Giá xăng nước ta rẻ nhưng mà tính theo thu nhập vẫn là đắt (?)
Các báo hay đưa tin, Việt Nam có giá xăng rẻ hơn các nước trên thế giới, thậm chí các quốc gia có chung đường biên giới như Campuchia, Lào, Thái Lan, giá xăng Việt Nam rẻ hơn rất nhiều. Khi có những tin kiểu này, chẳng ai vào so sánh thu nhập.
Nhưng khi so sánh với bên các quốc gia khác phát triển hơn như Mỹ hay Hàn Quốc, thì người dân Việt có luận điểm: “Thu nhập họ cao, giá xăng tuy đắt hơn nhưng mua vẫn không tốn!”
Nhiều người lấy việc thu nhập thấp để yêu cầu giá xăng phải rẻ theo. Một ví dụ đậm tính ngụy biện có thể dùng để trả lời câu hỏi trên: Nếu thu nhập thấp đòi giá xăng rẻ thì đi mà thì đòi iPhone hay S20 Ultra chỉ 2 triệu thôi.
Giá xăng phải theo giá dầu, mà giá dầu là giá được thống nhất chung ở các điểm giao dịch như Singapore, London. Nó không phụ thuộc vào việc ông nghèo thì ông được mua theo giá rẻ được, ông giàu thì phải mua với giá đắt hơn.
Giá dầu là giá cố định theo thị trường quốc tế, tất cả các quốc giá đều phải mua theo mức giá giống nhau không kể giàu nghèo, phát triển hay kém phát triển hơn.
Giá xăng ở Việt Nam hiện tại thấp thứ 20/220 quốc gia trên thế giới. Tại Đông Nam Á, chỉ có Malaysia có giá thấp hơn Việt Nam.
Đồng nghĩa với việc đó là thuế xăng dầu ở Việt Nam thấp ở vị trí tương đương. Tức là thế này cho dễ hiểu nhất này:
• Giá dầu thế giới là giá A.
• Giá xăng dầu của mỗi quốc gia là giá B.
• Các khoản thuế phí, lợi nhuận gọi chung là C
• Thì công thức tính ra B là B = A+C.
A ở giá cố định thì C sẽ tùy biến tại từng quốc gia.
• B ở Việt Nam là thấp vào hàng thứ 20 trên thế giới thì C chắc chắn cũng phải thấp.
• Giá xăng chưa có thuế phí hiện tại ở Việt Nam là rẻ thứ ba thế giới, điều này đến từ việc hai nhà máy Dung Quất, Nghi Sơn cung cấp được 92% nhu cầu xăng và 82% nhu cầu dầu cho Việt Nam.
Các báo chí luôn nói luận điểm: Giá xăng dầu cũng bao nhiêu % thuế phí, nêu câu đó ra thì giật mình, nhưng cái % thuế phí đó nghe có vẻ cao nhưng so với thế giới thì nó lại ở mức rẻ bậc nhất trên thế giới.
Tại sao chúng ta vừa nhập dầu thô vừa xuất dầu thô?
Sản phẩm dầu thô của Bạch Hổ có hàm lượng lưu huỳnh rất thấp, được thị trường nước ngoài ưa chuộng, có thể bán với giá cao. Đồng thời cũng kết quả thí nghiệm cho thấy chúng ta có thể pha 20% dầu thô nhập từ nước ngoài với giá thấp mà vẫn cho ra sản phẩm tốt. Vì thế mới có chuyện xuất dầu thô mà vẫn nhập dầu thô.
Đây là chuyện bài toán kinh tế, xuất giá cao, mua giá thấp và vẫn đáp ứng câu chuyện tiêu thụ trong nước, đáp ứng nhu cầu kinh tế của người dân.
Báo chí sẽ chẳng bao giờ giải thích cho người dân hiểu, ngày nào cũng tập trung vào chuyện thuế phí, mà quên rằng biểu phí thuế, phí ở Việt Nam chẳng là cái đinh gì với các quốc gia bên ngoài cả. Vậy nên hãy tìm hiểu trước khi than vãn rằng giá xăng Việt Nam vẫn quá cao so với mức bình quân thu nhập của người Việt.
Bảo Trâm TH
