Khi các ngân hàng tham gia bán vàng giá ‘bình ổn’, ông lớn hết cửa làm giá
Trong bối cảnh giá vàng trong nước liên tục biến động và chênh lệch so với giá vàng thế giới ngày càng lớn, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã đưa ra một quyết định quan trọng nhằm bình ổn thị trường. Theo đó, NHNN sẽ bán vàng miếng trực tiếp cho bốn ngân hàng thương mại nhà nước là Vietcombank, BIDV, Agribank, và Vietinbank. Các ngân hàng này sẽ chịu trách nhiệm bán vàng trực tiếp cho người dân, đảm bảo nguồn cung vàng miếng đến tay người tiêu dùng mà không bị găm giữ hay đầu cơ, qua đó góp phần thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước và quốc tế.
Quyết định này được NHNN đưa ra nhằm thực hiện mục tiêu bình ổn thị trường theo chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ. Thống đốc NHNN, bà Nguyễn Thị Hồng, nhấn mạnh rằng giá vàng trong nước tăng cao và diễn biến phức tạp không chỉ là hiện tượng riêng của Việt Nam mà còn là tình hình chung của nhiều quốc gia trên thế giới. Chính vì vậy, NHNN đã thực hiện nhiều biện pháp, bao gồm việc tổ chức các phiên đấu thầu vàng, nhằm tăng cung vàng ra thị trường.
Từ đầu năm đến nay, NHNN đã tổ chức 9 phiên đấu thầu, cung ứng ra thị trường 48.500 lượng vàng SJC, tương đương hơn 1,8 tấn vàng. Tuy nhiên, mức chênh lệch giữa giá vàng miếng SJC trong nước và giá vàng thế giới vẫn duy trì ở mức cao, khoảng trên 20%. Phó Thống đốc NHNN, ông Phạm Quang Dũng, cho rằng ngoài yếu tố cung – cầu, không thể loại trừ khả năng có các hành vi phạm pháp, thao túng, làm giá, gây mất ổn định thị trường vàng.
Và để khắc phục tình trạng này, NHNN quyết định bán vàng trực tiếp cho 4 ngân hàng thương mại nhà nước nhằm đảm bảo nguồn cung vàng miếng đến tay người tiêu dùng một cách nhanh chóng và minh bạch. Các ngân hàng sẽ công khai danh sách các điểm bán vàng miếng và giá bán hàng ngày trên trang web của mình, đảm bảo tính minh bạch trong giao dịch. Điều này sẽ giúp người dân tiếp cận nguồn vàng miếng với giá hợp lý hơn, đồng thời giảm thiểu nguy cơ đầu cơ và găm giữ vàng.
Các chuyên gia tài chính và lãnh đạo các ngân hàng đều đồng tình với quyết định của NHNN. TS. Cấn Văn Lực cho rằng việc bán vàng trực tiếp là một giải pháp cần thiết và hiệu quả trong bối cảnh hiện nay. Ông nhấn mạnh rằng nguồn cung vàng miếng sẽ được tăng lên một cách cụ thể và trực tiếp, đảm bảo giá hợp lý hơn và giao dịch minh bạch hơn. TS. Lực cũng chỉ ra rằng việc tăng cường thanh, kiểm tra các doanh nghiệp kinh doanh vàng sẽ góp phần giảm thiểu tình trạng găm hàng, buôn lậu và trục lợi chính sách.
Ông Lê Ngọc Lâm, Tổng giám đốc BIDV, nhận định đây là một chủ trương đúng đắn của NHNN. BIDV đã triển khai đồng bộ các giải pháp, hoàn thiện thủ tục thiết lập quan hệ giao dịch mua bán vàng miếng với NHNN. BIDV sẽ công bố danh sách các điểm bán vàng miếng và giá bán hàng ngày trên website của ngân hàng. Tương tự, ông Phạm Toàn Vượng, Tổng giám đốc Agribank, cho hay ngân hàng đã chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cần thiết để cung ứng vàng cho người dân từ ngày 3/6, ban đầu tại Hà Nội và TP.HCM.
Tuy nhiên, một trong những điểm mạnh của quyết định này đó tính công khai và minh bạch trong giao dịch. Các ngân hàng sẽ xuất hóa đơn điện tử và thanh toán qua tài khoản, giúp khẳng định quyền sở hữu của người mua và hỗ trợ cơ quan quản lý nhà nước theo dõi các giao dịch và lượng vàng luân chuyển trên thị trường. Điều này cũng giúp ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật như rửa tiền và đầu cơ.
Mặc dù giải pháp bán vàng trực tiếp cho bốn ngân hàng thương mại nhà nước được đánh giá cao, vẫn còn một số vấn đề cần được làm rõ. Ông Huỳnh Trung Khánh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam, cho rằng hiệu quả của biện pháp này còn phụ thuộc vào giá bán vàng của NHNN và lượng vàng cung ứng ra thị trường. Nếu lượng vàng bán ra không đủ, giá vàng có thể không giảm như mong đợi. Ông Khánh cũng đề nghị cần bán ra ít nhất 3-4 tấn vàng trong vòng một tháng để đạt được hiệu quả mong muốn.
Theo đó, PGS.TS Nguyễn Hữu Huân từ Đại học Kinh tế TP.HCM cũng nêu ra những băn khoăn về tính minh bạch và khả năng cung ứng đủ vàng cho người dân. Ông cho rằng NHNN cần minh bạch giá bán cho nhóm Big4 và giá các ngân hàng bán ra cho người dân để tránh tình trạng “ưu tiên cho người nhà”. Nếu giá bán ra sát giá thế giới, người dân sẽ mua rất nhiều, nhưng nếu lượng cung không đủ, giá sẽ lại tăng cao.
Theo chuyên gia Trần Duy Phương đánh giá cao phương án can thiệp mới của NHNN, cho rằng biện pháp này tích cực và có tính khả thi hơn so với đấu thầu vàng. Thay vì để các doanh nghiệp kinh doanh vàng tự do niêm yết giá theo cung – cầu, NHNN sẽ quyết định giá bán dựa trên giá thế giới cộng với một phần biên lợi nhuận hợp lý. Điều này sẽ tạo hiệu ứng tâm lý, khiến nhiều người không còn đầu cơ, tích trữ và giúp thị trường dần ổn định.
Ông Phương cũng nhấn mạnh rằng việc bán vàng qua nhóm Big4 sẽ triệt tiêu bớt việc găm hàng, đẩy giá. Với nguồn lực dồi dào và mạng lưới rộng khắp của nhóm Big4, thị trường vàng sẽ từng bước giảm về mức giá hợp lý hơn.
Vì vâỵ việc quyết định bán vàng miếng trực tiếp của NHNN thông qua bốn ngân hàng thương mại nhà nước là một biện pháp quan trọng nhằm bình ổn thị trường vàng, thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới, đồng thời đảm bảo tính minh bạch và công khai trong giao dịch. Tuy nhiên, để biện pháp này đạt được hiệu quả cao nhất, cần phải minh bạch về giá bán và đảm bảo lượng cung đủ đáp ứng nhu cầu của người dân. Trong dài hạn, việc sửa đổi các quy định về kinh doanh vàng và xem xét lại vấn đề độc quyền vàng miếng SJC cũng là những bước cần thiết để duy trì sự ổn định và phát triển bền vững của thị trường vàng Việt Nam.
Bích Ngân
