Điểm danh toàn bộ tên lửa Nga trong “chiến dịch quân sự đặc biệt” ở Ukraine

Trong “chiến dịch quân sự đặc biệt” ở Ukraine ngày 24/2, Bộ Quốc phòng Nga đã sử dụng nhiều loại tên lửa tiên tiến hơn người ta từng thấy trước đây.

Các giai đoạn mở màn của “chiến dịch quân sự đặc biệt” do Nga phát động ở Ukraine, bắt đầu vào rạng sáng ngày 24/2 tại khu vực Donbass rồi sau đó lan rộng đến nhiều mục tiêu trên khắp đất nước, đã chứng kiến việc sử dụng rộng rãi các loại tên lửa phòng không.

Trong những năm gần đây, Nga đã thực hiện một số chiến dịch quân sự nhưng chưa thực sự sử dụng rộng rãi tên lửa dẫn đường chính xác như những chiến dịch của các đối tác phương Tây.

Tuy nhiên, đang xuất hiện những dấu hiệu cho thấy trong cuộc tấn công vào Ukraine ngày 24/2 Nga đã sử dụng nhiều loại tên lửa tiên tiến hơn người ta từng thấy trước đây.

Ít nhất, ngay từ lúc mở màn, các cuộc tấn công bằng tên lửa phòng không rõ ràng đã được ưu tiên như một phương án hiệu quả nhất, rủi ro thấp nhất, nhằm đạt được mục tiêu ban đầu của Nga, rồi sau đó cho phép triển khai tiếp các lực lượng khác với nguy cơ giảm bớt.

Chiến thuật này được gọi là “mở toang cánh cửa” rồi tuân theo một phương pháp hoạt động đã từng được Quân đội Mỹ phát triển và triển khai trong chiến dịch “Bão táp Sa mạc” hơn 30 năm trước.

Chiến dịch quân sự của Nga tại Ukraine bắt đầu lúc 5 giờ sáng (theo giờ địa phương) bằng một loạt tên lửa phòng không phóng từ cả đất liền, trên biển và trên không.

Mục tiêu bị tấn công là các cơ sở chỉ huy và kiểm soát; các địa điểm phòng không, khoảng một chục căn cứ không quân, các cơ sở ở thành phố cảng Odesa trên Biển Đen cùng nhiều địa điểm quan trọng khác.

Theo chuyên trang The War Zone, dưới đây là danh sách các tên lửa hành trình tấn công đất liền, tên lửa đạn đạo, cũng như các tên lửa phóng từ trên không khác đã được Nga sử dụng tại Ukraine tính tới thời điểm hiện tại.

Tên lửa 3M14 Kalibr

Theo Bộ Quốc phòng Ukraine, cuộc tấn công mở màn của Nga bao gồm 30 tên lửa hành trình tấn công mặt đất 3M14 Kalibr (LACM). Đây là loại vũ khí đã được Hải quân Nga sử dụng trước đây trong cuộc can thiệp của Moscow vào Syria và nó đã trở thành một trong những vũ khí quan trọng nhất trong kho vũ khí của Quân đội Nga.

3M14 Kalibr là dòng tên lửa cận âm được cho là có tầm bắn từ 930 – 1.550 dặm, mang theo đầu đạn nổ mạnh nặng 990 pound.

3M14 thực chất chỉ là một phần của dòng Kalibr lớn hơn, gồm cả tên lửa hành trình chống hạm và tên lửa chống tàu ngầm. Tính linh hoạt của chúng là bởi vì đều được phóng từ một hệ thống phóng thẳng đứng (VLS) có thể được trang bị cho nhiều loại tàu chiến mặt nước và tàu ngầm.

Các tàu chiến nhỏ như tàu hộ tống có thể được trang bị Kalibr, mang lại cho chúng một khả năng tấn công ấn tượng. Đây là một phần trong trọng tâm ngày càng tăng của Hải quân Nga để tiêu diệt các mục tiêu mặt đất cố định từ tầm xa, sử dụng đầu đạn thông thường.

