Kho nhôm 5 tỷ USD của tỷ phú Trung Quốc, lộ dấu hiệu chuyển giá nghìn tỷ

Công ty TNHH Nhôm Toàn Cầu tại tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu bị phát hiện có hành vi chuyển giá và chuyển tiền bất hợp pháp ra nước ngoài.

Kiểm toán Nhà nước vừa có Văn bản số 794/KTNN-TH đề nghị Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế và buôn lậu (C03) Bộ Công an điều tra, làm rõ và xử lý theo quy định của pháp luật đối với hành vi có dấu hiệu trốn thuế Thu nhập cá nhân (TNCN) của ông Nguyễn Tài Giám đốc Công ty TNHH Dịch vụ Kho vận PTL và hành vi có dấu hiệu chuyển giá, trốn thuế Thu nhập doanh nghiệp (TNDN) và chuyển tiền bất hợp pháp ra nước ngoài của Công ty TNHH Nhôm Toàn Cầu tại tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu.

Những dấu hiệu vi phạm trên được KTNN phát hiện qua kiểm toán công tác quản lý thu NSNN tại Cục Thuế tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu (trong cuộc kiểm toán ngân sách địa phương năm 2019 của tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu, từ tháng 3 đến tháng 6/2020).

Giá thuê kho bãi của Nhôm Toàn Cầu cao gấp 7 lần công ty khác

Liên quan đến dấu hiệu chuyển giá, trốn thuế tại Công ty TNHH Nhôm Toàn Cầu, kết quả kiểm toán cho biết, Công ty PTL đã ký hợp đồng cho Công ty Nhôm Toàn Cầu (trụ sở chính tại KCN Mỹ Xuân B1 Conac, phường Mỹ Xuân, thị xã Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu) thuê kho bãi để chứa nhôm nguyên liệu.

Doanh thu cho thuê kho bãi với Công ty Nhôm Toàn Cầu từ năm 2015 đến năm 2019 là 3.404 tỷ đồng. Giá Công ty Nhôm Toàn Cầu thuê kho bãi của Công ty PTL bình quân các năm là 7,2 USD/m2/tháng.

Qua so sánh, giá thuê Công ty Nhôm Toàn Cầu trả cho Công ty PTL cao gấp 7 lần so với giá Công ty PTL thuê kho bãi của Công ty CP Thành Chí (1 USD/m2/tháng) và gấp 4,7 lần giá Công ty PTL thuê của Công ty CP Cảng Tổng hợp Thị Vải (1,53 USD/m2/tháng).

Như vậy, thông qua việc nâng giá thuê kho bãi một cách bất hợp lý, Công ty Nhôm Toàn Cầu đã chuyển giá sang Công ty PTL tổng số tiền ít nhất khoảng 2.680 tỷ đồng (bằng 78,72% tổng số tiền thuê kho bãi giai đoạn 2015-2019).

Theo Kiểm toán Nhà nước, số tiền chuyển giá này về nguyên tắc sẽ làm tăng chi phí, giảm thu nhập chịu Thuế TNDN phải nộp của Công ty Nhôm Toàn Cầu hoặc làm tăng số chuyển lỗ để bù đắp thu nhập chịu thuế các năm sau của công ty. Hành vi này của Nhôm Toàn Cầu vi phạm quy định của Luật Quản lý thuế và vi phạm Bộ Luật Hình sự.

Bất thường giá chuyển nhượng vốn, truy thu thêm gần 80 tỷ

Công ty TNHH Dịch vụ Kho vận PTL (Công ty PTL), mã số thuế: 3502289045, địa chỉ tại KCN Phú Mỹ II, thị trấn Phú Mỹ, huyện Tân Thành, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu với ngành nghề kinh doanh chính là kho bãi và lưu giữ hàng hóa, hoạt động dịch vụ hỗ trợ khác liên quan đến vận tải.

Theo Giấy chứng nhận đăng ký DN, đây là Công ty TNHH hai thành viên trở lên, đăng ký lần đầu ngày 16/9/2015, vốn điều lệ là 150 tỷ đồng, trong đó, giá trị phần vốn góp của ông Jakky Cheung là 120 tỷ đồng (tỷ lệ 80%) và giá trị phần vốn góp của ông Nguyễn Tài là 30 tỷ đồng (tỷ lệ 20%).

Tại Giấy chứng nhận đăng ký DN thay đổi lần thứ nhất ngày 4/12/2015, vốn điều lệ của Công ty là 150 tỷ đồng Công ty TNHH Praise Trend có giá trị phần vốn góp là 120 tỷ đồng (tỷ lệ 80%), ông Nguyễn Tài có giá trị phần vốn góp là 30 tỷ đồng (tỷ lệ 20%).

