Khởi tố, bắt nguyên Chánh thanh tra Sở Tài chính TP.HCM

Viện KSND TP.HCM đã phê chuẩn lệnh khởi tố bị can, bắt tạm giam, khám xét nơi ở và nơi làm việc đối với bị can Lê Thị Thanh Tuyền – nguyên Chánh thanh tra Sở Tài chính TP.HCM.

Ngày 3.3, Viện KSND TP.HCM cho biết vừa phê chuẩn các quyết định khởi tố bị can trong vụ án “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, quy định tại điều 219 bộ luật Hình sự năm 2015, xảy ra tại Công ty TNHH MTV xây dựng TM XNK Đông Phương (viết tắt Công ty Đông Phương), 7 trường học và đơn vị liên quan tại H.Củ Chi (TP.HCM).

Theo đó, Viện KSND TP đã phê chuẩn lệnh khởi tố bị can, bắt tạm giam, khám xét nơi ở và nơi làm việc đối với các bị can: Lê Thị Thanh Tuyền (nguyên Chánh thanh tra Sở Tài chính TP.HCM, nguyên Trưởng phòng Tài chính – Kế hoạch (TC-KH) H.Củ Chi); Phan Văn Duyệt (Phó giám đốc Công ty Đông Phương); Phan Văn Bình Tâm (Giám đốc Công ty TNHH tư vấn xây dựng Tâm Phú Tài (viết tắt Công ty Tâm Phú Tài, em trai của Duyệt) – cùng về tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.

Bị can Nguyễn Thị Loan (nguyên Trưởng phòng GD-ĐT H.Củ Chi) cũng bị khởi tố cùng tội danh trên nhưng được cho tại ngoại.

Nâng khống khối lượng công trình

Cơ quan CSĐT (PC03) – Công an TP.HCM đã tống đạt các lệnh theo quy định pháp luật. Các bị can bị khởi tố vì đã sai phạm, gây thất thoát ngân sách nhà nước hơn 17 tỉ đồng.

Bà Lê Thị Thanh Tuyền từng giữ chức vụ Trưởng phòng TC-KH H.Củ Chi; từ 1.5.2016 giữ chức vụ Chánh thanh tra Sở Tài chính, thời gian bổ nhiệm là 5 năm. CQĐT xác định bà Tuyền đã có sai phạm từ khi giữ chức vụ Trưởng phòng TC-KH H.Củ Chi.

Theo hồ sơ, Công ty Đông Phương do bà Lê Vũ Hồng Hạnh làm giám đốc, Phan Văn Duyệt là phó giám đốc. Tuy nhiên, gói thầu thi công công trình sửa chữa 7 trường học trên địa bàn H.Củ Chi đều do ông Duyệt đưa về công ty, gồm: Trường mầm non TT.Củ Chi 2, Trường mầm non Tân Phú Trung 2, Trường mầm non Thái Mỹ, Trường mầm non Tân Thông Hội 2, Trường tiểu học Tân Phú, Trường tiểu học Tân Phú Trung và Trường tiểu học Lê Thị Pha.

Ông Duyệt chỉ đạo toàn bộ hoạt động thi công, nghiệm thu và thanh quyết toán công trình tại 7 trường. Đáng chú ý, toàn bộ 64 hạng mục sửa chữa của 7 trường đều được nghiệm thu thanh quyết toán trước ngày 30.6.2016, cũng có một số hạng mục phải sang tháng 7.2016 mới thi công xong dù đã được thanh quyết toán. Riêng Trường tiểu học Tân Phú Trung có 5/8 hạng mục sửa chữa được thanh toán trước khi thi công vào tháng 6.2016 gồm: hạng mục sửa chữa, cải tạo hàng rào, nhà xe giáo viên…

Do thay đổi vị trí hàng rào dẫn đến phải thay đổi thiết kế 3 hạng mục còn lại, nên không thể tiếp tục thi công. Ngày 25.7.2016, Công ty Đông Phương và Trường tiểu học Tân Phú Trung lập biên bản ngưng thi công; sau đó, công ty đã chuyển trả lại toàn bộ hơn 1,1 tỉ đồng mà trường thanh toán trước đó. Đây cũng là thời điểm Thanh tra H.Củ Chi đang tiến hành thanh tra vụ việc.

Theo hồ sơ, ông Phan Văn Duyệt trực tiếp điều hành hoạt động của Công ty Đông Phương trong việc sửa chữa 7 trường học nói trên. Năm 2016, bà Nguyễn Thị Loan lên làm Trưởng phòng GD-ĐT huyện, trực tiếp phụ trách cơ sở vật chất. Ông Duyệt kết nối với bà Loan để được giao khảo sát và thi công.

Đối với các hạng mục sửa chữa năm 2016, ông Duyệt nhờ ông Phan Văn Bình Tâm sử dụng pháp nhân Công ty Tâm Phú Tài để ký hồ sơ tư vấn thiết kế, dự toán. Ông Duyệt mang hồ sơ hợp đồng tư vấn thiết kế, dự toán; hợp đồng thi công và các biên bản nghiệm thu, các quyết định chỉ định thầu đến cho hiệu trưởng các trường ký trước khi thi công.

Theo lời khai của ông Duyệt, khi gặp 7 hiệu trưởng, ông Duyệt có nói Phòng GD-ĐT giao cho Công ty Đông Phương thi công, nên các hiệu trưởng tin tưởng, đồng ý ký toàn bộ hồ sơ mà không có ý kiến gì và cũng không tiến hành nghiệm thu thực tế.

