Hình ảnh ‘huy hoàng và bi thảm’ tại các cơ sở quân sự thời Liên Xô
Cách đây 70 năm, thủ tướng Anh Winston Churchill đã xác định một thực tế mới, trong đó Liên Xô được coi là nguyên nhân của những “khó khăn” quốc tế. Bài phát biểu của ông được coi là sự khởi đầu của Chiến tranh Lạnh, được đánh dấu bằng gần nửa thế kỷ chạy đua vũ trang và mối đe dọa thường trực của Thế chiến III. Một số “tác phẩm sắp đặt” (các cơ sở quân sự) từ thời Chiến tranh lạnh vẫn đang tồn tại ở Nga được coi là “tượng đài” của thời kỳ rất biến động đó.
Trạm radar Duga
Trạm radar cảnh báo sớm tên lửa đạn đạo xuyên lục địa của Liên Xô này nằm gần Chernobyl. Nó có thể theo dõi các vụ phóng tên lửa cách xa 4.000 km, hay nói cách khác – theo nghĩa đen là “nhìn qua đường chân trời”.
Do tín hiệu truyền đặc trưng mà nó phát ra khi hoạt động (tiếng gõ tương tự như tiếng đập của cánh quạt máy bay trực thăng), trạm radar này được đặt biệt danh là “Chim gõ kiến Nga”.
Máy bay ném bom M-4 của Liên Xô tại căn cứ không quân Engels, Vùng Saratov
Hầm chứa tên lửa hạt nhân bị bỏ rơi
Căn cứ tàu ngầm bí mật Object 825 GTS
Căn cứ tàu ngầm bí mật trước đây ở Vịnh Balaklava ở Crimea hiện là một khu phức hợp bảo tàng. Tuy nhiên, vào thời điểm đó, thị trấn Balaklava và vịnh Balaklava là một khu vực cấm và công trình tuyệt mật của nó đã được thi công bên trong núi Tavros.
Các tàu ngầm hạt nhân được cất giữ và sửa chữa ở đây, cùng với đạn dược. Các cửa dẫn nước nặng 150 tấn và các bức tường gia cố của căn cứ được thiết kế để chống lại một cuộc tấn công hạt nhân.
Boongke-42 ở quận Taganka, Moscow
Boongke, được xây dựng đặc biệt để làm nơi trú ẩn cho nhà lãnh đạo Joseph Stalin và các thành viên của chính phủ trong trường hợp xảy ra vụ nổ hạt nhân, nằm dưới mặt đất 65 mét ở trung tâm Moscow.
Trong những năm 1950, việc xây dựng cơ sở rộng 7.000 mét vuông được giữ bí mật ngay cả với cư dân thành phố, một điều không hề dễ dàng. Sau đó, trong 30 năm tiếp theo, cho đến năm 1986, boongke được sử dụng làm đài chỉ huy cho các máy bay ném bom chiến lược mang vũ khí hạt nhân. Bây giờ ở đây có một bảo tàng về Chiến tranh Lạnh.
Hệ thống phòng thủ chống tên lửa S-25 và A-35
Ngày nay, kết cấu dạng hình cầu của các hệ thống phòng thủ chống tên lửa này vẫn đứng bên ngoài Matxcova như những cơ sở bị bỏ hoang (mặc dù vẫn được bảo vệ). Còn cơ sở trong ảnh là gần Naro-Fominsk, xuất hiện vào đầu những năm 1950 với chức năng cảnh báo sớm về các cuộc tấn công nhắm vào thủ đô Liên Xô.
Portal
Một con đường hầm dài hàng km khoét sâu vào núi đá Chukotka phục vụ một sân bay tiền phương gần đó. Theo kế hoạch của quân đội, các máy bay được cho là sẽ nhận vũ khí hạt nhân để bay tới lãnh thổ Mỹ, cách đó chưa đầy một giờ bay.
Và để gây nhầm lẫn cho các lực lượng đặc biệt của phương Tây, địa điểm này có rất nhiều tên: Magadan-11, Anadyr-1, Object S, Gudym. Những người đóng quân ở đó chỉ đơn giản gọi nó là ‘cổng thông tin’ hoặc ‘lỗ hổng’.
Địa điểm này bí mật đến nỗi các chuyên gia làm việc ở đây cũng không biết vị trí của tất cả các cơ sở thuộc portal.
Anh Minh