Ngày 16/1/2017, ông Nguyễn Tài và Công ty TNHH Praise Trend ký Hợp đồng chuyển nhượng phần vốn góp, nội dung Hợp đồng nêu: Ông Nguyễn Tài chuyển nhượng một phần vốn góp là 15% vốn điều lệ trong Công ty PTL, giá trị vốn góp là 22,5 tỷ đồng cho Công ty TNHH Praise Trend. Sau khi thanh toán đủ giá trị vốn góp là 22,5 tỷ đồng cho ông Nguyễn Tài, Công ty Praise Trend sở hữu 95% phần vốn góp tại Công ty PTL, giá trị 142,5 tỷ đồng. Tỷ lệ này được thể hiện rõ tại Giấy chứng nhận đăng ký DN thay đổi lần thứ 2 ngày 6/3/2017 của Công ty PTL.

Tuy nhiên, theo số liệu Báo cáo tài chính năm 2016 của Công ty PTL đã được Cục Thuế tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu kiểm tra và điều chỉnh lại thì tổng giá trị thực tế phần vốn chủ sở hữu tại thời điểm cuối ngày 31/12/2016 là 561,2 tỷ đồng.

Như vậy, Kiểm toán Nhà nước nhận định: Khi ông Nguyễn Tài chuyển nhượng 22,5 tỷ đồng vốn góp (tính tương đương 75% giá trị vốn góp của ông Tài vào DN lúc ban đầu) tại thời điểm chuyển nhượng với giá chuyển nhượng chỉ có 22,5 tỷ đồng (sau đó Đoàn kiểm tra Cục Thuế tỉnh điều chỉnh lên thành 24,5 tỷ đồng) là không phù hợp với giá trị thực tế phần vốn chủ sở hữu tại thời điểm cuối ngày 31/12/2016.

Ông Nguyễn Tài kê khai giá chuyển nhượng 75% vốn góp tại Công ty PTL cũng là 22,5 tỷ đồng, số Thuế TNCN từ hoạt động chuyển nhượng vốn phải nộp là 0 đồng. Tuy nhiên, Biên bản xác nhận số liệu kiểm tra tại Công ty PTL của Đoàn kiểm tra Cục Thuế tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu xác định số Thuế TNCN từ hoạt động chuyển nhượng vốn là 400 triệu đồng.

Ngày 20/01/2017, ông Nguyễn Tài và Công ty TNHH Praise Trend ký Phụ lục Hợp đồng phân chia lợi nhuận năm 2015 và 2016 theo tỷ lệ ông Nguyễn Tài được hưởng 5%, Công ty TNHH Praise Trend hưởng 95%, tổng cộng là 337,6 tỷ đồng và công ty đã chuyển số lợi nhuận được chia này ra nước ngoài.

Qua thông tin và tình hình chuyển nhượng vốn của ông Nguyễn Tài, KTNN phát hiện, khi chuyển nhượng 75% vốn góp, ông Nguyễn Tài có dấu hiệu chuyển nhượng vốn với mức giá thấp hơn rất nhiều lần so với giá trị thực tế của tài sản chuyển nhượng (giá trị DN tại thời điểm chuyển nhượng vốn, ngày 16/1/2017).

Qua kiểm toán, KTNN xác định lại giá trị thực tế của 22,5 tỷ đồng vốn góp ban đầu của ông Nguyễn Tài khi chuyển nhượng cho Công ty Praise Trend là 420,9 tỷ đồng.

Áp dụng theo Biểu thuế toàn phần với thuế suất 20%, KTNN kết luận số thuế TNCN phải nộp đối với hoạt động chuyển nhượng 75% vốn góp tại thời điểm 16/1/2017 là hơn 79,6 tỷ đồng. Sau khi trừ số thuế TNCN đã được Cục Thuế Bà Rịa Vũng Tàu xác định và truy thu 400 triệu đồng, số thuế TNCN từ chuyển nhượng vốn của ông Nguyễn Tài cần phải truy thu thêm là hơn 79,2 tỷ đồng.

Qua nắm bắt thông tin, KTNN phát hiện ông Jakky Cheung đại diện vốn của Công ty TNHH Praise Trend cũng chính là Giám đốc Công ty Nhôm Toàn Cầu.

Như vậy, hành vi chuyển giá của Công ty Nhôm Toàn Cầu sang Công ty PTL và việc Công ty TNHH Praise Trend nhận chuyển nhượng 75% vốn góp từ ông Nguyễn Tài, từ đó được chia lợi nhuận các năm 2015, 2016 tổng cộng hơn 337,6 tỷ đồng và Công ty đã chuyển số lợi nhuận được chia này ra nước ngoài có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, mục đích cuối cùng là chuyển tiền bất hợp pháp từ Công ty Nhôm Toàn Cầu ra nước ngoài.

Lương Bằng/VNN