Đã đến lúc người dân Ukraine buông bàn phím để ra trận
Kostyantyn Batozsky – nhà tư vấn chính trị Ukraine 41 tuổi chưa một lần cầm súng – đã tạm gác công việc bên bàn phím để lên đường chiến đấu.
Khi đổ bộ vào Ukraine, quân đội Nga không chỉ đối mặt với lực lượng vũ trang mà còn gặp cả sự kháng cự của hàng nghìn dân thường – những người tình nguyện cầm súng hỗ trợ quân đội.
Tại tòa nhà văn phòng chính phủ ở trung tâm thành phố, những người đàn ông và phụ nữ mặc quân phục mang theo lựu đạn phóng tên lửa.
Những người khác có súng AK-47 với đồ nạp đạn vắt trên vai.
Các bao cát đặt dọc theo cửa sổ để phòng trừ trường hợp xảy ra vụ nổ. Một chiếc xe buýt công cộng vừa dừng đỗ, bên trong có hàng trăm hộp tiếp đạn.
Đây là khung cảnh tại trụ sở tạm thời của Lực lượng Phòng vệ Lãnh thổ Ukraine ở thành phố Kharkiv, miền Đông nước này vào sáng 26/2, giữa lúc quân đội Nga tấn công bằng pháo vào khu vực trong ngày thứ ba liên tiếp.
Ngay cả khi mùi lưu huỳnh thoang thoảng khắp các con phố, hơn 100 người xếp hàng chờ gia nhập lực lượng dân sự dự bị, theo Washington Post.
Tình hình chiến sự tại Ukraine vẫn diễn ra căng thẳng. Điểm nóng hiện nay là thủ đô Kyiv. Tuy vậy, đà tiến công của quân Nga dường như đã chậm lại do khó khăn hậu cần và “sự kháng cự mạnh mẽ của Ukraine”, theo Bộ Quốc phòng Anh.
Các cuộc giao tranh diễn ra trên đường phố. Tiếng súng có thể được nghe thấy ở nhiều địa điểm tại Kyiv.
Bộ trưởng Nội vụ Ukraine Denis Moosystemrsky cho biết chỉ tính riêng Kyiv, người dân tình nguyện sẵn sàng chiến đấu đã được cấp hơn 25.000 khẩu súng trường tự động, khoảng 10 triệu viên đạn, cùng súng phóng lựu và súng phóng tên lửa.
Trên mạng, hàng loạt hướng dẫn cách chế tạo chai xăng chống tăng (bom xăng). Các nhóm tự phối hợp lập điểm lưu trữ và phân phối thực phẩm, quần áo và nhiên liệu.
Trước đó, cuối ngày 25/2, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky kêu gọi người dân ngăn chặn “kẻ thù ở mọi nơi có thể, đốt cháy phương tiện của đối phương bằng những gì bạn có”. Ông cũng nói rằng “sẽ trao vũ khí cho bất kỳ ai muốn bảo vệ đất nước”.
Wall Street Journal nhận định sự phản kháng mạnh mẽ của dân chúng Ukraine khiến Moscow lo ngại về cuộc chiến kéo dài trên toàn quốc, làm Điện Kremlin bối rối và các nhà lãnh đạo quốc tế lo lắng về tính mạng của dân thường.
Các quan chức Ukraine và phương Tây nhận định ông Putin đã đánh giá sai ý chí và khả năng chiến đấu của quân đội, cũng như công dân Ukraine.
“Tôi đang hoàn thành nghĩa vụ của mình với tư cách là một công dân Ukraine, một người cha và một người con”, Kostyantyn Batozsky – nhà tư vấn chính trị 41 tuổi – cho biết đây là lần đầu tiên anh cầm vũ khí.
“Chúng tôi là những chiến binh bàn phím”, anh nói. “Nhưng giờ đây chúng tôi cầm súng”.
“Chúng tôi sẽ cho cả thế giới thấy thế nào là Ukraine”
Tại các đồn biên phòng ở phía đông nam, một lượng lớn người Ukraine đang sinh sống ở Ba Lan đã băng qua biên giới bằng cả đường bộ lẫn ôtô để đáp lại lời kêu gọi trên mạng xã hội tham gia kháng cự.
Vitalis Kos – tài xế xe tải 38 tuổi, đang chờ chạy qua biên giới – cho biết: “Mỗi công ty xe tải ở châu Âu đều có tài xế người Ukraine, và chúng tôi đang tự tổ chức để đi”. Chiếc xe phía sau anh và một chiếc xe khác phía trước cũng đang chở những người đàn ông tiến vào đất nước.
Khoảng một triệu người Ukraine sống ở Ba Lan. ”Trên mạng xã hội, đây là những gì mọi người đang bàn luận (kêu gọi tham gia chiến đấu)”, Pasha – thanh niên Ukraine quá giang qua cửa khẩu gần đó – cho biết. “Tôi sẽ chiến đấu vì gia đình, bạn gái và Ukraine”.
Những ngày gần đây, tinh thần chiến đấu của người Ukraine được củng cố bởi những câu chuyện anh hùng trong các lần phản kháng, đặc biệt là khi đối mặt với hỏa lực khổng lồ của Nga. Các quan chức cho biết một kỹ sư quân đội đã cho nổ tung cầu đường để chặn đoàn xe tăng Nga ở miền Nam Ukraine.
Tại thành phố Sumy cách Kharkiv 90 km về phía bắc, lực lượng dân phòng đã bắt giữ xe bọc thép của Nga và thẩm vấn binh lính. Trong khi đó, lực lượng biên phòng trên đảo Serpent ở biển Đen đã chống lại yêu cầu đầu hàng của tàu chiến Nga.
