Xét xử ông Nguyễn Hữu Tín: Bị cáo Đào Anh Kiệt kêu oan
16h11: Ai là người ký công văn 48 ?
Sau khi bị cáo Kiệt cho rằng mình “có oan sai”, đại diện Viện KSND TP.HCM đã xét hỏi bị cáo Kiệt.
VKS: “Tại phiên tòa, đại diện Sở TN-MT trình bày, Sở TN-MT là cơ quan tham mưu cho UBND TP.HCM về lĩnh vực đất đai tại TP.HCM, bị cáo thấy có đúng không?”. Bị cáo Đào Anh Kiệt trả lời: “Đúng nhưng chưa đủ, bởi việc quản lý tài sản công thuộc Công ty quản lý nhà và Sở Tài chính”.
“Ai là người ký công văn 48 đề xuất xin ý kiến UBND TP.HCM cho Công ty CPXD Bắc Nam 79 ký hợp đồng thuê đất với Sở TN-MT?” – “Bị cáo là người ký”.
“Ai là người ký QĐ 18 giao Công ty CPXD Bắc Nam 79 thuê 15 Thi Sách với mục đích làm văn phòng làm việc” – “Cũng chính bị cáo ký”.
“Với vai trò là người đứng đầu, tham mưu chính cho UBND TP.HCM ký những công văn như vậy, chủ trì những cuộc họp liên quan, bị cáo thấy có phải chịu trách nhiệm gì không ?” – “Thưa, bị cáo ký đương nhiên phải chịu trách nhiệm. Đó là quy định của pháp luật. Tuy nhiên, bị cáo thấy nội dung bị cáo ký phù hợp với diễn biến xảy ra lúc đó”.
Ngoài ra, đại diện Viện KSND TP.HCM cũng hỏi bị cáo Nguyễn Hữu Tín: “Nếu Sở TN-MT không có văn bản 48 thì lúc đó với vai trò là Phó chủ tịch UBND TP.HCM, bị cáo có ký công văn chấp thuận giao nhà đất 15 Thi Sách cho Công ty Bắc Nam 79”. Ông Nguyễn Hữu Tín trả lời “chắc chắn không”.
Về nội dung này, bị cáo Đào Anh Kiệt trình bày việc quản lý tài sản công thuộc thuộc trách nhiệm Công ty quản lý nhà và Sở Tài chính. Về QĐ 48 của do mình ký, bị cáo Kiệt cũng nêu QĐ 48 không tự nhiên mà ra, mà có cả quy trình, có từ chỉ đạo xuyên suốt, “vì vậy mong HĐXX xem xét”.
15h27: Đào Anh Kiệt: ‘Bị cáo bị oan sai’
Ngoài ra, bị cáo Đào Anh Kiệt là bị cáo duy nhất cho rằng mình bị oan sai.
Bị cáo Kiệt trình bày: “Bị cáo có oan sai vì bị cáo không phải là đơn vị quản lý tài sản công, không thể xử lý giá trị tài sản được. Đây là nhiệm vụ của Công ty Quản lý nhà và Sở Tài chính tham mưu cho ủy ban. Xuyên suốt quá trình tham mưu cho ủy ban, bị cáo chỉ biết một mục đích duy nhất là giao nhà đất 15 Thi Sách vì nghiệp vụ an ninh, không phải vì mục đích thương mại”.
15h 23: “Bị cáo nhận thức đây là nhiệm vụ an ninh”
Trả lời HĐXX, bị cáo Đào Anh Kiệt trình bày, nếu mục đích cho thuê làm thương mại dịch vụ giao sử dụng thương mại – dịch vụ thì phải đem ra đấu giá, hoặc chỉ định theo đúng quy định pháp luật. Nhưng riêng trường hợp này (công ty bình phong của Bộ Công an – PV), khi bị cáo Kiệt nhận được văn bản của UBND TP.HCM kèm văn bản của Bộ Công an và Bộ Văn hóa du lịch thể thao, bị cáo nhận thức đây là nhiệm vụ an ninh, không thuộc thẩm quyền của mình, nên trình UBND TP.HCM quyết định.
Về QĐ 2781 chấp thuận chủ trương giao nhà đất 15 Thi Sách theo hình thức chỉ định cho Công ty CPXD Bắc Nam 79, ông Kiệt nói: “Quyết định 2781 do Sở TN-MT tham mưu, bị cáo là giám đốc, bị cáo phải chịu trách nhiệm về tham mưu đó”.
