Nhân dịp tham dự Hội nghị cấp cao đặc biệt ASEAN – Mỹ, thăm, làm việc tại Mỹ trong ngày 12 và 13/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã làm việc với nhiều lãnh đạo cấp cao của Hoa Kỳ, hai bên nhất trí ủng hộ và tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và thể chế chính trị giữa các quốc gia cũng như giữa Việt Nam – Hoa Kỳ.
Tại cuộc gặp song phương với Tổng thống Joe Biden, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ là một mối quan hệ đặc biệt. Hai nước đã vượt qua quá khứ đau thương của chiến tranh, cùng nhau hợp tác, thúc đẩy quan hệ Đối tác toàn diện phát triển ngày càng thực chất, hiệu quả trên mọi lĩnh vực. Việt Nam mong muốn Hoa Kỳ tiếp tục hỗ trợ, giúp đỡ và hợp tác với Việt Nam trong những lĩnh vực mà Hoa Kỳ có thế mạnh và Việt Nam đang có tiềm năng và nhu cầu như phòng chống dịch bệnh, chuyển đổi số, đa dạng hóa chuỗi cung ứng, chống biến đổi khí hậu, đào tạo nguồn nhân lực.
Tổng thống Joe Biden nhất trí với Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính về việc tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và thể chế chính trị giữa các quốc gia, không sử dụng vũ lực, giải quyết hòa bình các tranh chấp, xung đột, trên cơ sở luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên hợp quốc; đảm bảo tự do hàng hải và hàng không phù hợp với Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển 1982 (UNCLOS).
Tiếp Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken, Thủ tướng Phạm Minh Chính chúc mừng Mỹ đã ứng phó thành công với đại dịch Covid-19, đưa cuộc sống trở lại bình thường với minh chứng sống động là việc tổ chức Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN – Mỹ tại Thủ đô Washington DC. Trong thành công đó, Thủ tướng nhấn mạnh, Bộ Ngoại giao Mỹ cũng như cá nhân Ngoại trưởng Blinken đóng vai trò rất quan trọng.
Ngoại trưởng Blinken chia sẻ những kỷ niệm đẹp về Việt Nam qua hai chuyến thăm Việt Nam vào 2015 và 2016, nhất là những ấn tượng sâu sắc về sự cần cù, hiếu khách của người dân cũng như sự năng động của nền kinh tế Việt Nam.
Ngoại trưởng Blinken tái khẳng định Mỹ ủng hộ Việt Nam mạnh, độc lập, thịnh vượng và bày tỏ nhất trí với đánh giá của Thủ tướng Phạm Minh Chính về những bước tiến tích cực và tiềm năng của quan hệ Việt Nam – Mỹ. Ngoại trưởng Blinken khẳng định Mỹ coi vấn đề khắc phục hậu quả chiến tranh là một trong những ưu tiên cao trong quan hệ với Việt Nam. Mỹ sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Việt Nam trong lĩnh vực này.
Tiếp Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ Jake Sullivan, Thủ tướng khẳng định Việt Nam luôn coi Hoa Kỳ là một trong những đối tác quan trọng hàng đầu, mong muốn cùng Hoa Kỳ tiếp tục đưa quan hệ Đối tác toàn diện đi vào chiều sâu, thực chất, ổn định lâu dài, đáp ứng lợi ích chính đáng của mỗi nước và đóng góp tích cực vào hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển tại khu vực cũng như trên thế giới.
Cố vấn Sullivan khẳng định Hoa Kỳ tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ cũng như sự khác biệt về hệ thống chính trị giữa Hoa Kỳ và các nước đối tác; đồng thời nhấn mạnh Hoa Kỳ coi trọng quan hệ với Việt Nam, đánh giá cao khả năng giải quyết các thách thức của Việt Nam.
Trưa ngày 13/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng các lãnh đạo ASEAN ăn trưa và làm việc với Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris về vấn đề an ninh biển và phòng chống COVID-19.
Bà Harris khẳng định Washington sẽ sát cánh với các đồng minh và đối tác trong việc bảo vệ trật tự hàng hải dựa theo luật lệ, bao gồm tự do hàng hải và luật pháp quốc tế.
Bà Harris cho biết Mỹ đánh giá rất cao Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN – Mỹ đang diễn ra, và thông tin rằng một trong những vấn đề thảo luận chính của cuộc gặp giữa bà với các lãnh đạo ASEAN là an ninh hàng hải.
Phó tổng thống Harris cũng cho biết Washington sẽ dành thêm 60 triệu USD cho các sáng kiến đảm bảo an ninh hàng hải tại Đông Nam Á.
Chiều ngày 13-5, dự Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN – Mỹ tại thủ đô Washington với các lãnh đạo ASEAN, Tổng thống Mỹ Joe Biden khẳng định đây đánh dấu sự khởi đầu của “kỷ nguyên mới” trong quan hệ giữa Mỹ và Đông Nam Á.
“Một phần lớn lịch sử thế giới của chúng ta trong vòng 50 năm tới sẽ được viết ra tại các quốc gia ASEAN, và mối quan hệ giữa chúng tôi với các bạn chính là tương lai trong những năm tới và nhiều thập kỷ tới”, ông Biden phát biểu.
Hội nghị Cấp cao đặc biệt ASEAN – Mỹ năm nay đánh dấu việc lần đầu tiên các nhà lãnh đạo ASEAN tề tụ tại Washington, và cũng là hội nghị đầu tiên do Mỹ chủ trì kể từ năm 2016, theo Hãng tin Reuters.
Đây cũng là sự kiện đánh dấu lần đầu tiên Tổng thống Mỹ Joe Biden gặp trực tiếp các nhà lãnh đạo ASEAN kể từ khi nhậm chức vào tháng 1-2021.
“Chúng ta không chỉ kỷ niệm 45 năm đối tác và hữu nghị Mỹ – ASEAN, mà còn khởi động ‘kỷ nguyên mới’ cho mối quan hệ Mỹ – ASEAN. Các cuộc thảo luận đã bao trùm một loạt vấn đề quan trọng, bao gồm việc hợp tác cùng nhau trong cuộc chiến chống COVID-19 và hành động vì khí hậu”, Tổng thống Biden cho biết.
Ông Biden đang cố gắng tập trung hơn vào việc cải thiện mối quan hệ với các quốc gia ở Thái Bình Dương trong nhiệm kỳ tổng thống của ông, coi một Trung Quốc đang trỗi dậy là đối thủ kinh tế và an ninh quốc gia mang tính đe dọa nhất đối với Mỹ.
Tùng Lâm