Tên lửa 3M14 Kalibr phóng vào các mục tiêu ở Ukraine cho đến thời điểm hiện tại nhiều khả năng đều được bắn từ các tàu chiến ở Biển Đen.

Có căn cứ tại Sevastopol (Crimea), Hạm đội Biển Đen Hải quân Nga được biên chế 3 khinh hạm lớp Đô đốc Grigorovich Dự án 11356R/М trang bị các ống phóng VLS cho loại tên lửa này và một số tên lửa khác; 4 tàu hộ tống lớp Buyan-M thuộc Dự án 21630 cũng có VLS; cùng với ba hoặc bốn tàu Dự án 2216 có thể được lắp với các bệ phóng Kalibr đóng trong container.

Hạm đội Biển Đen cũng có 6 tàu ngầm tấn công chạy diesel lớp Kilo cải tiến Đề án 636.3, cũng có thể phóng tên lửa Kalibr, trong trường hợp này là tên lửa phóng từ ngầm 3M14K.

Kalbir gần giống với các biến thể trước đó của tên lửa tấn công đất liền Tomahawk.

Tên lửa hành trình phóng từ trên không

Cho đến hiện tại, không thể khẳng định một cách hoàn toàn chắc chắn rằng Nga đã sử dụng bất kỳ tên lửa hành trình nào phóng từ máy bay hay chưa, mặc dù có những dấu hiệu về cho thấy điều đó.

Một quan chức quốc phòng Mỹ cho biết, làn sóng tấn công mở đầu bao gồm 75 máy bay ném bom hạng nặng và hạng trung cánh cố định. Các máy bay ném bom hạng nặng được đề cập tới ở đây có lẽ là máy bay ném bom Tu-160 Blackjack và Tu-95MS Bear-H, và có thể cả Tu-22M3 Backfire-C.

Nếu đúng như vậy, cái gọi là máy bay ném bom hạng trung có khả năng là cường kích Su-24 Fencer và Su-34 Fullback.

Trong số này, Tu-160 và Tu-95MS có khả năng mang tên lửa hành trình phóng từ trên không, và ít nhất là loại trước đây dường như đã được sử dụng.

Hiện tại, Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga có hai loại tên lửa hành trình phóng từ trên không được trang bị vũ khí thông thường khác nhau.

Kh-101 (AS-23A Kodiak) là tên lửa hành trình cận âm hiện đại, tàng hình, với tầm bắn tối đa được cho là từ 1.870 – 2.480 dặm. Kh-101 lần đầu tiên được sử dụng trong chiến dịch của Nga ở Syria, được phóng bởi cả máy bay ném bom Tu-160 và Tu-95MS.

Một vũ khí thế hệ cũ hơn là Kh-555 (AS-22 Kluge), gồm tên lửa hành trình cận âm Kh-55SM (AS-15 Kent), với đầu đạn hạt nhân ban đầu được thay thế bằng đầu đạn thông thường. Tên lửa có thể được lắp các thùng nhiên liệu phù hợp để mở rộng tầm bắn lên khoảng 1.860 dặm.

Iskander-M

Cũng như các cảnh quay về tên lửa hành trình dễ dàng xác định hơn nhiều, các video chưa xác nhận được cho là của các vụ phóng tên lửa đạn đạo vào Ukraine trong những giờ đầu tiên của chiến dịch.

Lầu Năm Góc cho biết họ đánh giá có khoảng 100 tên lửa đạn đạo đã được Nga phóng trong những giờ giao tranh đầu tiên hôm 24/2.

Tên lửa đạn đạo tầm ngắn 9K720 Iskander-M của Quân đội Nga, được phương Tây gọi là SS-26 Stone, nằm trong số nhiều hệ thống vũ khí mà Nga đã triển khai xung quanh Ukraine trong những tuần gần đây.

Trước cuộc chiến, Bộ Quốc phòng Ukraine nói rằng Iskander-M là hệ thống vũ khí chủ đạo có khả năng được sử dụng để “tiêu diệt các vật thể quan trọng”.

