Lần đầu tiên thay van động mạch chủ qua đường ống thông bằng gây tê

Thay vì phải gây mê như mọi lần, các bác sĩ Viện Tim mạch Quốc gia – Bệnh viện Bạch Mai vừa lần đầu tiên tiến thành thủ thuật thay van động mạch chủ qua đường ống thông (catheter) (TAVI) bằng gây tê tại chỗ kết hợp an thần.

Bệnh nhân T.A.Đ (66 tuổi, Nam Định) được chẩn đoán ung thư amidal và có chỉ định phẫu thuật cắt amidal kết hợp nạo vét hạch vùng. Trong khi làm các xét nghiệm đánh giá trước mổ, các bác sĩ lại phát hiện ông Đ. bị hẹp khít van động mạch chủ, có chỉ định chuyển tuyến sang Viện Tim mạch Quốc gia – Bệnh viện Bạch Mai để can thiệp.

Tại Viện Tim mạch Quốc gia, kết quả siêu âm tim cho thấy bệnh nhân Đ. có hẹp khít và hở nhẹ van động mạch chủ.

GS, TS Nguyễn Lân Việt, nguyên Viện trưởng Viện Tim mạch chủ trì buổi hội chẩn và thống nhất hướng xử trí thay van động mạch chủ qua ống thông (TAVI) nhằm cải thiện các bệnh lý tim mạch bảo đảm cho bệnh nhân đủ sức khỏe để tiếp tục cuộc đại phẫu thứ 2: phẫu thuật cắt amidal trái và nạo vét hạch cổ trái nhóm I, II, III.

PGS, TS Phạm Mạnh Hùng, Viện trưởng Viện Tim mạch Quốc gia Việt Nam, trưởng kíp can thiệp chia sẻ, điều đặc biệt trong ca can thiệp này là bệnh nhân bị ung thư amidal. Vì vậy, để bảo đảm an toàn và sức khỏe cho bệnh nhân, kíp can thiệp quyết định gây tê tại chỗ kết hợp an thần thay vì gây mê như mọi khi.

“Đây là ca TAVI đầu tiên được áp dụng dưới sự hỗ trợ của gây tê tại chỗ. Lợi thế của việc gây tê tại chỗ thay vì gây mê toàn thân qua nội khí quản giúp giảm thời gian tiến hành thủ thuật, giảm nguy cơ phải dùng thuốc vận mạch trong quá trình tiến hành thay van, đồng thời cũng giúp người bệnh hồi tỉnh ngay, tránh những biến chứng của việc thở máy xâm nhập, giảm thời gian nằm viện”, BS Hùng nói.

Theo ThS, BS Đinh Huỳnh Linh, trước đây phẫu thay van động mạch chủ là cách duy nhất để giúp cải thiện các triệu chứng và tỷ lệ tử vong cho bệnh nhân mắc hẹp khít van động mạch chủ. Tuy nhiên, có một số lượng không nhỏ bệnh nhân bị hẹp van động mạch chủ không thể phẫu thuật do tuổi cao, sức yếu hoặc có các bệnh lý mạn tính kèm theo như bệnh phổi mạn tính, suy thận…

Khoảng một phần ba bệnh nhân hơn 75 tuổi có hẹp chủ khít không thể tiến hành phẫu thuật do nguy cơ cuộc mổ quá cao.

Kỹ thuật thay van động mạch chủ qua ống thông (TAVI) ra đời, đã trở thành giải pháp tối ưu cho người bị hẹp van động mạch chủ. Viện Tim mạch Quốc gia đã triển khai khoảng 10 ca TAVI nhưng được thực hiện dưới sự hỗ trợ của gây mê.

Với bệnh nhân Đ., đây là lần đầu tiên, Viện Tim mạch Quốc gia Việt Nam triển khai TAVI qua gây tê tại chỗ. Điều này đem lại rất nhiều lợi ích cho người bệnh. Ngay sau thủ thuật bệnh nhân đã tỉnh táo, tiếp xúc được.

Chỉ một tuần sau thay van qua đường ống thông, bệnh nhân có thể tiến hành phẫu thuật amidal theo chỉ định của chuyên khoa Tai Mũi Họng.

Ngoài ra, PGS, TS Phạm Mạnh Hùng cho biết, ca TAVI này được tiến hành hoàn toàn với ê kíp của các bác sĩ Viện Tim mạch, không có sự tham gia của chuyên gia nước ngoài.

Hẹp van động mạch chủ do thoái hoá van là bệnh lý phổ biến ở người cao tuổi. Biểu hiện lâm sàng chủ yếu là mệt, giảm khả năng gắng sức, đau ngực, khó thở.

Hẹp van động mạch chủ khi đã biểu hiện triệu chứng thì thường có tiên lượng nặng nề, với tỷ lệ tử vong trong hai năm lên tới 50%.

HẢI NGÔ/ND