Đại biểu Quốc hội kiến nghị thu hồi SGK tiếng Việt lớp 1 bộ Cánh Diều
Trong khi 1 ĐB ngành giáo dục kiến nghị thu hồi SGK tiếng Việt lớp 1 bộ Cánh Diều, thậm chí “mời cơ quan điều tra (CQĐT) vào cuộc”, thì ĐB khác cho rằng “không nên hiểu đây là vấn đề sai phạm gì mà chuyển CQĐT”.
“Nguồn lợi mà nhóm tác giả thu được phải gắn với trách nhiệm đến khâu cuối cùng”
Phát biểu tại phiên thảo luận KT-XH chiều 3.11, đại biểu (ĐB) Đặng Thị Phương Thảo (Nam Định) nhắc đến sự cố sách giáo khoa (SGK) Cánh Diều thời gian vừa qua.
Theo ĐB, SGK tiếng Việt ở một số bộ sách còn có sự thiếu trong sáng về ngôn ngữ, thiếu hệ thống logic và chưa khai thác được kho tàng văn hóa dân gian của Việt Nam, dẫn tới giáo viên phải vừa dạy vừa điều chỉnh. Đây là thực tế đang xảy ra, dẫn đến dư luận không tốt.
Điều đáng nói là những tồn tại này chỉ đến khi chính thức đưa vào sử dụng mới bộc lộ, mà không được phát hiện sớm hơn từ quá trình biên soạn hay quá trình thẩm định, phê duyệt. “Là một đại biểu đang công tác trong ngành giáo dục, bản thân tôi cảm thấy rất tiếc về sự cố này”, ĐB Thảo nói.
Mặc dù Bộ GD-ĐT khẳng định phê duyệt sách là đúng quy định; Hội đồng Thẩm định Quốc gia cho biết đã làm hết sức trách nhiệm; hay nhóm tác giả soạn thảo cho biết nội dung đưa vào SGK đã được chọn lọc phù hợp, nhưng để tạo sự đồng thuận từ trong ngành GD đến toàn xã hội, ĐB đề xuất cần triển khai ngay 3 biện pháp.
Thứ nhất, phải làm rõ có hay không sai sót ở đây, và nếu có thì sai ở đâu, thuộc cuốn nào, bộ sách nào, trách nhiệm xử lý khắc phục hậu quả thuộc về ai?
“Quan điểm của tôi là SGK đã sai bắt buộc phải sửa và không thể để một thế hệ học sinh trẻ của chúng ta học SGK sai sót như vậy”, ĐB này nhấn mạnh. Do đó, với các sách đang lưu hành trên thị trường, ĐB Thảo đề nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ GT-ĐT tạm dừng thực hiện và khẩn trương tiến hành rà soát, thẩm định lại với toàn bộ số SGK này.
Đối với từng môn học, ĐB này cho rằng cần thành lập một Hội đồng thẩm định quốc gia với tất cả thành viên mới, thẩm định lại khách quan, minh bạch, thật kỹ lưỡng, chính xác thì mới đưa SGK vào sử dụng, nhằm tạo sự yên tâm cho toàn xã hội.
Trong thời gian thẩm định lại SGK, cần tránh trường hợp việc thu hồi sách chỉ diễn ra cục bộ ở từng địa phương, từng bộ sách, tránh việc sử dụng học liệu thiếu tính nhất quán. Đồng thời, cần phải có phương án dạy cho trẻ lớp 1 thống nhất tại các nhà trường trên toàn quốc. Thay thế trong thời gian này cần sử dụng các bài học tương đương trong SGK cũ, hoặc có thể tăng thời lượng trải nghiệm hoặc giáo dục hoạt động cho học sinh.
Về kinh tế, để thực hiện thẩm định lại, cần làm rõ trách nhiệm của các bên liên quan, từ biên soạn đến thẩm định đến phê duyệt để ban hành.
