Đông Nam Á đang được bao phủ bằng màu hồng

Theo bài viết trên Nikkei Asia mới đây, triển vọng kinh tế của Đông Nam Á vẫn tươi sáng và được bao phủ bởi màu hồng trong một thế giới đầy biến động.

Theo dự báo của ngân hàng HSBC đưa ra, 6 nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á bao gồm Indonesia, Thái Lan, Malaysia, Philippines, Singapore và Việt Nam sẽ tăng trưởng 4,2% trong năm nay và 4,8% trong năm 2024. Con số này cao hơn nhiều so với mức tăng 1,1% dự kiến vào năm 2023 hay ước tính 0,7% trong năm 2024 ở các nước phát triển. Đáng nói, số liệu trên cũng cho thấy kết quả đáng kinh ngạc của nền kinh tế Đông Nam Á trước tình hình du khách Trung Quốc, vốn là động lực tăng trưởng du lịch, kinh tế của nhiều thị trường, chưa trở lại như dự đoán.

Cùng với đó, Đông Nam Á đã đi một chặng đường dài để đạt được những thành tựu như ngày hôm nay. Hiện khu vực này chiếm 8% xuất khẩu toàn cầu và kể từ năm 2020 đã vượt qua Liên minh châu Âu để trở thành đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc.

Ngoài ra, kinh tế Đông Nam Á cũng đang được hưởng lợi lớn từ xu thế tái cơ cấu chuỗi cung ứng toàn cầu, khi đều nằm trong 2 hiệp định tự do thương mại lớn nhất thế giới là Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) và Hiệp định đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Đặc biệt, thông qua RCEP, việc cắt giảm thuế cũng như những quy định thân thiện hơn với doanh nghiệp của thỏa thuận thương mại này đã làm tăng sức hấp dẫn của thị trường Đông Nam Á, từ đó đưa khu vực này trở thành một địa điểm lý tưởng để đặt nhà máy sản xuất.

Minh chứng rõ nhất là theo một cuộc khảo sát gần đây của HSBC cho thấy, các doanh nghiệp Châu Á Thái Bình Dương đang có kế hoạch đặt 24,4% chuỗi cung ứng của mình tại Đông Nam Á trong vòng 1-2 năm tới, tăng hơn so với tỷ lệ 21,4% vào năm 2020. Không chỉ vậy, khi ngày càng nhiều doanh nghiệp dịch chuyển nhà máy, đa dạng hóa chuỗi cung ứng và áp dụng chiến lược “Trung Quốc+1” thì chắc chắn Đông Nam Á sẽ giành thêm được thị phần. Đầu tư trực tiếp nước ngoài sẽ đổ vào khu vực này khi Đông Nam Á trở thành trọng tâm của sự dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu.

Bên cạnh đó, quá trình chuyển đổi nâng cấp lên công nghệ xanh cũng sẽ góp phần tạo thêm các cơ hội cho Đông Nam Á. Về mặt địa lý, Đông Nam Á là một trong những khu vực chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất khi sự nóng lên toàn cầu trầm trọng hơn dẫn tới sự gia tăng mực nước biển. Chịu tác động từ môi trường là vậy nhưng Đông Nam Á lại vẫn cần năng lượng và phát triển công nghiệp để thúc đẩy kinh tế.

Trong khi đó, phần lớn các nguồn năng lượng của Đông Nam Á hiện nay lại đến từ nhiên liệu hóa thạch, vì vậy, rất đáng khích lệ khi Indonesia và Việt Nam, hai trong số các nền kinh tế năng động nhất khu vực, đã công bố Quan hệ Đối tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng với Nhóm các nước công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới và các quốc gia phát triển khác. Bằng mô hình tài trợ mới này, hàng chục tỷ USD tài chính sẽ được huy động để đầu tư cho ngành điện nhằm mục đích chuyển đổi năng lượng sạch, thân thiện với môi trường hơn, qua đó gián tiếp thúc đẩy kinh tế, xây dựng cơ sở hạ tầng cũng như đáp ứng được nhu cầu điện ngày càng tăng của nền kinh tế.

Cũng theo Nikkei Asia, ngoài 2 yếu tố vừa kể trên, còn có thêm 1 yếu tố thứ 3 nữa giúp nền kinh tế Đông Nam Á luôn giữ được màu hồng đó là lĩnh vực chuyển đổi kỹ thuật số.

Trong năm 2022, Đông Nam Á đã ghi nhận quy mô nền kinh tế kỹ thuật số đạt 200 tỷ USD. Theo báo cáo của Google, Temasek và Bain & Co Company, con số này được dự đoán sẽ tiếp tục tăng lên ngưỡng 300 tỷ USD vào năm 2025. Với khoảng 460 triệu người dân có kết nối với Internet, ngày càng nhiều công ty đang cố gắng chuyển đổi mô hình kinh doanh, dịch chuyển sản xuất của mình để phục vụ cho thị trường đầy tiềm năng này. Việc chuyển sang kinh doanh trực tiếp đến người tiêu dùng qua các nền tảng trực tuyến đã giúp doanh nghiệp kiểm soát tốt hơn việc bán hàng, tiếp thị cũng như thu thập số liệu thị trường. Điều này không chỉ cung cấp cơ sở phân tích thời gian thực mà còn góp phần giúp doanh nghiệp đưa ra được các dự báo chính xác.

Trong khi đó, Đông Nam Á lại là thị trường đang bùng nổ về thanh toán theo thời gian thực (Real Time Payment), bao gồm thanh toán trực tuyến. Lấy Thái Lan làm ví dụ, số liệu của ACI Worldwide cho thấy đây là thị trường lớn thứ 4 thế giới về số lượng thanh toán thời gian thực. Đặc biệt hơn, khi hệ thống thanh toán thời gian thực này được kết nối trên toàn khu vực sau 2 thỏa thuận thương mại trên, tiềm năng của Đông Nam Á sẽ còn bùng nổ mạnh mẽ hơn nữa do tốc độ giao dịch giữa doanh nghiệp và doanh nghiệp, doanh nghiệp và người tiêu dùng tăng vọt.

Và mặc dù nền kinh tế đang được bao phủ toàn màu hồng nhưng Đông Nam Á vẫn phải đối mặt với khá nhiều những thách thức. Chi phí vốn tăng cao khiến sự giám sát từng đồng tiền đầu tư sẽ chặt chẽ hơn cho dù được dùng để dịch chuyển sản xuất, chuyển đổi kỹ thuật số đi chăng nữa. Dẫu vậy, Nikkei Asia nhận định với lợi thế về nhân khẩu học, nền kinh tế Đông Nam Á sẽ tận dụng được những cơ hội phát triển trong dài hạn này để tiếp tục duy trì vị thế của mình trong tương lai.

Lan Hoa