Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc từ chức giữa căng thẳng song phương

Nguồn thạo tin tiết lộ Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc Terry Branstad quyết định từ chức sau hơn 3 năm, giữa giai đoạn quan hệ hai nước leo thang căng thẳng chưa từng thấy.

Nguồn tin xác nhận với CNN rằng Đại sứ Terry Branstad sẽ rời Bắc Kinh trước cuộc bầu cử tháng 11 của Mỹ. Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo ngày 14/9 đăng tải lời cảm ơn đến Đại sứ Branstad trên mạng xã hội Twitter.

“Tổng thống chọn Đại sứ Branstad vì kinh nghiệm của ông trong làm việc với Trung Quốc qua nhiều thập kỷ giúp ông trở thành người phù hợp nhất để đại diện cho chính phủ và bảo vệ các lợi ích cùng lý tưởng của Mỹ trong mối quan hệ quan trọng này”, ngoại trưởng Mỹ nhấn mạnh.

Ông Pompeo không tiết lộ lý do Đại sứ Branstad từ chức. Ông cũng không đề cập ứng viên tiềm năng kế nhiệm vị trí lãnh đạo phái bộ ngoại giao quan trọng của Mỹ.

Trước đó, chính phủ Trung Quốc ngày 11/9 thông báo áp đặt lệnh hạn chế đối với một số nhà ngoại giao cấp cao và nhân sự của Mỹ tại Trung Quốc. Bắc Kinh không thông báo cụ thể các lệnh hạn chế.

Động thái được đánh giá nhằm đáp trả quyết định tương tự của Mỹ đối với nhân viên ngoại giao Trung Quốc vào ngày 3/9.

Ông Branstad được ông Trump lựa chọn vào tháng 12/2016. Ông là một trong những đại sứ đầu tiên được ông Trump lựa chọn giữa giai đoạn chuyển giao chính phủ sau khi đắc cử.

Thời điểm đó, ông Trump ca ngợi cựu thống đốc bang Iowa giàu kinh nghiệm về chính sách công, thương mại và nông nghiệp. Ông cũng quen biết Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong một thời gian dài, bắt đầu từ những cuộc trao đổi giữa chính phủ hai nước vào năm 1985.

Trung Quốc ban đầu rất hoan nghênh việc ông Branstad được bổ nhiệm. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc khi đó gọi cựu thống đốc bang Iowa là “người bạn cũ của nhân dân Trung Quốc”.

Dù vậy, hơn 3 năm kể từ khi ông Branstad nhậm chức, quan hệ Mỹ – Trung đã leo thang căng thẳng chưa từng có tiền lệ trên nhiều phương diện. Hai nước rơi vào vòng xoáy chiến tranh thương mại.

Ngày 9/9, một bài bình luận của Đại sứ Terry Branstad cáo buộc Bắc Kinh “lợi dụng” sự cởi mở của Mỹ trong hàng thập kỷ đã bị People’s Daily từ chối đăng tải.

Tờ báo chỉ trích bài bình luận “sai lệch nghiêm trọng với thực tế”. Trong thư từ chối, tờ báo đề nghị đại sứ Mỹ “sửa chữa chân thành dựa trên thực tế của nguyên tắc bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau”.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đáp trả với cáo buộc People’s Daily “đạo đức giả”. Ông nhận định nếu Trung Quốc là một cường quốc đủ trưởng thành, họ cần “tôn trọng quyền được nói thẳng với người dân Trung Quốc của những nhà ngoại giao phương Tây”.

Thanh Danh/ZNS