“Trước hết, với nhóm tác giả, nguồn lợi mà họ thu được phải gắn với trách nhiệm đến khâu cuối cùng. Sách của nhóm nào sai sót thì chủ biên của nhóm đó phải chịu trách nhiệm. Đặc biệt, khi buộc phải thu hồi để chỉnh sửa thì cần cung cấp sách thay thế, miễn phí cho học sinh, tránh để phụ huynh, học sinh phải thiệt hại kép”, ĐB Thảo đề nghị.
Người đề nghị “mời cơ quan điều tra”, người cho rằng sai ở dạng “chưa thực sự phù hợp”
Về quy trách nhiệm, ĐB Thảo đề nghị cần xem xét kỹ lưỡng từng khâu để làm rõ mức độ sai sót.
“Pháp luật có đầy đủ quy định để căn cứ xử lý, kỷ luật các cá nhân khi có dấu hiệu sai phạm. Mặt khác, khi phải thu hồi SGK để chỉnh sửa là việc làm có phạm vi lớn, không phải chỉ nội bộ ngành giáo dục mà có phạm vi chịu tác động rất rộng, từ học sinh, phụ huynh, giáo viên tới nhà trường, các địa phương và kéo theo sự vào cuộc của nhiều cơ quan. Để khắc phục sẽ tốn nhiều tiền của, gây ảnh hưởng đến việc sử dụng tài sản cá nhân, tổ chức tới tài sản của nhà nước. Để tránh làm tăng bức xúc cho nhân dân, tôi đề nghị cần có sự vào cuộc của cơ quan điều tra”, bà Thảo bày tỏ.
Tranh luận với ĐB Thảo, ĐB Bùi Văn Phương (Ninh Bình) cho rằng, việc biên soạn SGK là vấn đề rất lớn, ngành GD đã hết sức cố gắng nhưng có một số thiếu sót không tránh khỏi, nhưng không phải sai sót quá nghiêm trọng mà chỉ là môt số ngữ liệu ở dạng học âm, học vần chưa thật phù hợp. “Không phải sai sót đến mức như đại biểu nói là phải chuyển cơ quan điều tra, hoặc hình sự hoá việc sai sót này”, ĐB Phương nói.
Bộ trưởng GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ: Hiện đang chỉnh sửa SGK cho phù hợp với tâm lý lứa tuổi lớp 1
Sau khi có 3 ĐB phát biểu về vấn đề SGK, Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển, người điều hành buổi thảo luận, đã đề nghị Bộ trưởng GD-ĐT Phùng Xuân Nhạ giải trình.
Nội dung giải trình mà Bộ trưởng Nhạ nói không khác mấy so với văn bản gửi đến ĐBQH hôm 22.10.
Theo ông Nhạ, sau khi sách lớp 1 thuộc bộ Cánh Diều thời gian qua được nhân dân góp ý, Bộ đã kiểm tra và thấy sách tiếng Việt lớp 1 của bộ này “có dữ liệu chưa được phù hợp”.
“Bộ đã yêu cầu Hội đồng thẩm định, tác giả, nhà xuất bản lắng nghe, tiếp thu, hiện đang chỉnh sửa cho phù hợp với tâm lý lứa tuổi lớp 1”, ông Nhạ nói, đồng thời cho biết đã chỉ đạo rà soát các bộ sách.
Bộ trưởng Nhạ cũng dẫn quy định của pháp luật, các đợt sách trước và kinh nghiệm thế giới, cho rằng SGK được hiệu đính, chỉnh sửa thường xuyên để phù hợp thực tiễn chứ không phải ban hành xong là xong. Và sau 1 năm, Bộ sẽ có tổng kết, rút kinh nghiệm để hoàn thiện SGK.
“Chúng tôi tiếp thu ý kiến của ĐBQH, nhân dân, cùng với giáo viên trực tiếp giảng dạy tiếp tục rà soát để SGK mới hoàn thiện hơn”, ông Nhạ cam kết.
TNO