“Chúng tôi sẽ không rút lui hay đầu hàng”, chủ tiệm bánh pizza Leonid Ostaltsev, cựu chiến binh, viết trên mạng xã hội. “Cùng với cảnh sát, cựu chiến binh, dân thường và quân đội, chúng tôi sẽ cho cả thế giới thấy thế nào là Ukraine”.
“Không chạy được, tôi sẽ ngồi bắn”
Ở Kyiv, hàng người kéo dài xuống khu nhà ở đồn cảnh sát để nhận vũ khí và đạn sau khi kiểm tra lý lịch ngắn gọn. Gần đó, hàng chục người tụ tập trong boongke dưới lòng đất hàng chục năm tuổi để chế tạo bom xăng, trước khi giao cho các nhóm lực lượng phòng vệ địa phương gần đó.
Trên khắp Kyiv, các trạm kiểm soát không chính thức và rào chắn đã được lắp đặt. Tại một số nơi, hàng đống lốp xe hoặc bao cát được ném xuống đường để ngăn cản phương tiện lưu thông. Tin nhắn trên ứng dụng Telegram đề nghị người dân gỡ bỏ các biển báo đường bộ, để xe tăng Nga có thể bị lạc.
Lực lượng Phòng vệ Lãnh thổ, thuộc lực lượng vũ trang của Ukraine, đã được Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov khen ngợi vì đã giúp ngăn chặn cuộc tấn công của Nga vào Kyiv kể từ hôm 25/2.
Lực lượng Phòng vệ Lãnh thổ Ukraine có hơn 130.000 tình nguyện viên. Họ đã tiến hành các đợt huấn luyện vào cuối tuần trong nhiều tháng. Bây giờ khi trường hợp xấu đã xảy ra, người Ukraine trên khắp đất nước đang huy động và chuyển sang Lực lượng Phòng vệ Lãnh thổ để được trang bị vũ khí, tham gia chiến đấu.
Bất kỳ ai 18-60 tuổi đều có thể tham gia. “Có gì phải sợ?”, Yevgeniy Belinkyi – 19 tuổi, đang chờ nhập ngũ ở Kharkiv – cho biết. “Khi tôi ngồi không, thì tôi sợ hãi. Nhưng ở đây thì không. Ở đây, tôi biết điều gì đang xảy ra và tôi hy vọng những người thân yêu sẽ ổn”.
Tại trụ sở Kharkiv, người đàn ông được trang bị súng trường đang điều phối số lượng tình nguyện viên ngày càng tăng. Ông yêu cầu những người có kinh nghiệm đi nghĩa vụ quân sự xếp hàng bên phải và những người khác xếp hàng bên trái.
Một người phụ nữ nói với ông rằng cô chỉ có đôi bàn tay này, và cô có thể lau sàn. Ông bảo cô xếp sang hàng bên trái.
Những người đàn ông và phụ nữ có kinh nghiệm quân sự được đưa vào từng nhóm một. Nhiều người tự mang theo súng. Mọi người vây quanh nhau trên hành lang. Một số mang theo nước hoặc hộp thức ăn.
Các nhóm trên khắp thành phố bắt đầu tổ chức một cách tự phát để thu thập nguồn cung cấp cần thiết cho những người bảo vệ thành phố vào một chỗ, từ thực phẩm đến bộ dụng cụ y tế.
Ở thành phố phía tây Lviv – một trong những khu vực an toàn nhất vì cách xa Nga, Oleksii Palyhi – thanh niên 22 tuổi cao lớn với hình xăm trái tim trên xương gò má, chưa bao giờ tưởng tượng mình có hoạt động gì liên quan đến quân đội.
Sau khi bỏ học vật lý và thiên văn học ở trường đại học, anh được miễn nhập ngũ vì tình trạng sức khỏe. “Tôi cố gắng né tránh, nhưng bây giờ mọi thứ đã khác. Chúng tôi cần bảo vệ tổ quốc”, Palyhi nói.
Arsan – 35 tuổi, chủ quán cà phê ở Lviv – nằm trong số những người tình nguyện ra trận.
Chỉ ba ngày trước, anh đang đi tập thể dục và chuẩn bị làm việc thì vợ thông báo “đất nước có chiến sự”. Ngay sáng 26/2, anh học cách tạo bom xăng, phát hiện ra mục tiêu do người Nga đặt trên các tòa nhà, và tham gia đội dân phòng.
“Chúng tôi có thể học cách bắn súng, vì chúng tôi không biết tình hình sẽ đi tới đâu”, anh nói.
Khi được hỏi liệu các binh sĩ Ukraine có thể ngăn chặn cuộc tấn công của Nga vào Kyiv hay không, Arsan nói rằng mỗi đêm trôi qua đều thật khủng khiếp, nhưng anh tin rằng mình sẽ thắng: “Quân đội Ukraine đang làm rất tốt. Họ là những người siêu phàm”.
Gần đó, Orest Gaworsky – 70 tuổi – ghi lại tên và số điện thoại của những tình nguyện viên. Ông vui vẻ bên những người đồng đội mới.
“Không có kẻ thua cuộc ở đây”, ông nói. Năm 2015, ông phục vụ như tình nguyện viên dân sự ở khu vực Donbas, miền Đông Ukraine, nơi quân đội Ukraine đã tham gia vào cuộc xung đột 8 năm với lực lượng ly khai do Nga hậu thuẫn.
“Tôi đã quá già để vừa cầm súng vừa chạy, nhưng tôi có thể ngồi và bắn”, ông nói. “Chúng tôi sẽ bắn, chúng tôi sẽ chế tạo bom xăng, chúng tôi sẽ làm mọi thứ”.
Khai Tâm