Danh tính người giúp bà Trương Mỹ Lan chuyển hơn 34.000 tỷ đồng qua biên giới
Trong giai đoạn thứ hai của vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, bà Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Hội đồng Quản trị của tập đoàn, cùng 33 đồng phạm đã bị truy tố với ba tội danh chính: “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, “Rửa tiền”, và “Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới”. Bà Lan được xem là người chỉ đạo chính trong tất cả các hoạt động này, giữ vai trò quan trọng và xuyên suốt.
Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát do bà Trương Mỹ Lan thành lập từ năm 1992 và bà đã nắm giữ 60% cổ phần từ đó đến nay. Bà Lan không chỉ là Chủ tịch Hội đồng Quản trị mà còn sử dụng người thân, các pháp nhân và cá nhân khác đứng tên hộ để nắm giữ phần lớn cổ phần tại Ngân hàng SCB và Công ty Chứng khoán TVSI. Điều này cho phép bà thao túng, chỉ đạo, điều hành và chi phối mọi hoạt động của các pháp nhân này.
Trong quá trình thực hiện hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, bà Lan đã ra chủ trương sử dụng các công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát để phát hành trái phiếu. Bà đã họp bàn với các đồng phạm chủ chốt như Đinh Văn Thành, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vạn Thịnh Phát; Võ Tấn Hoàng Văn, Tổng Giám đốc; Nguyễn Phương Hồng, Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng SCB; Nguyễn Tiến Thành, Chủ tịch và Tổng Giám đốc Công ty Chứng khoán TVSI; và Hồ Bửu Phương, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát. Họ đã sử dụng bốn công ty: An Đông, Sunny World, Quang Thuận, và Setra để phát hành 25 mã trái phiếu “khống” với tổng khối lượng hơn 308 triệu trái phiếu, thu về hơn 30 nghìn tỷ đồng từ 35.824 nhà đầu tư thứ cấp.
Tuy nhiên, số tiền thu được đã không được sử dụng đúng mục đích phát hành, dẫn đến mất khả năng thanh toán và gây thiệt hại lớn cho các nhà đầu tư.
Sau khi thực hiện hành vi tham ô tài sản của Ngân hàng SCB và lừa đảo chiếm đoạt tài sản, bà Lan đã chỉ đạo các bị can Nguyễn Phương Hồng, Trương Khánh Hoàng, Trần Thị Mỹ Dung phối hợp với Nguyễn Ngọc Dương và Nguyễn Phương Anh chuyển tiền ra khỏi hệ thống Ngân hàng SCB hoặc cho các cá nhân, pháp nhân rút tiền mặt ra khỏi tài khoản. Mục đích của việc này là để “cắt đứt” dòng tiền và che giấu, hợp thức hóa nguồn gốc bất hợp pháp hơn 445 nghìn tỷ đồng mà bà Lan đã chiếm đoạt.
Từ năm 2012 đến 2022, bà Trương Mỹ Lan đã chỉ đạo bị can Trịnh Quang Công phối hợp với bị can Nguyễn Phương Anh và người tên Chiu Bing Keung Kenneth lập các hợp đồng “khống” giữa các công ty tại Việt Nam và các công ty, tổ chức ở nước ngoài (đều là các doanh nghiệp ma thuộc quản lý của nhóm Vạn Thịnh Phát). Thông qua các hợp đồng này, bà Lan đã chuyển tiền vay được từ nước ngoài về Việt Nam và tiền trả nợ từ Việt Nam ra nước ngoài thông qua hệ thống Ngân hàng SCB, với tổng giá trị lên đến hơn 4,5 tỷ USD (tương đương 106 nghìn tỷ đồng).
Theo Viện Kiểm sát, Chiu Bing Keung Kenneth (quốc tịch Anh và Bắc Ireland) là luật sư và đại diện cho bà Trương Mỹ Lan trong việc quản lý các công ty và tổ chức nước ngoài thuộc nhóm Vạn Thịnh Phát. Chiu Bing Keung Kenneth đã tạo lập các hợp đồng khống giữa các công ty trong nước với các công ty nước ngoài để làm hồ sơ chuyển tiền đi và ngược lại. Từ năm 2014 đến 2022, tổng số tiền mà các công ty này chuyển đi là hơn 556 triệu USD và nhận về hơn 940 triệu USD. Như vậy, ông ta đã giúp bà Lan chuyển hơn 34.000 tỷ đồng trái phép qua biên giới.
Một người nước ngoài khác cũng bị cáo buộc giúp bà Lan chuyển tiền trái phép là Chen Yi Chung (quốc tịch Hong Kong). Từ tháng 10/2020 đến tháng 5/2021, Chen Yi Chung đã thực hiện 13 giao dịch chuyển tiền ra nước ngoài hoặc nhận về Việt Nam cho các công ty thuộc Vạn Thịnh Phát. Các giao dịch này đều được thực hiện thông qua các hợp đồng mua bán, chuyển nhượng cổ phần, vốn góp và hợp đồng vay tiền giữa các công ty ở Việt Nam với các công ty, tổ chức nước ngoài.
Trong quá trình điều tra, bà Trương Mỹ Lan khai rằng bà đã chỉ đạo Chen Yi Chung phối hợp với các cá nhân tại Vạn Thịnh Phát và lãnh đạo Ngân hàng SCB lập các hợp đồng khống và phê duyệt chuyển tiền. Kết quả nhận dạng qua ảnh cho thấy các bị can và những người liên quan đều nhận ra Chen Yi Chung.
Cơ quan tố tụng đã đề nghị tương trợ tư pháp tới Hồng Kông và Anh để xác minh Chiu Bing Keung Kenneth và Chen Yi Chung về các nội dung liên quan đến vụ án của bà Trương Mỹ Lan. Tuy nhiên, các yêu cầu tương trợ tư pháp này chưa có kết quả.
Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao đã ban hành cáo trạng truy tố bà Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, cùng 33 bị can khác. Bà Lan bị truy tố với ba tội danh: “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, “Rửa tiền” và “Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới”. Trong quá trình thực hiện các hành vi phạm tội, bà Lan đã sử dụng các công ty thuộc tập đoàn để phát hành trái phiếu khống, rửa tiền và chuyển tiền trái phép qua biên giới với sự giúp sức của các đồng phạm, trong đó có hai người nước ngoài là Chiu Bing Keung Kenneth và Chen Yi Chung. Vụ án này đã gây ra những thiệt hại nghiêm trọng và đặt ra nhiều thách thức cho công tác điều tra và xử lý pháp lý.
Bích Ngân
