Hảo vọng “tái sinh” với LUNA 2.0 của Do Kwon – Không ai tắm hai lần trên một dòng sông

Sau cuộc bể dâu “bank run” (nhà đầu tư ồ ạt rút khỏi thị trường) vào giữa tháng 5/2022, công ty Terraform Labs của nhà sáng lập Do Kwon cuối cùng cũng đã tung ra thế hệ thứ hai của đồng tiền ảo LUNA với kỳ vọng “hồi sinh” dự án blockchain đầy tai tiếng. Các nhà đầu tư, đặc biệt là những người đã nếm trái đắng từ LUNA 1.0 băn khoăn, “tắm hai lần trên một dòng sông” liệu có khôn ngoan?

Khi trình làng vào năm 2018, cặp đôi tiền ảo UST – LUNA được ca ngợi như tiên phong của thị trường blockchain khi đề ra ý tưởng sử dụng thuật toán tự “đốt token” kết hợp quy luật cung cầu để cân bằng giá trị của stablecoin UST. Sàn giao dịch tiền ảo Binance thậm chí đã đầu tư hơn 3 triệu USD để mua 15 triệu LUNA. Vào thời hoàng kim, số tài sản ảo trên trị giá hơn 1,6 tỉ USD. Nay chúng chỉ còn có giá dưới 3.000 USD.

Nỗ lực cứu cánh

Nhằm cứu vớt cái chết nhãn tiền của đứa con tinh thần, nhà sáng lập Do Kwon tuyên bố phát hành đồng tiền ảo mới LUNA 2.0 và đổi tên hệ thống cũ thành Terra Classic và LUNA classic (LUNC). Thêm vào đó là các “ưu đãi” dành cho các nhà đầu tư vẫn còn giữ đồng LUNC như được chia số lượng lớn đồng LUNA mới, mở khóa sớm cho các nhà đầu tư nhỏ…

Khách quan mà nói, Do Kwon và đội ngũ Terraform Labs rất mặn mà với nỗ lực để gột rửa vết nhơ của LUNA và tránh lưu danh sử sách như một dự án lừa đảo. Tuy nhiên, thị trường và các nhà đầu tư thì lại khác.

Sóng gió ngay khi “hạ thủy”

Chỉ vài giờ sau khi chính thức lên sàn, giá trị của LUNA 2.0 đã lao dốc 80% từ 17,8 USD xuống mức 6,15 USD, có lúc chỉ 5 USD. Đến nay, giá trị của nó vẫn chao đảo như một chiếc tàu lượn siêu tốc.

Tất nhiên, có thể lý giải rằng màn “hạ thủy” bấp bênh là do mong muốn sớm cắt lỗ hoặc hoàn vốn của các nhà đầu tư và viễn cảnh đi vào quỹ đạo ổn định là có thể. Tuy nhiên, những tín hiệu khác cũng đang cộng hưởng và phản ánh một bức tranh không mấy tươi sáng.

Tín hiệu đầu tiên được phát đi từ chính sàn giao dịch Binance. Sau cú sốc tỷ USD, Binance đã đưa LUNA 2.0 vào “Innovation Zone”, vùng giao dịch chuyên dụng dành cho các đầu tư mạo hiểm, biến động cao. Ngay cả khi nhìn nhận khách quan rằng hầu như mọi đồng tiền ảo mới đều phải trải qua “giai đoạn thử thách” ở Innovation Zone, động thái trên cũng phần nào phản ánh sự thận trọng của Binance đối với giai đoạn mới của LUNA. Sự im ắng đối lập với những lời ca ngợi, quảng bá khi xưa của Binance càng khiến các nhà đầu tư tỏ ra quan ngại.

Yếu tố thứ hai nằm ở chính bản chất của LUNA 2.0. Nó không được neo vào một đồng stablecoin như cái cách mà LUNC được neo vào UST. Như vậy, về cơ bản LUNA 2.0 đã được trình làng như một altcoin thuần túy. Lý do tồn tại lớn nhất của LUNA – xây dựng hệ sinh thái tiền ảo dựa trên quy luật cung cầu và thuật toán tự cân bằng – đã không còn hiện hữu. Liệu một altcoin thiếu “lẽ sống” như LUNA 2.0 có thể cạnh tranh trên một thương trường khốc liệt với 18.000 altcoin khác là một câu hỏi rất đáng để các nhà đầu tư băn khoăn. Và cũng cần nhắc lại rằng, khoảng cách từ altcoin đến “shitcoin” (coin rác) đôi khi chỉ lớn bằng gang bàn tay. Hàng năm, số lượng tiền ảo bị xóa sổ cũng lên đến con số hàng ngàn.

Chuẩn bị cho “LUNA 3.0”?

Tờ Fortune nhận định, thiếu đi lỹ lẽ tồn tại, nhà sáng lập Do Kwon và đội ngũ Terraform Labs sẽ phải vật lộn “bán câu chuyện” với hy vọng tạo nên giá trị cho LUNA 2.0. Đó là một con đường cực kỳ chông gai, nếu không nói là vô định nếu nhìn vào những gì đã xảy ra. Fortune bông đùa: “Hãy chuẩn bị cho LUNA 3.0”…

Thực tế LUNA không phải là dự án thất bại duy nhất của Do Kwon càng khiến viễn cảnh trở nên đáng sợ. Trước đó, vào năm 2021, khi dự án tiền ảo Basis Cash sụp đổ, Coindesk tiết lộ Terraform Labs chính là đội ngũ phát triển đứng đằng sau. Và cũng như LUNA, Basis Cash áp dụng mô hình cung cầu và thuật toán tự cân bằng. Thậm chí, một số nhà phân tích cho rằng Basis Cash chính là tiền đề phơi bày lỗ hổng dẫn đến sự sụp đổ của LUNA.

Hai lần thất bại với cùng một mô hình, giờ đây Terraform Labs tiếp tục trở lại với một tương lai khó đoán. Nhưng dù đội ngũ của Do Kwon có quyết tâm “tắm hai lần trên một dòng sông”, thì đó cũng chưa chắc là điều mà các nhà đầu tư sẵn sàng mạo hiểm. Nhà bác học Albert Einstein từng nói: “Điên rồ là lặp đi lặp lại một việc và hy vọng những kết quả khác nhau”.

Hạnh Văn

* Tiền ảo chưa được pháp luật Việt Nam công nhận. Mọi thông tin trong bài viết mang tính chất tham khảo và không mang mục đích khuyến nghị đầu tư.