Hàng nghìn hộp “đông trùng hạ thảo, thực phẩm bổ sung vitamin”… bị vứt bỏ tại bãi rác ở Quảng Ninh

Quảng Ninh – TP.HCM: Hai vụ phi tang thực phẩm chức năng với số lượng cực lớn trong vòng chưa đầy 2 tuần, đặt ra câu hỏi nhức nhối: thị trường đang có bao nhiêu sản phẩm tương tự đã và đang tuồn vào tay người tiêu dùng?

Truy tìm dấu vết vụ đổ hàng loạt hộp thực phẩm chức năng ở Hạ Long

Sáng 18/6/2025, người dân tại phường Hồng Hà, TP. Hạ Long (Quảng Ninh) phát hiện hàng nghìn hộp thực phẩm chức năng, siro, yến sào, đông trùng hạ thảo, cùng các loại mỹ phẩm như thuốc nhuộm tóc, xịt khử mùi… bị vứt chất đống bên bãi rác ven khu dân cư. Nhiều sản phẩm có bao bì mới, nhưng đã quá hạn sử dụng.

Ngay sau khi nhận được phản ánh, lực lượng quản lý thị trường phối hợp với công an địa phương tiến hành kiểm tra, trích xuất camera từ các hộ dân quanh khu vực để truy tìm nguồn gốc lô hàng và người đã mang đến vứt bỏ.

Một người dân chứng kiến cho biết: “Khoảng 9 giờ tối hôm trước, có một cặp nam nữ kéo xe đẩy tới, chất hàng ra bãi rồi rời đi nhanh chóng trong đêm.” Cơ quan chức năng đang tiếp tục điều tra, xác định xem số hàng này có phải hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc hay là sản phẩm bị buộc tiêu hủy mà cố tình phi tang.

Chỉ hơn 10 ngày trước, một vụ việc tương tự gây chấn động xảy ra tại huyện Bình Chánh, TP.HCM. Hàng chục nghìn hộp thuốc và thực phẩm chức năng, trong đó nhiều lô vẫn còn hạn dùng tới 2026–2028, bị vứt bỏ ở các bãi đất trống ven đường Nguyễn Văn Linh.

Từ camera an ninh, công an truy ra người điều khiển xe ba gác là người được thuê với giá 7 triệu đồng để chở hàng đi vứt. Người thuê là Nguyễn Phước Sơn (36 tuổi), Giám đốc Công ty TNHH Sức khỏe xanh Natural Care (quận 12) – người đã thừa nhận mua trôi nổi hàng không có hóa đơn chứng từ trong hơn 1 năm, bán qua các nền tảng Shopee, Lazada. Tổng giá trị số hàng lên tới 20 tỷ đồng với hơn 150 loại sản phẩm.

Sau khi cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra, ông Sơn lo sợ bị phát hiện nên đã chủ động thuê người phi tang toàn bộ số hàng, thay vì khai báo, xử lý theo quy định.

Hai vụ việc ở Hạ Long và TP.HCM không chỉ là hiện tượng ngẫu nhiên. Chúng phản ánh một thực trạng đang tồn tại nghiêm trọng: việc lưu hành, kinh doanh và tiêu thụ thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, dược phẩm không đảm bảo đang diễn ra với quy mô lớn, chủ yếu qua mạng xã hội, sàn thương mại điện tử – nơi kiểm soát pháp lý còn nhiều lỗ hổng.

Đặc biệt, hành vi phi tang hàng hóa với số lượng lớn cho thấy có dấu hiệu của hàng không rõ nguồn gốc, thậm chí hàng giả, hàng cấm, khi người sở hữu không thể chứng minh tính hợp pháp.

Đây không đơn thuần là vi phạm hành chính, mà có thể cấu thành tội danh “sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm” theo Điều 194 Bộ luật Hình sự – với mức phạt lên đến 15 năm tù tùy mức độ hậu quả gây ra.

Không còn là “rác thải thương mại”, đây là rủi ro xã hội

Những hộp đông trùng hạ thảo, lọ xịt khử mùi hay viên siro bổ sung vitamin không rõ nguồn gốc – một khi được bán ra thị trường – sẽ không chỉ là “sản phẩm lỗi”, mà là mối đe dọa trực tiếp đến sức khoẻ người dân, đặc biệt là trẻ em và người cao tuổi – những đối tượng thường xuyên sử dụng nhóm hàng này.

Chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm gần đây rằng “Thực phẩm, thuốc chữa bệnh tuyệt đối không được làm hàng giả” là lời cảnh báo không thể rõ ràng hơn – đồng thời là định hướng hành động cho toàn bộ hệ thống chính trị. Không thể để đạo đức kinh doanh bị đầu độc bởi những hành vi trục lợi trên sức khỏe cộng đồng.

Các cơ quan chức năng cần đẩy nhanh xác minh lô hàng tại Hạ Long, không chỉ để làm rõ chủ hàng, mà còn để truy đến cùng: đây là hiện tượng đơn lẻ hay là phần nổi của một đường dây lớn?

Và hơn hết, người dân cần được thông tin kịp thời – không để “hàng vứt bỏ” một nơi rồi “tái xuất hiện” nơi khác bằng chiêu trò thay nhãn, đổi vỏ. Chống hàng giả không chỉ là trách nhiệm của quản lý thị trường – đó là cuộc chiến của xã hội, của pháp luật và đạo lý.

Ngọc Lâm