Điều gì xảy ra nếu một ứng viên rút khỏi bầu cử tổng thống Mỹ?
Chưa bao giờ có một ứng viên tổng thống Mỹ qua đời hay rút khỏi cuộc đua vào Nhà Trắng vào thời điểm sát nút bầu cử.
Nhưng việc Tổng thống Donald Trump mắc COVID-19 và phải nhập viện khi chỉ còn 1 tháng nữa là đến ngày bầu cử 3/11 đang đặt ra câu hỏi rằng điều gì sẽ xảy ra nếu ông Trump không tham gia được.
Ông Trump năm nay 74 tuổi, trong khi và đối thủ Joe Biden của ông được nói là vẫn có sức khoẻ tốt ở tuổi 77 dù là ứng viên cao tuổi nhất của đảng Dân chủ từ xưa đến nay.
Dưới đây là một số khả năng xảy ra nếu một ứng viên rút khỏi cuộc đua.
Hoãn ngày bầu cử
Để làm điều đó, cả Thượng viện do phe Cộng hoà và Hạ viện do phe Dân chủ kiểm soát đề phải đồng ý lùi ngày bầu cử.
“Tôi không thấy khả năng đó sẽ xảy ra. Khó có khả năng đảng Dân chủ sẽ muốn hoãn bầu cử”, bà Capri Cafaro, giảng viên tại ĐH Hoa Kỳ, nhận định.
Ngay cả trong thời kỳ nội chiến Mỹ, cuộc bầu cử năm 1864 vẫn được tổ chức như kế hoạch và Abraham Lincoln đắc cử thêm một nhiệm kỳ.
Thay ứng viên
Đảng Cộng hoà của ông Trump và đảng Dân chủ của ông Biden đều có quy tắc về cách lấp chỗ trống nếu ứng viên của họ không tham gia nữa.
Trong trường hợp của đảng Cộng hoà, 168 thành viên của Uỷ ban quốc gia Cộng hoạ (PNC) có thể bỏ phiếu để chọn người thay thế.
PNC có thể tổ chức lại đại hội quốc gia để tập hợp 2.500 đại biểu nhằm chọn ra gương mặt đại diện mới, nhưng áp lực về thời gian khiến việc này khó có thể thực hiện vào thời điểm này. Đa số đơn giản sẽ là tất cả những gì cần để chọn ứng viên mới trong tình huống này.
Đối với phe Dân chủ, ứng viên mới sẽ cần được gần 450 thành viên của Uỷ ban quốc gia Dân chủ lựa chọn.
Tên ứng viên thay thế có trên phiếu bầu không?
Có thể không. Vấn đề vào thời điểm này là các phiếu bầu đã được in xong, và người dân ở một số nơi cũng đã bỏ phiếu xong.
“Thực sự không có đủ thời gian in lại phiếu bầu để có thể thay tên Mike Pence hay Kamala Harris vào”, bà Cafaro nói về hai ứng viên phó tổng thống thống của hai đảng.
Đến nay đã có hơn 3,1 triệu người Mỹ bầu cử xong. Hơn nữa, thời hạn chót nhận phiếu khác nhau ở từng bang, và đến nay đã qua ở phần đông các bang.
Phiếu đại cử tri
Dù Mỹ tổ chức tổng tuyển cử, tổng thống được lựa chọn bởi đa số tuyệt đối của 538 thành viên của cử tri đoàn.
Ở tất cả các bang, trừ Nebraska và Maine, ứng viên giành được đa số phiếu phổ thông ở bang nào sẽ được tất cả đại cư tri của bang đó ủng hộ.
Không có quy định nào trong hiến pháp yêu cầu đại cử tri bỏ phiếu theo cách nào hay cách khác, nhưng Toà án tối cao ra quy định vào tháng 7 vừa qua rằng các bang có thể phạt “các đại cử tri không trung thành” nếu họ không tôn trọng kết quả bầu cử phổ thông.
Các thành viên của cử tri đoàn sẽ tập hợp tại các bang tương ứng vào ngày 14/12 để bầu tổng thống và phó tổng thống.
Trong trường hợp ứng viên qua đời hay rút lui trước khi cử tri đoàn bỏ phiếu, tình hình có thể trở nên rối loạn.
Luật của từng bang vẫn có vai trò nhưng mỗi đảng, về lý thuyết, có thể hướng các đại cử tri bầu cho ứng viên thay thế.
Vào ngày 6/1/2021, Quốc hội Mỹ sẽ thông qua kết quả, và người chiến thắng sẽ tuyên thệ trở thành tổng thống vào ngày 20/1.
Thành Nhân/CNN
