Cựu Bộ trưởng Nguyễn Bắc Son khai thế nào về những ‘bút phê’?

Ở phiên tòa xét xử vụ MobiFone mua AVG, bị cáo Nguyễn Bắc Son đề nghị cơ quan chức năng giám định lại một số văn bản bởi có chữ ký và bút phê có thể không phải là của bị cáo.

Tại phiên tòa ngày 18.12, bị cáo Nguyễn Bắc Son cho rằng mình không có vai trò chủ mưu hay cầm đầu trong vụ án, đồng thời đề nghị cơ quan chức năng giám định lại một số văn bản bởi có chữ ký và bút phê có thể không phải là của bị cáo.

Ngày 18.12, HĐXX TAND TP.Hà Nội tiếp tục phần xét hỏi đối với 14 bị cáo trong vụ án liên quan dự án MobiFone mua 95% cổ phần AVG.

Thực hiện theo “bút phê chỉ đạo”

Trả lời HĐXX, trước câu hỏi: “Bị cáo có suy nghĩ gì khi nhiều bị cáo trong vụ án là cấp dưới khai về vai trò chỉ đạo của Bộ trưởng”, bị cáo Son thừa nhận đã ký những văn bản trực tiếp hoặc nhiều lần có bút phê chỉ đạo cấp dưới thực hiện các thủ tục, chủ trương liên quan dự án, đồng thời trình bày đại ý: mua cổ phần AVG năm 2015 là một dự án rất lớn, diễn ra sau khi doanh nghiệp (DN) này vừa chuyển từ mô hình công ty thành tổng công ty, việc mua cổ phần DN bên ngoài cũng là vấn đề mới, nên phải thông qua lãnh đạo Bộ và phải xin ý kiến các cơ quan có thẩm quyền và đã được những cơ quan này có đồng thuận.

Trước tòa, bị cáo Nguyễn Bắc Son khai đã có nhiều bút phê chỉ đạo cấp dưới ký phê duyệt đầu tư dự án theo “tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng”.

Bị cáo Son khai ngày 14.12.2015, Bộ TT-TT nhận được Công văn số 2678 của Văn phòng Chính phủ thông báo ý kiến của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng “Chấp thuận chủ trương cho Tổng công ty viễn thông MobiFone mua cổ phần của Công ty cổ phần nghe nhìn Toàn Cầu để phát triển dịch vụ truyền hình và giao Bộ TT-TT thực hiện dự án mua cổ phần nêu trên theo đúng quy định của pháp luật”, bị cáo Son có bút phê vào văn bản ngày 15.12 cho Vụ Quản lý DN xây dựng văn bản chỉ đạo MobiFone thực hiện theo tinh thần của Thủ tướng tại Công văn 2678.

“Bút phê này của tôi là giao cho Vụ Quản lý DN xây dựng văn bản để chỉ đạo MobiFone theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng chứ không phải chỉ đạo của cá nhân tôi”, bị cáo Son giải thích và đề nghị HĐXX xem xét việc các bút phê chỉ đạo của mình không có nội dung nào thúc đẩy dự án phải được thực hiện trong năm 2015.

Mặt khác, có những bút phê của bị cáo chỉ được thể hiện trên những “tờ giấy vàng nhỏ bằng bàn tay”, nhưng sau đó chưa được thực hiện, nên không nên coi đó là căn cứ để quy kết hành vi của bị cáo, bị cáo cũng đề nghị cơ quan chức năng giám định các hồ sơ của dự án để rõ thêm.

Ông Nguyễn Bắc Son xin gặp gia đình để khắc phục hậu quả nhận hối lộ 3 triệu USD – Thực hiện: Thái Sơn – Anh Vũ

Bị cáo Son cũng đề nghị HĐXX xem xét các hoàn cảnh, yếu tố chủ quan, khách quan dẫn đến sai phạm. Từ đó, bị cáo Son đề nghị HĐXX xem xét hành vi của mình ở vai trò người đứng đầu Bộ TT-TT chứ không phải cầm đầu như quy kết của Viện KSND, đồng thời đề nghị xem xét các tình tiết giảm nhẹ đối với các bị cáo là cấp dưới.

Chỉ đạo xuyên suốt thì có phải cầm đầu ?

Trước trình bày của bị cáo Son, đại diện Viện KSND đề nghị quay trở lại phần xét hỏi. Trả lời cơ quan công tố về việc có được đảm bảo quyền của bị can trong quá trình điều tra, bị cáo Son khai “quá trình hỏi cung đều có ghi âm, ghi hình trên tường, trên bàn làm việc liên tục hoạt động” và thừa nhận trong quá trình thực hiện dự án đã có chỉ đạo cấp dưới cũng như MobiFone từ đầu đến cuối, nên phù hợp với nhận định của Viện KSND “có vai trò chỉ đạo xuyên suốt”.

Theo đề nghị của Viện KSND, chủ tọa đã cho trình chiếu lên màn hình lớn tại tòa 2 văn bản do ông Son có bút phê năm 2015 thể hiện bị cáo này đã thúc đẩy, chỉ đạo quyết liệt dự án hoàn thành trong năm 2015. Cụ thể, tại Văn bản 2678 có bút phê và chữ ký của ông Son với nội dung: “… Đồng chí Thứ trưởng Phạm Hồng Hải ký triển khai để hoàn thành trong năm tài chính 2015”.