CQĐT xác định ông Duyệt trực tiếp chỉ đạo hoạt động thi công, nghiệm thu và thanh quyết toán công trình, nâng khống khối lượng công trình để quyết toán, rút ngân sách nhà nước với giá trị chênh lệch về khối lượng theo hợp đồng thi công xây dựng và khối lượng theo hồ sơ khảo sát thực tế của đơn vị giám định hơn 17 tỉ đồng.

Chia nhỏ để chỉ định thầu

CQĐT nhận định việc sửa chữa, cải tạo theo kinh phí do Phòng GD-ĐT cấp, lãnh đạo của 7 trường học chỉ căn cứ giá trị dự toán được duyệt để ký hợp đồng tư vấn thiết kế, lập dự toán với Công ty Tâm Phú Tài; ký hợp đồng thi công với Công ty Đông Phương và các biên bản nghiệm thu do ông Duyệt đưa đến trước khi thi công, không tổ chức nghiệm thu trên thực tế là vi phạm điều kiện để nghiệm thu hoàn thành hạng mục công trình xây dựng, dẫn đến hậu quả là khối lượng nghiệm thu cao hơn thực tế thi công, gây thiệt hại cho ngân sách hơn 5,8 tỉ đồng.

CQĐT còn phát hiện hàng loạt sai phạm khác trong công tác quản lý chi phí đầu tư xây dựng, lập dự toán. Việc thẩm định đối với việc phân bổ sung nguồn kinh phí sửa chữa theo quy định, chủ đầu tư (các trường) phải lập dự toán, xác định tổng mức đầu tư của từng gói thầu, gửi Phòng GD-ĐT huyện tổng hợp, phối hợp với Phòng TC-KH lập kế hoạch sửa chữa trình Thường trực UBND huyện phê duyệt. Tuy nhiên, các trường không lập dự toán mà đều do Phòng GD-ĐT huyện lập trên cơ sở kết quả khảo sát, dự toán do ông Duyệt lập cố ý đưa ra đơn giá cao hơn nhiều so với định mức quy định của UBND TP.HCM. Sau đó, Phòng GD-ĐT huyện lập kế hoạch sửa chữa gửi Phòng TC-KH thẩm định và trình Thường trực UBND huyện phê duyệt, trong đó chia dự án thành 64 gói thầu (mỗi gói thầu dưới 500 triệu đồng) để chỉ định thầu…

CQĐT cũng xác định hiệu trưởng các trường trên chỉ căn cứ dự toán kinh phí của Phòng GD-ĐT huyện để ký quyết định chỉ định thầu, hợp đồng và ký nghiệm thu hồ sơ thiết kế, dự toán cho Công ty Tâm Phú Tài. Trong khi đó, Công ty Tâm Phú Tài không hề khảo sát, thiết kế trên thực tế mà chỉ ký hồ sơ để hợp thức hóa kết quả thiết kế, dự toán mà ông Duyệt đã tự lập trước đó cho Phòng GD-ĐT.

Các trường đã không xây dựng kế hoạch lựa chọn nhà thầu; không tổ chức đấu thầu, không thẩm định hồ sơ thiết kế dự toán nên không phát hiện các vi phạm trong thiết kế dự toán.

Đối với bị can Tuyền, thời điểm 2016 đã trực tiếp đi khảo sát các trường học cùng Nguyễn Thị Loan để duyệt các hạng mục cần sửa chữa. Mặc dù Tuyền nắm rõ các quy định về tài chính… nhưng vẫn thẩm định và trình duyệt danh mục…; không yêu cầu các trường thực hiện các thủ tục đúng quy định; duyệt danh mục trong đó hầu hết các hạng mục đều được chia nhỏ để có dự toán giá trị dưới 500 triệu đồng để không phải đấu thầu. Căn cứ danh mục và kế hoạch do Phòng GD-ĐT lập, trình duyệt, Phòng TC-KH thẩm định, trình duyệt, hiệu trưởng các trường giao cho Duyệt sửa chữa. CQĐT nhận định, việc vi phạm quy định trên của các bị can là xuyên suốt, gây thiệt hại cho tài sản nhà nước hơn 17 tỉ đồng.

CQĐT đang điều tra mở rộng làm rõ vai trò, hành vi của các cá nhân liên quan.

Như đã thông tin, PC03 – Công an TP.HCM tháng 9.2020 có quyết định phục hồi điều tra vụ án “vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng”, xảy ra tại Công ty Đông Phương, các trường học và đơn vị liên quan ở H.Củ Chi để điều tra, xử lý theo quy định.

Trước đó, vụ án này đã được PC03 khởi tố vụ án hình sự (tháng 8.2018), nhưng một năm sau thì tạm đình chỉ do hết thời hạn điều tra mà vẫn chưa có kết luận giám định của Trung tâm quản lý nhà và giám định xây dựng thuộc Sở Xây dựng TP.HCM. Tháng 6.2019, PC03 tiếp tục có quyết định trưng cầu trung tâm giám định nhằm xác định thiệt hại cho ngân sách nhà nước thì đến ngày 19.3.2020, trung tâm này có kết luận giám định xác định thiệt hại trong việc khảo sát, lập thiết kế, dự toán, thi công, giám sát, nghiệm thu và thanh quyết toán các gói sửa chữa, cải tạo các trường học tại Củ Chi là hơn 16,3 tỉ đồng. Vì vậy, tháng 9.2020, PC03 có quyết định phục hồi vụ án. Căn cứ kết quả điều tra, đến nay Cơ quan CSĐT Công an TP.HCM đã ra quyết định thay đổi quyết định khởi tố vụ án hình sự “vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng” để khởi tố vụ án hình sự “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.

Hoàng Huy