Iskander-M phóng tên lửa đạn đạo 9M723 có tầm bắn 310 dặm, mặc dù có bằng chứng cho thấy chúng có thể bay xa hơn thế. Mỗi tên lửa có thể mang trọng tải lên tới 1.500 pound, thường bao gồm đầu đạn có sức công phá lớn, đầu đạn nhỏ hoặc phá boong-ke.

Tên lửa 9M723 được cho là có khả năng cơ động khi bay, gây ra những thách thức đáng kể ngay cả với các đối thủ có khả năng phòng thủ tên lửa mạnh mẽ hơn. Những tên lửa này có thể sẽ được sử dụng để chống lại các mục tiêu được bảo vệ nghiêm ngặt và kiên cố nhất.

Iskander-K

Sử dụng xe phóng (TEL) và các phương tiện hỗ trợ, hệ thống Iskander cũng có thể bắn tên lửa hành trình 9M728, hay còn được gọi là Iskander-K (SSC-7 Southpaw).

Theo các tài khoản chính thức của Nga, tên lửa có tầm bắn nằm trong giới hạn 500 km của Hiệp ước Các lực lượng Hạt nhân Tầm trung (INF) năm 1987 hiện không còn hiệu lực.

Có những thông tin chưa được xác nhận rằng loại vũ khí này có thể đã được sử dụng trong chiến dịch ở Ukraine. Điều này hoàn toàn có khả năng xảy ra vì đây là vũ khí lý tưởng để đánh phá các mục tiêu quan trọng ở tầm tấn công ngắn hơn trong giai đoạn mở đầu cuộc chiến.

Tochka

Được phát triển trong Chiến tranh Lạnh, Tochka, hay SS-21 Scarab, là một tên lửa đạn đạo tầm ngắn di động (SRBM) được thiết kế để triển khai trên chiến trường nhằm thay thế cho loạt Tên lửa Trên Mặt đất (FROG).

Hệ thống có thể mang nhiều loại đầu đạn khác nhau có trọng lượng khoảng 1.000 pound với tầm bắn lên tới 75 ở phiên bản Tochka-U mới nhất.

Bằng chứng từ cuộc giao tranh mới nhất cho thấy Nga đã sử dụng Tochka trang bị đầu đạn 9N123K.

Kh-31P

Là tên lửa chống bức xạ siêu thanh, có khả năng tấn công từ ngoài ô phòng không đối phương, Kh-31P (AS-17A Krypton) chưa được xác nhận là đã sử dụng trong thực chiến trước đây nhưng là một trong những vũ khí được sử dụng trong giai đoạn đầu của chiến dịch mới nhất ở Ukraine. Tên lửa có khả năng phá hủy các trạm radar.

Kh-31P ban đầu được thiết kế để đánh bại các hệ thống phòng không của phương Tây, gồm cả Patriot, nhưng nó có thể chứa một loạt các đầu dò radar thụ động, có thể cả những đầu dò được trang bị trên các hệ thống radar thời Liên Xô như loại do Ukraine vận hành.

Tên lửa này chủ yếu được sử dụng cho các máy bay cường kích Su-24 và Su-34, cũng như các thành viên tiên tiến của gia đình Flanker, bao gồm cả Su-30SM và Su-35S.

Ở biến thể Kh-31P ban đầu, tên lửa có tầm bắn tối đa chỉ dưới 70 dặm và bay với tốc độ lên đến Mach 3,5 nhờ động cơ phản lực. Phiên bản Kh-31PM hiện đại hơn, được đưa vào sử dụng từ năm 2012, có tầm bắn tối đa tăng lên khoảng 150 km khi phóng từ độ cao lớn và tốc độ cao.

Cho dù các tên lửa tấn công từ ngoài ô phòng không như trên đã được Nga sử dụng trong chiến dịch quy mô lớn vào Ukraine nhưng Lầu Năm Góc tin rằng Điện Kremlin chưa sử dụng tới toàn bộ khả năng quân sự của mình.

Khai Tâm