thái Lan khoảng 2km về phía thượng lưu ở tỉnh Loei. Dự án thủy điện đập dâng này sẽ vận hành liên tục quanh năm với công suất 684 MW điện.

Nhà máy phát điện sẽ dài 350 mét, cao 58 mét, có 12 tổ máy, mỗi tổ máy có công suất 57MW. Công ty TNHH Năng lượng Datang (Lào) Sanakham là nhà thầu của dự án này với tổng chi phí dự án ước tính 2.073 triệu USD.

Tham vấn trước không liên quan đến việc thông qua dự án

Tham vấn trước là yêu cầu trong bộ quy tắc của Ủy hội sông Mê Kông (MRC) về thủ tục hợp tác sử dụng nước trên dòng chính sông Mê Kông, gồm các bước thủ tục thông báo, tham vấn trước và thỏa thuận (PNPCA).

Theo thủ tục này, bất kỳ dự án cơ sở hạ tầng nào sử dụng nước trên dòng chính vào mùa khô trong cùng lưu vực, và vào mùa mưa giữa hai lưu vực, đều phải tiến hành quá trình tham vấn trước.

Quá trình tham vấn trước sẽ thẩm định các khía cạnh kỹ thuật của dự án, đánh giá bất kỳ tác động xuyên biên giới tiềm tàng nào đối với môi trường và sinh kế của các cộng đồng ven sông, và kiến nghị các biện pháp giải quyết các quan ngại đó.

Quá trình tham vấn trước thường kéo dài sáu tháng, nhưng Ủy ban Liên hợp có thể gia hạn thêm. Tuy nhiên, quá trình tham vấn không thông qua hoặc thông qua dự án đề xuất.

Tiến sỹ An Pich Hatda, giám đốc điều hành Ban Thư ký MRC cho biết Lào đã nộp hồ sơ dự án sử dụng nước trong lưu vực trên dòng chính sông Mê Kông này theo thủ tục tham vấn trước.

“Việc nộp hồ sơ tham vấn trước sẽ tạo điều kiện để các quốc gia thành viên được thông báo cũng như công chúng có được nghiên cứu và thông tin chi tiết về việc sử dụng tài nguyên nước của dự án cũng như bất kỳ tác động nào xuất phát từ dự án này,” ông cho biết.

Theo MRC, Lào đã nộp hồ sơ tham vấn trước dự án thủy điện Sanakham vào ngày 9.9.2019, không lâu sau khi nộp hồ sơ tham vấn trước cho dự án thủy điện Luang Prabang.

Nhưng để đảm bảo quá trình tham vấn có ý nghĩa, Ủy ban Liên hợp – trong đó có cả Lào – đã quyết định hoãn quá trình tham vấn trước dự án Sanakham đến sau khi hoàn thành quá trình tham vấn trước dự án Luang Prabang.

Ngoài dự án thủy điện Sanakham, có năm dự án khác gồm Xayaburi, Don Sahong, Pak Beng, Pak Lay và Luang Prabang được đề xuất trên dòng chính sông Mê Kông ở Lào đã được trình để tiến hành tham vấn trước.

PV