Không để gian thương còn đất sống!

“Tổng cục Hải quan đã kịp thời phát hiện và ngăn chặn vụ việc có nguy cơ gian lận xuất xứ lớn nhất từ trước đến nay. Đó là vụ việc có dấu hiệu giả mạo xuất xứ Việt Nam đối với mặt hàng nhôm tại Bà Rịa-Vũng Tàu”.

Đáng chú ý, theo lãnh đạo Hải quan thì giá trị của số nhôm này rất lớn, lên tới 4,3 tỷ USD. Đây là nhôm Trung Quốc “đội lốt” hàng Việt để chờ xuất sang các thị trường nước ngoài, chủ yếu là vào thị trường Mỹ.

Vụ việc do một tập đoàn có công nghệ, dây chuyền, nhưng lại nhập khẩu nhôm thỏi, nhôm thanh, nhôm bán thành phẩm nhằm đưa ra các sản phẩm để xuất khẩu đi Mỹ và một số nước khác, xuất phát từ tình trạng chênh lệch thuế suất.

Hải quan phân tích, nếu nhôm của Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ chỉ phải chịu thuế khoảng 15%, thì nhôm của Trung Quốc xuất khẩu vào Mỹ phải chịu thuế lên đến 374%. Chính vì được hưởng lợi lớn từ thuế nên thời gian qua có các doanh nghiệp ở khu vực Bà Rịa-Vũng Tàu nhập khẩu hàng tỷ USD mặt hàng nhôm.

Trước hết, phải nói rằng, đây là một chiến công lớn của các cơ quan chức năng, bao gồm lực lượng hải quan, công an và đáng chú ý còn có sự tham gia của Hải quan Mỹ, đặc vụ của Bộ An ninh nội địa Mỹ cũng đến Việt Nam phối hợp điều tra.

Tuy nhiên, từ đó cũng cho thấy tình trạng gian lận thương mại đã trở nên rất “nóng” trong bối cảnh thương chiến diễn biến phức tạp xoay quanh hai cường quốc kinh tế Mỹ và Trung Quốc.

Bị đánh thuế cao nên việc các doanh nghiệp Trung Quốc phải “mượn đường” để xuất hàng sang Mỹ là điều dễ hiểu và Việt Nam sẽ là lựa chọn ưu tiên do vị trí địa lý thuận lợi. Từ nhiều tháng trước, giới phân tích cũng đã liên tục cảnh báo về nguy cơ “đội lốt”, “mượn đường” này, vấn đề nằm ở chỗ, doanh nghiệp Việt và cơ quan chức năng của ta ứng phó ra sao mà thôi.

Qua vụ việc này cho thấy, thái độ của Việt Nam là rất kiên quyết và các cơ quan chức năng đã làm rất tốt, không để kẻ xấu lợi dụng.

Tại phiên thảo luận về tình hình kinh tế – xã hội sáng 30/10, ông Vũ Tiến Lộc – Chủ tịch VCCI đặt vấn đề nếu chúng ta không kiểm soát tốt: “Ai dám chắc chúng ta không bị trừng phạt khi xuất siêu vào Mỹ?”. Trên thực tế, không phải đến thời điểm này chúng ta mới bị “vạ lây” từ cuộc chiến thương mại này.

Một thông báo từ Bộ Công Thương gần đây cho biết, trong năm 2018, Mỹ đã tiến hành điều tra lẩn tránh thuế đối với một số sản phẩm nhôm đùn ép nhập khẩu từ Việt Nam.

Kết luận sơ bộ của vụ việc này vừa được phía Mỹ công bố cho thấy, sản phẩm nhôm đùn ép của Việt Nam xuất khẩu vào Mỹ đang lẩn tránh thuế chống bán phá giá và thuế chống trợ cấp mà Mỹ đã áp với hàng Trung Quốc trước đó. Chính vì vậy, Mỹ tuyên bố áp thuế suất lên tới 374,15% đối với các sản phẩm này của Việt Nam.

Theo Bộ Công Thương, việc Mỹ áp thuế chống lẩn tránh thuế đối với các sản phẩm nhôm từ Việt Nam có thể gây thiệt hại nghiêm trọng cho các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu nhôm chân chính của Việt Nam.

Trước đó, vào cuối năm 2017, các sản phẩm tôn mạ, thép cán nguội có nguồn gốc Trung Quốc được xuất từ Việt Nam sang Mỹ cũng đã bị đánh thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp rất “khủng”.

Nên nhớ, Trung Quốc là đối tác nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam và Mỹ là đối tác xuất khẩu lớn nhất, nên trên đây chỉ là một vài trong rất nhiều danh mục hàng hoá mà phía doanh nghiệp Trung Quốc đang cố gắng tìm cách “mượn đường” sang Mỹ.

Cho nên việc phát hiện và ngăn chặn kịp thời vụ việc nói trên là để gian thương không còn đất sống!

Bích Diệp