Đạo làm quan

Dư luận đang ồn ào một vị lãnh đạo cho xe công vụ vào tận cầu thang sân bay đón mình và người thân, dù lối ra sảnh chỉ cách chưa đầy 100m. Dường như xã hội bây giờ đã “sinh ra” một bộ phận “quan lại” có tư tưởng coi mình là “bề trên” so với quần chúng nhân dân. So sánh với các lãnh đạo thời kỳ chiến tranh cách mạng thì xa xôi quá, chỉ xin hãy nhìn vào một người đương chức quan to, rất to ở Đất nước Việt Nam. Nhìn để học ông ấy mà sống cho ra đạo làm quan.

Hai bức tranh đối lập của “quan trên”

Một bên là hình ảnh xe ô tô biển xanh đi đón Phó Bí thư Tỉnh ủy Phú Yên tận chân máy bay, còn một bên là hình ảnh người có chức vụ cao nhất cả nước mặc áo ấm đã sờn chỉ, đi xe công vụ đã cũ Toyota Crown sản xuất những năm 90. Và trong khi nhiều ông “quan” có nhà lầu, xe hơi thì Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng vẫn ở nhà công vụ.

Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, dù nắm trong tay quyền lực rất lớn nhưng con người ấy vẫn gần gũi, mộc mạc, giản dị như người dân thường. Khi ông ấy là ủy viên trung ương Đảng mà vẫn rụt rè gửi người bạn học tập hồ sơ xin việc cho con, dù bằng cấp, trình độ đào tạo của con mình hoàn toàn đầy đủ. Rồi ngay cả khi con không được tiếp nhận, ông vẫn khiêm nhường cảm ơn, thậm chí cáo lỗi với người bạn được nhờ.

Khi ông ấy là Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội nhưng về thăm ngôi trường cấp 3 Nguyễn Gia Thiều, ông vẫn xin được đứng sau khi chụp ảnh, nhường ghế ngồi hàng đầu cho các thầy cô, bạn học lớn tuổi hơn.

Khi ông ấy là người đứng đầu Thủ đô vẫn lặng lẽ một mình đi xe máy về thăm Trường Đại học Tổng hợp trong sự ngỡ ngàng của cô thầy bè bạn. Không xe đưa rước, không trống dong cờ mở, không võng lọng nghênh ngang, chỉ là một người đàn ông cao tuổi tự đi xe về trường.

Khi ông ấy là Chủ tịch Quốc hội, tứ trụ triều đình, đám cưới con gái ông ấy hầu như không ai biết. Sau đó một số bạn bè thân lắm mới nhận được thiếp báo hỷ mà thôi.

Khi ông ấy là Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, đi dự gặp mặt lớp cũ ông ấy đã nói: Xin cho em, cho tôi bỏ mọi chức tước bên ngoài căn phòng này. Em đến đây mãi mãi là học trò của các thầy các cô ngày nào. Tôi đến đây mãi mãi là bạn học của các bạn…

Hãy tự soi lại bản thân mình

Cứ để ý, ngoài dịp thực hiện nghi lễ, hay gặp đoàn lãnh đạo cấp cao, Tổng Bí thư mới mặc comple, còn lại với những hoạt động bình thường ông chỉ mặc những bộ quần áo giản dị, có những chiếc áo cũ đến sờn vai. Một cuộc sống giản dị xuất phát từ đạo đức của một con người biết giữ gìn sự liêm sỉ cá nhân, hòa chung với cuộc sống của đại đa số người dân. Chứ chẳng như quan huyện này, hay bà đứng đầu tỉnh kia ra đường ăn mặc chải chuốt, quần là áo lượt ngồi siêu xe, tự cho mình có đặc quyền, lên mặt coi thường người dân.

Các quan chức bây giờ hãy nhìn ông ấy mà soi lại bản thân mình. Cảnh giới cao nhất của đạo làm quan không phải là lên xe xuống ngựa, trống giong cờ mở, kính gửi kính thưa, một vâng hai dạ… mà chính là xóa nhòa khoảng cách với nhân dân. Nghĩ cho cùng núi cao phải có đất bồi, núi chê đất thấp núi ngồi ở đâu?

Và có lẽ chính vì sự tử tế và trong sạch của ông cụ mà kẻ thù luôn muốn hạ bệ uy tín, tìm mọi cách để moi được điểm yếu, dấu hiệu không trong sạch hay thậm chí là một vết bẩn nhỏ trên vạt áo… Nhưng dù cố gắng thế nào đi nữa thì mọi nỗ lực đều vô ích, chúng không thể tìm ra được bất kỳ điều gì dù chỉ là tin đồn.

Ông ấy chính là một “vị quan” biết con đường để tu dưỡng của mình, vì đạo đức của ông quan ảnh hưởng lên cuộc đời của nhiều người khác. Dẫu ở thời đại nào, triều đại nào đi chăng nữa người ta cũng luôn mong có những người quan tốt để cho dân nương nhờ. Khi người làm quan mà đạt được đạo thì lòng họ thư thái, hạnh phúc muôn vàn…

Được làm người là khó, nhưng giữ được Nhân Cách và Đạo Đức còn khó hơn! Chỉ có những bậc có Nhân Cách lớn làm chủ được tâm mình, gần như bậc thánh mới không bị (tham dục, danh vọng) quyến rũ, thật sự ngưỡng mộ.

Hải Anh

*Bài viết thể hiện quan điểm và văn phong của tác giả