Khi nào chúng ta biết ai sẽ là Tổng thổng Mỹ?

Tính đến tối 5/11 (giờ địa phương), cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020 vẫn chưa có kết quả cuối cùng. Ngay thời điểm này, cả nước Mỹ như chờ đợi dù chỉ một tín hiệu để xác định người chiến thắng cuối cùng của một trong những cuộc đua vào Nhà Trắng dài nhất trong lịch sử.

Từ trước đến nay, người Mỹ vốn quen với với việc sẽ biết được ai là Tổng thống ngay sau đêm ngày bầu cử, bởi các hãng thông tấn như Fox News hay The Associated Press thường có đủ dữ liệu để dự đoán chính xác người chiến thắng. Tuy nghiên, trên thực tế quá trình bầu cử thì lại không kết thúc chóng vánh như vậy. Năm nay, mọi dự đoán lại càng trở nên mơ hồ khi lần lượt các bang Wisconsin, Arizona đã tiến hành tái kiểm phiếu.

Hôm thứ Ba (giờ Mỹ), sau khi các điểm bỏ phiếu đóng cửa và kết quả bầu cử năm 2020 bắt đầu tràn về, câu hỏi được các cử tri tìm kiếm nhiều nhất chính là “Ai sẽ thắng, đương kim Tổng thống Donald Trump hay cựu Phó Tổng thống Joe Biden?”

Nhưng khi đến tận sáng thứ Tư, chiến thắng vẫn chưa được định đoạt vào, lúc này một câu hỏi mới đã xuất hiện: “Khi nào chúng ta biết ai là người thắng cuộc?”

Trước khi câu hỏi được trả lời chính thức, chúng ta cần hiểu đôi chút về quy trình bầu cử Mỹ.

Chờ đợi các bang chiến trường

Vào sáng thứ Năm (giờ địa phương), cuộc đua dường như bị chững lại tại bốn bang chiến trường quan trọng vẫn còn đang kiểm đếm phiếu, bao gồm Nevada, Bắc Carolina và Georgia, cũng như bang chiến trường quen thuộc Pennsylvania. Hai bang chiến trường khác là Michigan và Wisconsin đã xác định người chiến thắng là ông Biden vào trưa ngày thư Tư (giờ Mỹ). Tuy nhiên, hiện tại Wisconsin cũng đã bắt đầu kiểm phiếu lại.

Với cuộc đua đang gay gắt như thế, khi nào kết quả được quyết định?

Nevada

Ông Biden hiện đang dẫn trước sát sao với 75% số phiếu đã được công bố. Vào sáng thứ Tư (giờ địa phương), cơ quan bầu cử Nevada thông báo sẽ không cập nhật thêm kết quả cho đến trưa ngày thứ Năm. Các phiếu đang được kiểm chủ yếu là phiếu bầu qua thư được nhận vào ngay ngày bầu cử.

Bắc Carolina, Georgia

Tổng thống Trump đang dẫn trước đối thủ với tỉ lệ số phiếu đã kiểm tại Bắc Carolina và Georgia lần lượt là 94% và 98%.

Dù bang Georgia, vốn có truyền thống bỏ phiếu cho đảng Cộng hòa, dự đoán sẽ hoàn tất việc kiếm đểm phiếu vào ngày thứ Tư, nhưng đến sáng thư Năm, người chiến thắng vẫn chưa được công bố. Còn tại Bắc Carolina, bang này quy định phiếu qua thư hợp lệ là phiếu được gửi trước khi kết thúc ngày bầu cử. Vì thế có thể đến tận 9 ngày tới mới có đầy đủ phiếu, và có thể mất nhiều thời gian hơn nữa để hoàn tất kiểm đếm, nếu khoảng cách giữa hai ứng viên vẫn sát sao. Hiện nay, ông Biden đang càng lúc càng thu hẹp khoảng cách khi chênh lệch chỉ còn khoảng hơn 1.000 phiếu.

Pennsylvania

Sáng thứ Tư (giờ địa phương), Thống đốc bang Pennsylvania Tom Wolf cho biết bang vẫn chưa kiểm đếm xong hơn 1 triệu phiếu bầu qua thư. Trong khi Tổng thống Trump dẫn trước vào sáng thứ Năm, ông Biden bắt đầu thu hẹp khoảng cách sau khi 89% số phiếu được kiểm tra. Các quan chức trước đó cho hay việc kiểm phiếu dự kiến có thể phải đến 6/11 mới hoàn tất.

Michigan, Wisconsin

Với gần như 100% số phiếu đã được kiểm, ông Biden hiện đang dẫn trước với cách biệt mong mang. Ủy ban chiến dịch của Tổng thống đã đệ đơn kiện đến Tòa án Michigan yêu cầu đếm lại phiếu bầu, và cam kết có động thái tương tự với tại Winsconsin. Dù vậy, vừa qua Tòa án tối cao của hai bang đều đã bác đơn kiện của Ủy ban chiến dịch, nhưng chắc chắn việc kiện tụng vẫn còn “hạ hồi phân giải”.

Khi nào chúng ta biết kết quả bầu cử?

Thời điểm chính xác để biết kết quả bầu cử năm nay phụ thuộc vào nhiều nhân tố. Đầu tiên, mỗi bang sẽ tiếp tục kiểm đếm phiếu phổ thông và xác nhận kết quả trong vài ngày, thậm chí vài tuần sau ngày bầu cử 3/11.

Nhân tố thứ hai là các bang có thời hạn khác nhau cho việc công bố kết quả. Ví dụ, hạn chót công bố kết quả của bang Delaware hai hai ngày sau ngày bầu cử, tức 5/11. Nhưng bang New York và California sẽ xác nhận kết quả tận hơn một tháng, lần lượt vào ngày 7 và 11 của tháng 12.

Như vậy, hoàn toàn có khả năng cuộc cạnh tranh gắt gao năm nay sẽ phải chờ đợi đến đầu tháng 12 mới có kết quả chính thức.

Sau khi có kết quả phiếu phổ thông thì sẽ ra sao? 

Sau khi các bang xác nhận kết quả, các đại cử tri sẽ tập hợp vào ngày 4/12 tại bang của mình và bầu 2 phiếu, 1 cho Tổng thống và 1 cho Phó tổng thống. Những kết quả trên sau đó sẽ được chuyển đến thủ đô Washington DC và0 ngày 06/01/2021, Thượng viện và Hạ viện Mỹ sẽ tổ chức cuộc họp chung để đếm phiếu đại cử tri.

Sau khi tất cả phiếu đại cử tri được kiểm đếm và một cử tri đạt được ít nhất 270 phiếu thuận, Phó Tổng thống đương nhiệm, người đồng thời cũng là Chủ tịch Thượng viện, sẽ công bố kết quả bầu cử, xác nhận ai sẽ là chủ nhân Nhà Trắng trong 4 năm tiếp theo.

(lược dịch từ Fox News)