Làm rõ sai phạm tại dự án gang thép nghìn tỷ “đắp chiếu”

Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 Gang thép Thái Nguyên vi phạm quy định về đầu tư gây hậu quả nghiêm trọng; Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí..

Thường trực Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng (Thường trực Ban Chỉ đạo) mới đây đã tổ chức Cuộc họp dưới sự chủ trì của đồng chí Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Trưởng Ban Chỉ đạo để nghe báo cáo kết quả xử lý các vụ án, vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo theo dõi, chỉ đạo từ sau Phiên họp thứ 15 đến nay; thảo luận, cho ý kiến chỉ đạo xử lý đối với một số vụ án, vụ việc nổi cộm, phức tạp, có khó khăn, vướng mắc.

Nội dung cuộc họp đề cập đến dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2, Công ty Gang thép Thái Nguyên, là vụ án “Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng; Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Trưởng Ban Chỉ đạo yêu cầu các cấp ủy, tổ chức đảng tiếp tục tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo các cơ quan chức năng triển khai tích cực, khẩn trương hoàn thành đúng tiến độ điều tra, truy tố, xét xử các vụ án; xác minh, xử lý các vụ việc theo Kế hoạch của Ban Chỉ đạo. Trong đó, tập trung điều tra làm rõ, xử lý nghiêm sai phạm của các tổ chức, cá nhân có liên quan đến vụ án tại Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2, Công ty Gang thép Thái Nguyên.

Trước đó, trong kết luận thanh tra dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 – Công ty Gang thép Thái Nguyên (TISCO) của Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra nhiều sai phạm của TISCO, có dấu hiệu cố ý làm trái các quy định của pháp luật, buông lỏng quản lý, gây thất thoát vốn đầu tư.

Tại dự án, TISCO đã thanh toán thay cho nhà thầu Trung Quốc MCC thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế nhập khẩu thiết bị và chi phí tiếp nhận, bảo quản trông coi thiết bị nhưng đến nay chưa thu hồi.

Bên cạnh đó, thanh toán cho nhà thầu phụ Vinaincon và các nhà thầu Việt Nam khác theo đơn giá điều chỉnh không đúng Hợp đồng EPC 01#.

Thanh toán một số khoản không đúng quy định: chi tiếp các đoàn đàm phán hợp đồng, các đoàn đi công tác nước ngoài, tư vấn ký hợp đồng thầu phụ, tư vấn lập định mức đơn giá, tư vấn thẩm tra tổng mức đầu tư điều chỉnh.

Thanh toán cho ANZ phí mở L/C, tư vấn, thu xếp vốn nhưng ANZ không giải ngân, chi phí Ban Quản lý dự án vượt quy định…

Đối với Tổng công ty Thép Việt Nam (VNS), kết luận thanh tra chỉ ra, VNS là đại diện chủ sở hữu vốn tại TISCO nhưng VNS không làm đầy đủ trách nhiệm, đã có vi phạm, khuyết điểm như: chấp thuận nội dung báo cáo nghiên cứu khả thi dự án trong đó công suất thiết kế chưa đúng với quy định được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt (sau đó Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt bổ sung).

Không thẩm định năng lực nhà thầu tư vấn lập Báo cáo, thẩm định phê duyệt dự án khi chưa có thiết kế cơ sở; báo cáo đánh giá tác động môi trường, không có thuyết minh phương án giải phóng mặt bằng tái định cư, chưa được tổ chức cho vay vốn thẩm định phương án tài chính và phương án trả nợ, chưa xác định được nguồn vốn tự có, nguồn nguyên liệu để đảm bảo tính khả thi của dự án…

Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Công an điều tra 4 vi phạm có dấu hiệu hình sự, trong đó có việc Tổng giám đốc TISCO và một số cán bộ thuộc TISCO, VNS, Bộ Công Thương có liên quan trong việc ký các biên bản thỏa thuận phân chia, chuyển công việc phần thi công xây dựng; thanh toán theo đơn giá điều chỉnh không đúng hợp đồng EPC làm phát sinh tăng tổng mức, gây thất thoát vốn đầu tư.

Tiếp đó, căn cứ tài liệu điều tra xác minh thu thập được, ngày 18/4, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự về tội “Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng’ và tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” xảy ra tại Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 – Công ty TISCO.

Đồng thời, cơ quan này ra các quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt bị can để tạm giam và lệnh khám xét người, nơi ở, nơi làm việc đối với ông: Mai Văn Tinh, nguyên Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty Thép Việt Nam; Đậu Văn Hùng, nguyên Tổng Giám đốc Tổng Công ty Thép Việt Nam.

Trần Trọng Mừng, nguyên Tổng Giám đốc Công ty TISCO; Trần Văn Khâm, nguyên Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Công ty TISCO; Ngô Sỹ Hán, nguyên Phó Tổng Giám đốc, Trưởng ban Quản lý Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 – Công ty TISCO, cùng về tội “Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng”, quy định tại Điều 224 Bộ luật Hình sự năm 2015.

Riêng các ông, Trần Trọng Mừng, Trần Văn Khâm, Ngô Sỹ Hán còn bị khởi tố thêm tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, quy định tại Điều 219 Bộ luật Hình sự năm 2015.

Ngày 19/4, VKSND tối cao phê chuẩn các quyết định trên. Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an cũng đã thi hành các quyết định, lệnh nêu trên đối với các bị can đảm bảo an toàn, đúng quy định pháp luật. Quá trình khám xét, C03 tiến hành thu giữ một số hồ sơ tài liệu quan trọng có liên quan đến vụ án.

Ngày 20/4, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) cho biết, đơn vị này đang khẩn trương tiến hành điều tra xác minh 4 vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật xảy ra tại Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 – Công ty Gang thép Thái Nguyên.

Điều tra việc tổng giám đốc TISCO và một số cán bộ thuộc TISCO, Tổng Công ty Thép Việt Nam (VNS) và Bộ Công Thương có liên quan trong việc ký các Biên bản thỏa thuận phân chia công việc Phần C, chuyển một số phần việc từ Phần P sang Phần C; ký hợp đồng giao VINAINCON, các nhà thầu phụ khác thực hiện Phần C; thanh toán theo đơn giá điều chỉnh không đúng Hợp đồng EPC làm phát sinh tăng TMĐT, gây thất thoát vốn đầu tư.

Điều tra việc tổng giám đốc TISCO, một số cán bộ liên quan trong việc ký các Phụ lục hợp đồng EPC và một số văn bản tiếp nhận nhiều loại máy móc thiết bị không đúng chủng loại, thông số kỹ thuật, nguồn gốc xuất xứ hàng hóa không đúng Hợp đồng EPC, tiêu chuẩn về quản lý chất lượng hàng hóa.

Điều tra việc tổng giám đốc TISCO, một số cán bộ liên quan trình, phê duyệt và thanh toán nhiều khoản tiền cho MCC, các nhà thầu phụ, các tổ chức tư vấn, vi phạm quy định, nếu MCC và TISCO không xử lý sẽ gây thất thoát vốn đầu tư.

BẢO VY/Bizlive