14h :Phiên tòa tiếp tục
11h25: Phiên tòa sẽ tiếp tục vào lúc 14h.
Bị cáo Nguyễn Hữu Tín: Không có động cơ, mục đích tư lợi
11h03: Chủ tọa: “Quyết định 2781 về việc chấp thuận chủ trương giao cho Công ty CPXD Bắc Nam 79 thuê đất, khấu trừ tiền thuê đất đối với nhà đất số 15 Thi Sách do ai ký”.
Ông Nguyễn Hữu Tín trả lời: “Bị cáo là người trực tiếp ký. Cơ quan đề xuất là Sở TN-MT, và Văn phòng UBND TP.HCM rà soát, dự thảo văn bản để bị cáo ký văn bản này”.
Ông Tín cũng trình bày khi ký Quyết định 2781, ông đã không thông qua Ban chỉ đạo 09 mà chỉ gửi theo quy trình.
Chủ tọa: “Cáo trạng có oan sai với bị cáo không?”.
Ông Nguyễn Hữu Tín trình bày: “Bị cáo xin chấp nhận, không oan sai gì nhưng nói bị cáo có vai trò chủ mưu thì mong HĐXX xem xét. Bị cáo không chỉ đạo làm sai, không có động cơ, mục đích tư lợi cá nhân gì cả.Tại tòa, bị cáo Lê Văn Thanh (nguyên Phó chánh văn phòng UBND TP.HCM) trình bày đã tham mưu cho bị cáo Nguyễn Hữu Tín ký các văn bản về chấp thuận chủ trương giao nhà đất số 15 Thi Sách cho Công ty Bắc Nam 79 dựa trên cơ sở đề xuất của Sở TN-MT TP.HCM.
Bị cáo Thanh cũng trình bày việc cho thuê nhà đất 15 Thi Sách là đúng nhưng thủ tục cho thuê là không đúng. “Cáo trạng truy tố bị cáo không oan sai”, ông Thanh khai.
Bị cáo Nguyễn Hữu Tín: Tôi biết tôi sai
Khi được chủ tọa thẩm vấn, ông Nguyễn Hữu Tín nói: “Tôi biết tôi sai. Khi tôi nhận được văn bản của Bộ Công an và đề xuất của cơ quan tham mưu, tôi đã chấp nhận chủ trương chấp thuận thuê nhà đất 15 Thi Sách cho công ty bình phong của Bộ Công an”.
Ông Nguyễn Hữu Tín cũng trình bày vì sao nhà đất 15 Thi Sách là tài sản thuộc sở hữu nhà nước việc cho thuê phải qua đấu giá nhưng lại không làm như vậy: “Tôi đã làm sai nhưng vì Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 là doanh nghiệp đặc thù, trực thuộc Bộ Công an nên tôi đã bút phê phê cho anh Lê Văn Thanh giao Sở TN – MT TP.HCM hướng dẫn. Bút phê này chỉ mang tính chất nội bộ, không phải là chỉ đạo ngành”.
9h50: Công bố cáo trạng
Sau khi giải lao, phiên tòa tiếp tục làm việc. Trước khi chuyển qua phần tranh tụng, chủ tọa đề nghị đại diện Viện KSND TP.HCM công bố bản cáo trạng.
Theo cáo trạng, năm 2014, Phan Văn Anh Vũ đã lợi dụng danh nghĩa “tổ chức bình phong của Tổng cục Tình báo Bộ Công an” ký nhiều văn bản hoặc đề xuất lãnh đạo Bộ Công an ký nhiều văn bản gửi UBND TP.HCM đề nghị hỗ trợ, tạo điều kiện để được thuê, giao chỉ định nhà đất số 15 Thi Sách nhằm phục vụ công tác nghiệp vụ của ngành công an.
Tuy nhiên, sau khi được UBND TP.HCM giao nhà đất trên, Phan Văn Anh Vũ không sử dụng vào mục đích hoạt động nghiệp vụ của ngành mà hợp tác triển khai thực hiện dự án xây dựng trên khu đất 15 Thi Sách nhằm thu lợi cá nhân. Qua đó, hành vi phạm tội của Vũ và các đồng phạm nguyên cán bộ công an đã bị xử lý hình sự trong vụ án “lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Quá trình điều tra mở rộng vụ án Vũ “nhôm” và đồng phạm, ngày 17.9.2018, Cơ
quan CSĐT Bộ Công an khởi tố vụ án “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí” đối với ông Nguyễn Hữu Tín và 4 bị cáo khác tại TP.HCM.
