Không mạnh tay, sẽ mất lòng dân
Trong báo cáo công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2022 của Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm trước Quốc hội. Con số 523 vụ phạm tội về tham nhũng và chức vụ đã được phát hiện, tăng 40,97%, thật sự làm chúng ta giật mình.
Vài năm trở lại đây, những vụ án tham nhũng lớn với số tiền gây lên đến thất thoát tài sản của Nhà nước lên đến hàng nghìn tỷ đồng, dính líu đến hàng trăm cán bộ cấp cao trong các bộ ngành chủ chốt. Cá biệt còn có chủ tịch, bí thư của nhiều thành phố lớn nhất cả nước đã bị phát hiện, phô bày trước công luận một hiện thực vô cùng đáng lo ngại.
Người dân đi từ ngạc nhiên đến chai lì cảm xúc với các vụ khởi tố tham nhũng ngày một quy mô, thủ đoạn tinh vi và chức vụ các bị can càng lúc càng cao hơn. Nếu quan tâm kỹ một chút, chúng ta sẽ dễ nhận ra tội phạm tham nhũng thời gian gần đây nở rộ trong các lĩnh vực quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công, quy hoạch, đất đai, đấu thầu, đấu giá, mua sắm tài sản công, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước; lĩnh vực y tế, giáo dục…
Các vụ án dạng này như Việt Á, “Chuyến bay giải cứu”… cho thấy các quan chức tham nhũng đã bẻ cong rất nhiều quy định, quy chế của pháp luật, bằng nhiều hình thức tinh vi, và luôn có rất nhiều cấp dưới giúp sức đắc lực.
Nhìn từ góc độ nguyên nhân, ta có thể thấy chống tham nhũng phải bắt nguồn từ gốc, nếu muốn hiệu quả. Phải xác định được các yếu tố chính yếu nhất, cơ bản nhất để loại bỏ, đó là: cơ chế xin-cho; hệ thống chính sách, pháp luật thiếu đồng bộ, nhất quán; công tác quản lý, thanh tra, kiểm tra của nhà nước còn lỏng lẻo, yếu kém, chưa thường xuyên; chế tài không đủ sức răn đe…
Đặc biệt, yếu tố quan trọng nhất là chất lượng cán bộ. Chính sự thiếu trình độ, năng lực và phẩm chất đạo đức của các cán bộ quản lý đã khiến cho lỗ hổng để tham nhũng càng lớn.
Có những bị can, làm đến bộ trưởng, thứ trưởng, nắm rõ pháp luật, thậm chí từng dạy luật, nhưng vẫn phạm pháp rất nhiều lần, và lôi kéo cấp dưới cùng phạm pháp trong thời gian dài.
Trong khi chờ đợi những cải cách hành chính và tư pháp mạnh mẽ thời gian tới, thì trách nhiệm và áp lực nặng nề của công tác đấu tranh với tội phạm tham nhũng lúc này vẫn đặt lên vai của lực lượng công an.
Chính sự quyết liệt của lực lượng công an thời gian gần đây đã xốc lại niềm tin của người dân vào chính quyền. Hàng loạt các vụ việc nghiêm trọng được trung ương chỉ đạo điều tra đã được Bộ Công an thông tin đến công luận một cách minh bạch, cho thấy không có vùng cấm nào với tội phạm tham nhũng.
Mong rằng thời gian tới, cuộc cải cách tư pháp sẽ hỗ trợ hiệu quả cho ngành công an, để kịp thời cảnh tỉnh, răn đe, trừng phạt nặng tay tội phạm tham nhũng.
Phạm Khoa