“Bộ trưởng ép phải ký”

Trước đó, trả lời xét hỏi tại tòa, bị cáo Lê Nam Trà, cựu Chủ tịch HĐTV MobiFone, khai sau khi có Văn bản 2678 của Văn phòng Chính phủ, Bộ TT-TT triệu tập Thứ trưởng và một số người của MobiFone. Tại cuộc họp này, ông Trà đã phản ứng gay gắt vì vượt quá thẩm quyền trong việc đánh giá hiệu quả mua cũng như mua AVG và được Bộ trưởng chấp thuận không chịu trách nhiệm về giá mua cổ phần. Đáng chú ý, bị cáo Trà khai đã được bị cáo Son yêu cầu ký hợp đồng thỏa thuận mua bán cổ phẩn vào ngày 25.12, ông Trà nói đã giao cho Tổng giám đốc Cao Duy Hải ký và đề nghị Bộ trưởng xem lại.

“Tuy nhiên, Bộ trưởng Son vẫn yêu cầu tôi phải trực tiếp ký. Từ lúc Bộ trưởng phát lệnh đến giờ đặt bút ký hợp đồng chỉ có đúng một tiếng đồng hồ”, bị cáo Trà trình bày trước tòa, và khai lúc đó còn không hay biết việc sẽ ký hợp đồng.

“Bộ trưởng chỉ đạo gấp trong một tiếng như thế thì sao mà mời được thành viên và chuẩn bị kịp tài liệu?”, luật sư Phan Trung Hoài nêu nghi vấn. Ông Trà trình bày, ngay sau khi nhận “lệnh” từ Bộ trưởng Son đã yêu cầu Chánh văn phòng Tổng công ty MobiFone mời các bên liên quan, chuẩn bị tài liệu. “Chỉ đúng một tiếng là xong hết. Khi hợp đồng đặt lên bàn tôi đã có chữ ký của những tổ liên quan”, bị cáo Trà nói.

Trong khi đó, bị cáo Trương Minh Tuấn, cựu Bộ trưởng Bộ TT-TT, cũng khai thêm nhận được yêu cầu ký Quyết định 236 trong lúc đang chủ trì cuộc làm việc khác. Bị cáo Phạm Đình Trọng (Vụ trưởng Vụ Quản lý DN, Bộ TT-TT) đưa tờ trình và kèm theo quyết định sang nói yêu cầu bị cáo ký. Bị cáo dừng họp, đọc nội dung và có thắc mắc tại sao bị cáo phải ký trong khi không phải thẩm quyền của bị cáo. Bị cáo Tuấn và bị cáo Trọng đã sang gặp Bộ trưởng và hỏi thì Bộ trưởng vẫn yêu cầu bị cáo ký. Bị cáo Tuấn cũng nhận thức được rõ trách nhiệm của mình trong việc ký Quyết định 236 và những hậu quả xảy ra sau này, khi Quyết định 236 được thực thi.

HĐXX tuyên bố kết thúc phần xét hỏi và tạm nghỉ 1 ngày để chuyển sang tranh luận từ ngày 20.12.

Từ chối luật sư bào chữa tội nhận hối lộ

Trong phiên xét xử ngày 18.12, bị cáo Nguyễn Bắc Son tiếp tục khẳng định đã nhận hối lộ 3 triệu USD từ bị cáo Phạm Nhật Vũ, nguyên Chủ tịch AVG. Tuy nhiên, bị cáo Son phủ nhận việc đưa tiền cho con gái. Viện KSND đã công bố lại một số lời khai, đặc biệt buổi đối chất trong trại tạm giam giữa điều tra viên, bị cáo và con gái. Tại buổi đối chất này, bị cáo cũng thừa nhận đã đưa tiền cho con gái và dặn không được gửi tiết kiệm, “muốn đầu tư gì thì đầu tư”.

Về lý do vì sao tại phiên tòa hôm qua bị cáo lại rút và thay đổi lời khai rằng mình không đưa 3 triệu USD cho con gái, bị cáo Son đáp: “Hồi đó vì sức khỏe tôi không tốt tôi khai thế”. Bên cạnh đó, bị cáo Son 2 lần khẳng định trước tòa sẽ từ chối luật sư bào chữa cho mình về tội danh nhận hối lộ và mong muốn được gặp gia đình để thực hiện việc khắc phục hậu quả đối với khoản tiền đã nhận.

Hai cựu Bộ trưởng “chỏi nhau” lời khai

Trong phiên xét hỏi sáng 18.12, luật sư hỏi cựu Bộ trưởng Trương Minh Tuấn về việc có chủ động xin ý kiến Bộ Công an đưa giao dịch này vào dạng tài liệu mật không. Bị cáo Tuấn phủ nhận và cho rằng mình chỉ làm theo bút phê chỉ đạo của bị cáo Nguyễn Bắc Son.

Trong phiên xét hỏi buổi chiều, luật sư đề nghị bị cáo Nguyễn Bắc Son xác nhận 2 nội dung: Thứ nhất, bị cáo Trương Minh Tuấn khai việc ký Quyết định 236 là không đúng trách nhiệm được phân công. Bị cáo Tuấn không đồng ý ký và đã báo cáo lại Bộ trưởng, nhưng vẫn ép phải ký. Thứ hai, việc bị cáo Tuấn ký Quyết định 236 là vì được ông Nguyễn Bắc Son hứa hẹn tạo điều kiện lên làm Bộ trưởng Bộ TT-TT. Cả 2 nội dung này đều bị bị cáo Son phủ nhận: “Lời khai của bị cáo Trương Minh Tuấn là không đúng sự thật”.

Đối với nội dung hứa hẹn cho làm Bộ trưởng, trước đó, bị cáo Trương Minh Tuấn cũng đề nghị Viện KSND xem xét lại bởi bị cáo không khai chi tiết này nhưng vẫn thể hiện trong cáo trạng nên là “do có sự hiểu nhầm nào đó”.

Thái Sơn-Anh Vũ/ TNO