Sau khi giải lao, phiên tòa tiếp tục làm việc. Trước khi chuyển qua phần tranh tụng, chủ tọa đề nghị đại diện Viện KSND TP.HCM công bố bản cáo trạng.
Sẽ có một số văn bản tự động giải mật
Về việc giải mật tài liệu, đại diện Viện KSND TP.HCM cho biết trong vụ án “Nguyễn Hữu Tín và đồng phạm” với 4.000 bút lục sẽ có rất nhiều văn bản mật, tối mật, tuyệt mật. Tuy nhiên, VKS không biết luật sư sẽ áp dụng văn bản và cụ thể công văn nào nên “sẽ không có hướng dẫn cụ thể”.
Phía VKS cho rằng đây là phiên tòa công khai, tuyên án công khai, cho nên khi HĐXX đưa vụ án ra xét công khai sẽ có một số văn bản tự động giải mật. Đó là những văn bản được đề cập trong kết luận điều tra, cáo trạng.
Sau khi nghe y kiến các bên, HĐXX cho biết, trước khi mở phiên tòa HĐXX đã nhận các kiến nghị của luật sư yêu cầu giải mật, HĐXX đã có phiếu chuyển đến các cơ quan liên quan để giải mật, nhưng đến nay vẫn chưa nhận được việc giải mật.
Chủ tọa cho biết trong quá trình xét xử, nếu cần thiết, HĐXX vẫn tiếp tục yêu cầu giải mật các tài liệu trong vụ án.
9h17: Có tài liệu thuộc danh mục tối mật
Trong phần thủ tục, chủ tọa thông báo trong hồ sơ vụ án có một số tài liệu thuộc danh mục mật, tối mật chưa được giải mật, vì vậy HĐXX đề nghị người tiến hành tố tụng, tham gia tố tụng, đặc biệt là luật sư, lưu ý khi sử dụng.
Về nội dung “nhắc nhở” này, luật sư Nguyễn Thành Công (bào chữa cho bị cáo Đào Anh Kiệt) cho rằng các tài liệu mật, tối mật là cơ sở chính xác định bản chất vụ án, một số luật sư có các kiến nghị gửi đến HĐXX và các cơ quan liên quan đề nghị được giải mật tài liệu nhưng đến nay chưa được giải mật.
Từ đó luật sư Công đề nghị HĐXX cho biết biết phạm vi, mức độ, giới hạn sử dụng của các luật sư đối với những tài liệu này.
Sáng 26/12, ông Nguyễn Hữu Tín, Đào Anh Kiệt (62 tuổi, cựu Giám đốc Sở Tài nguyên – Môi trường) cùng 3 bị cáo nguyên là cán bộ thuộc UBND TP.HCM và Sở Tài nguyên – Môi trường bị TAND TP.HCM đưa ra xét xử về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí theo khoản 3, Điều 219 BLHS 2015, có khung hình phạt 10-20 năm tù.
Luật sư của ông Tín cho biết, thân chủ bị sụt cân, mắc bệnh tiểu đường, suy thận… sau một năm bị tạm giam nhưng tâm lý khá tốt.
HĐXX gồm thẩm phán Nguyễn Thị Hà (Phó tòa Hình sự TAND TP.HCM) làm chủ tọa, thẩm phán Huỳnh Thị Việt Tiên và 3 hội thẩm. Theo ủy quyền của VKSND Tối cao, VKSND TP.HCM phân công 3 kiểm sát viên giữ quyền công tố tại tòa.
Bào chữa cho ông Tín có luật sư Nguyễn Thị Huyền Trang, Trần Minh Hải (Đoàn luật sư TP.HCM). 5 luật sư khác bào chữa cho các bị cáo còn lại. Để phục vụ cho việc xét xử tòa triệu tập 20 cá nhân, đơn vị sở ngành liên quan.
Tuy nhiên HĐXX không triệu tập ông Nguyễn Việt Tân (cựu Thứ trưởng Bộ Công an), Phan Văn Anh Vũ (Chủ tịch HĐQT Công ty Bắc Nam 79), hai người có dẫn đến có vụ án này đến phiên toà.
Cụ thể, cựu thứ trưởng công an Nguyễn Việt Tân đã ký hai văn bản, một là Công văn đề nghị Bộ VHTTDL cho Công ty Bắc Nam 79 được nhận quyền thuê đất số 15 Thi Sách, khi nhà đất này còn do Cty TNHH MTV Phim Giải Phóng (PGP, Bộ VHTTDL) quản lý, sử dụng.
