Điều gì xảy ra khi Tổng thống Mỹ ‘giáng đòn’ cấm nhập dầu từ Nga?
Bất kỳ biện pháp nào từ Mỹ và phương Tây để hạn chế nhập dầu từ Nga có thể đẩy giá xăng dầu, vốn đang ở mức cao, gia tăng hơn nữa ở cả hai châu lục; từ đó tạo ra gánh nặng cho người tiêu dùng, doanh nghiệp, thị trường tài chính và nền kinh tế toàn cầu.
Mỹ có đơn độc khi ra lệnh cấm?
Dù giá xăng ở Mỹ đang tăng hơn bao giờ hết, chính quyền Biden phải đối mặt với áp lực ngày càng cao về tiếp tục trừng phạt Nga hơn nữa, bao gồm ban hành lệnh cấm nhập khẩu dầu.
Một lệnh cấm chung từ Mỹ – châu Âu trong vấn đề này sẽ khó đạt được. Thủ tướng Đức Olaf Scholz hồi đầu tuần này khẳng định Berlin không có ý định tham gia bất kỳ lệnh cấm nào về lĩnh vực này. Đức là nước tiêu thụ năng lượng từ Nga lớn nhất.
Do vậy, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Mỹ Wendy Sherman nói nước này có thể hành động một mình, hoặc phối hợp với một nhóm nhỏ các đồng minh. “Không phải nước nào cũng hành động như nhau. Nhưng chúng ta đã chạm ngưỡng cần phải áp đặt những cái giá khắc nghiệt nhất mà mọi người đều đồng thuận như vậy”.
Trong khi đó, các đơn vị trong ngành công nghiệp dầu mỏ Mỹ tỏ ý chia sẻ với mục tiêu giảm phụ thuộc vào nguồn năng lượng nước ngoài, cam kết phối hợp cùng chính quyền Biden và Quốc hội.
Ngay cả khi chưa có cấm vận, các nhà máy lọc dầu Mỹ đã cắt hợp đồng với công ty Nga. Nhập khẩu dầu thô và các sản phẩm từ dầu mỏ của Nga đã giảm. Dữ liệu sơ bộ từ Bộ Năng lượng Mỹ cho thấy nhập khẩu dầu thô của Nga đã giảm xuống 0 trong tuần cuối cùng của tháng 2.
Lệnh cấm của Mỹ ảnh hưởng thế nào đến Nga?
Việc Tổng thống Biden cấm nhập khẩu dầu từ Nga dự kiến có tác động tối thiểu đến nền kinh tế nước này. Mỹ chỉ nhập một phần nhỏ dầu xuất khẩu từ Nga và không mua khí tự nhiên.
Năm 2021, khoảng 8% dầu và các sản phẩm tinh chế nhập khẩu của Mỹ là từ Nga. Tổng lượng nhập khẩu khoảng 245 triệu thùng năm qua, tương đương khoảng 672.000 thùng mỗi ngày. Tuy nhiên, việc mua bán có xu hướng giảm.
Do lượng dầu mỏ Nga bán cho Mỹ nhỏ, nước này có thể tìm nơi bù đắp, như Trung Quốc và Ấn Độ. Tuy nhiên, Nga có thể sẽ phải bán với chiết khấu cao, vì ngày càng ít người muốn mua dầu mỏ của họ.
Claudio Galimberti, nhà phân tích tại Rystad Energy, cho biết ngay cả trong kịch bản Nga bị loại khỏi thị trường toàn cầu, các quốc gia như Iran có thể được “chào đón trở lại”. Những nguồn bổ sung như vậy có thể giúp ổn định giá cả.
Kevin Book, Giám đốc điều hành Clearview Energy Partners, cho biết: “Qua việc loại bỏ một số nhu cầu, chúng tôi buộc giá dầu của Nga phải giảm, từ đó giảm doanh thu của Nga”.
“Về lý thuyết, đó là cách để giảm số tiền Nga kiếm được trên mỗi thùng mà họ bán ra, dù có thể không nhiều. Câu hỏi quan trọng nhất là phía bên kia Đại Tây Dương có sẵn sàng cùng gia tăng áp lực hay không”, ông nói.
Lệnh cấm ảnh hưởng thế nào đến giá cả?
Tin về lệnh cấm của Mỹ đẩy giá xăng tăng cao ở thị trường trong nước, với giá bán một gallon (bằng 3,785 lít) có giá trung bình 4,17 USD hôm 8/3.
Một tháng trước, dầu được bán với giá 90 USD/thùng. Giờ đây, giá gần chạm ngưỡng 130 USD/thùng khi người mua dần từ chối dầu thô Nga. Các nhà máy lọc dầu đang lo ngại không thể bán lại khi các lệnh trừng phạt được tung ra.
Shell hôm 8/3 cho biết sẽ ngừng mua dầu và khí đốt Nga, đóng cửa các trạm dịch vụ, nhiên liệu hàng không và các hoạt động khác ở nước này.
Các nhà phân tích năng lượng cảnh báo giá cả có thể lên tới 160 USD hoặc thậm chí 200 USD cho mỗi thùng, nếu người mua tiếp tục né tránh dầu thô Nga. Xu thế này có thể đẩy giá bán xăng ở Mỹ lên trên 5 USD/gallon – điều mà chính quyền Biden cố gắng để không xảy ra.
Morgan Bazilian, Giám đốc Viện Payne (Colorado, Mỹ) nói lệnh cấm vận dầu mỏ từ Mỹ là hành động “rất có sức hút chính trị”. Tuy nhiên, các chính trị gia ủng hộ điều này “cũng sẵn sàng tấn công ngược trở lại vào ông Biden nếu giá xăng Mỹ tăng thêm”.
(Theo AP)
