Gang thép Thái Nguyên: ‘Bó tay’ thẩm định giá số thiết bị nhập sai chủng loại từ Trung Quốc
Một trong những sai phạm nghiêm trọng tại dự án mở rộng giai đoạn 2 Nhà máy Gang thép Thái Nguyên được cơ quan chức năng chỉ ra là nhiều thiết bị được nhập từ Trung Quốc trị giá hàng triệu USD nhưng sai chủng loại.
Tuy nhiên kết thúc điều tra, sau nhiều tháng tiến hành định giá thì hội đồng định giá của Bộ Giao thông vận tải và UBND tỉnh Thái Nguyên đều “bó tay”.
Như đã đưa tin, Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã ban hành kết luận điều tra vụ án vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí và thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 – TISCO và một số đơn vị có liên quan.
Đây là vụ án thuộc diện Ban Chỉ đạo trung ương về phòng, chống tham nhũng theo dõi và chỉ đạo.
Nhà máy Gang thép Thái Nguyên từng được xem là “cánh chim đầu đàn của ngành luyện kim Việt Nam”, thế nhưng ở giai đoạn mở rộng dự án dù đã được đầu tư hàng ngàn tỉ đồng thì nơi đây vẫn chỉ là những khối sắt nằm trơ gan cùng mưa nắng cả chục năm nay.
Theo tài liệu, hồ sơ do TISCO cung cấp và xác nhận của Cục Đăng kiểm Việt Nam, nhiều loại thiết bị, máy móc do Công ty Tập đoàn xây lắp luyện kim Trung Quốc (MCC) cung cấp với giá trị lớn có sai khác về quy cách chủng loại, xuất xứ, tên nhà cung cấp, thông số kỹ thuật, trọng tải…tổng giá trị các thiết bị này, theo hóa đơn nhập khẩu, là gần 39 triệu USD.
Mặc dù vậy TISCO đã không yêu cầu tái xuất, phạt vi phạm mà còn làm các thủ tục để tiếp nhận.
Kết quả kiểm tra xác định có 42 chiếc ôtô trị giá hơn 1 triệu USD được nhập về thì đều sai khác về chủng loại giữa hồ sơ TISCO xin đăng ký đăng kiểm với kết quả kiểm tra của Cục Đăng kiểm.
Theo quy định, 42 ôtô này không được phép tham gia giao thông đường bộ. Và TISCO đã phải “lách” bằng cách gửi văn bản xin Cục Đăng kiểm cho những chiếc xe này “chỉ chạy trong phạm vi hẹp” phục vụ sản xuất trong dây chuyền công nghệ nội bộ của công ty và không tham gia giao thông.
Tương tự, có 5 đầu máy toa xe trị giá hơn 5 triệu USD cũng được nhập về bị sai khác về thông số, tải trọng. Cục Đăng kiểm đã thông báo với TISCO việc có 2 đầu máy không được phép hoạt động trên mạng đường sắt quốc gia. TISCO tiếp tục đề nghị cho 2 đầu máy được hoạt động trong phạm vi nội bộ.
Còn có các máy móc, thiết bị đã nhập khẩu với tổng giá trị 31,5 triệu USD có sai khác về mã hiệu, thông số kỹ thuật…
Theo kết luận điều tra, C03 đã có văn bản yêu cầu Hội đồng định giá tài sản của UBND tỉnh Thái Nguyên định giá tài sản là 42 xe ôtô các loại và 5 đầu máy diesel các loại.
UBND tỉnh Thái Nguyên đã thành lập Hội đồng định giá trong tố tụng hình sự. Tuy nhiên, sau 6 tháng tiến hành định giá, đơn vị này đã ra văn bản từ chối định giá, do không đủ cơ sở, căn cứ, thông tin và điều kiện để tiến hành định giá.
Tiếp đó, cơ quan điều tra có văn bản đề nghị Bộ Giao thông vận tải thành lập hội đồng định giá tài sản các thiết bị nêu trên.
Tuy nhiên Bộ Giao thông vận tải cũng có văn bản trả lời không đủ thông tin và cơ sở để tiến hành định giá, đồng thời cho biết yêu cầu của Cơ quan cảnh sát điều tra là “vượt quá phạm vi hiểu biết chuyên môn của thành viên Hội đồng định giá Bộ GTVT”.
Liên quan đến trách nhiệm cá nhân tại các bộ ngành, đơn vị có liên quan, kết luận điều tra cho rằng trong quá trình triển khai dự án có một số dấu hiệu sai phạm mà bản chất là vi phạm quy định về đầu tư xây dựng công trình và sai phạm khác.
Tuy nhiên cơ quan giám định chưa kết luận về các vi phạm và thiệt hại của các vi phạm này. Chủ đầu tư và nhà thầu chưa giải quyết dứt điểm về các tranh chấp của hợp đồng và cơ quan có thẩm quyền chưa đưa ra quyết định cuối cùng về dự án.
Do thời hạn điều tra đã hết, sau khi kết luận điều tra vụ án C03 sẽ tiếp tục thu thập tài liệu chứng cứ có liên quan để xử lý theo quy định.
THÂN HOÀNG/TTO