Văn bản thứ 2 ông Tân ký ngày 24-10-2014 gửi UBND TP.HCM đề nghị tạo điều kiện cho Công ty Bắc Nam 79 sớm hoàn tất thủ tục pháp lý và trực tiếp ký hợp đồng thuê đất với Sở TN&MT TPHCM…
Phiên tòa dự kiến kéo dài đến 30/12.
Cáo trạng xác định, ông Tín là Phó chủ tịch UBND TP.HCM phụ trách lĩnh vực xây dựng, quản lý đất đai giai đoạn 2011-2016. Sau khi nhận được công văn của Bộ Công An đề nghị UBND TP.HCM “tạo điều kiện” cho Công ty cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 (do Phan Văn Anh Vũ, tức Vũ “Nhôm” làm Chủ tịch HĐQT) sớm hoàn tất thủ thục pháp lý và được thuê nhà đất rộng 5.000 m2 tại 15 Thi Sách, quận 1, ông Tín đã bút phê chỉ đạo Lê Văn Thanh (nguyên Chánh Văn phòng UBND TP.HCM) “giao Sở Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn thủ tục”.
Nguyễn Thanh Chương (nguyên Trưởng Phòng đô thị UBND TP.HCM) được giao soạn công văn để Chánh văn phòng gửi cho Sở Tài Nguyên và Môi trường.
Được giao xử lý công văn, bà Nguyễn Lan Châu (Chuyên viên phòng Quản lý đất Sở Tài nguyên và Môi trường) soạn thảo văn bản trình Trương Văn Út (nguyên Phó Phòng quản lý đất đai) ký với nội dung: “Công ty cổ phần Xây dựng Bắc Nam 79 là đơn vị thuộc Bộ Công an, nếu sử dụng vào mục đích an ninh quốc phòng cần phải có ý kiến của Thủ tướng Chính phủ và Bộ Công an; nếu sử dụng vào mục đích thương mại dịch vụ thì theo quy định thuộc trường hợp đưa ra đấu giá hoặc có ý kiến của Thủ tướng Chính phủ”.
Trương Văn Út đã bút phê sửa đề xuất và đưa bản sửa cho bà Châu làm công văn. Không làm theo chỉ đạo, bà Châu đã soạn văn bản đề xuất Sở Tài nguyên và Môi trường kiến nghị UBND TP.HCM xem xét quyết định giao cho Sở Tài chính rà soát, sắp xếp nhà số 15 Thi Sách cho Công ty Bắc Nam 79 theo quy định.
Tuy nhiên, ông Út bút phê sửa nội dung bản dự thảo lần thứ hai với nội dung đề xuất giao khu 15 Thi Sách cho Công ty Bắc Nam 79 được sử dụng cho mục đích an ninh quốc phòng. Bà Châu sau đó đã soạn thảo lại văn bản nội dung như bút phê của cấp trên. Sau khi duyệt, ký nháy văn bản, Út trình cho Giám đốc Kiệt ký ban hành công văn gửi UBND TP.HCM.
Từ tham mưu của cấp dưới, ông Nguyễn Hữu Tín ký ban hành chủ trương quyết định cho thuê đất, bán chỉ định nhà và khấu trừ tiền thuê khu đất trái quy định. Hậu quả là Công ty Bắc Nam 79 được khấu trừ tiền bồi thường vào thuê đất hơn 6,7 tỷ đồng và thiệt hại thêm 802 tỷ đồng giá trị quyền sử dụng đất do chưa thu hồi được.
VKSND Tối cao xác định, ông Tín và đồng phạm tạo điều kiện cho Vũ “Nhôm” và đối tác xây công trình 18 tầng, sau đó bán cho hơn 110 khách trong và ngoài nước thu hơn 1.033 tỷ đồng. Cơ quan công tố còn đánh giá “việc xử lý hậu quả là rất khó khăn, phức tạp và sẽ tiếp tục gây thiệt hại cho Nhà nước về tiền bạc, thời gian”.
Tham mưu cho cấp trên đúng quy định của pháp luật, nhưng ông Út đã sửa và chỉ đạo soạn lại văn bản nên bà Châu không phải chịu trách nhiệm hình sự.
Liên quan đến những sai phạm trong việc chuyển giao dự án này, Phan Văn Anh Vũ đã bị TAND Cấp cao tại Hà Nội tuyên phạt mức án 15 năm tù về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Cựu Thứ trưởng Bộ Công an Trần Việt Tân nhận 36 tháng tù về tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
