Cuộc “cách mạng mới” tại Việt Nam khiến thế giới trầm trồ
Theo tạp chí Fagen Wasanni của Anh, sự trỗi dậy của thương mại điện tử tại Việt Nam là minh chứng cho sự tiến bộ về công nghệ và mức độ phủ sóng ngày lớn của các giải pháp kỹ thuật số tại quốc gia này.
Không thể phủ nhận rằng, thị trường thương mại điện tử của Việt Nam đang phát triển với tốc độ nhanh chưa từng có. Theo Sách Trắng thương mại điện tử Việt Nam năm 2022, nếu như năm 2015, thương mại điện tử bán lẻ Việt Nam mới chỉ đạt 5 tỷ USD, thì đến năm 2018, con số này đã đạt mức 8,06 tỷ USD (tăng 30% so với năm 2017). Sang năm 2019, thương mại điện tử Việt Nam chính thức vượt mốc 10 tỷ USD, đạt 11,8 tỷ USD vào năm 2020 và tiếp tục tăng lên 13,7 tỷ USD vào năm 2021.
Sang năm 2022, quy mô thị trường thương mại điện tử bán lẻ Việt Nam ước đạt 16,4 tỷ USD, chiếm 7,5% doanh thu hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng của cả nước. Với tốc độ tăng trưởng trung bình 20% / năm, Việt Nam được eMarketer xếp vào nhóm 5 quốc gia có tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử hàng đầu thế giới. Còn theo báo cáo của Google, Temasek và Bain & Company, nền kinh tế kỹ thuật số của Việt Nam dự kiến sẽ đạt 52 tỷ USD vào năm 2025, đồng thời đưa Việt Nam trở thành thị trường thương mại điện tử lớn thứ ba ở Đông Nam Á.
Vậy đâu là những yếu tố góp phần vào sự tăng trưởng nhanh chóng này ?
Yếu tố đầu tiên và quan trọng nhất phải kể đến đó là việc sử dụng rộng rãi điện thoại thông minh và Internet. Với hơn 68 triệu người dùng điện thoại thông minh và tỷ lệ sử dụng internet là 70%, Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ tiếp cận kỹ thuật số cao nhất trong khu vực. Chính điều này đã tạo ra mảnh đất màu mỡ cho sự phát triển của thương mại điện tử, khi ngày càng nhiều người tiêu dùng Việt Nam chuyển sang mua sắm trực tuyến vì sự tiện lợi và đa dạng.
Một động lực chính khác cho tăng trưởng thương mại điện tử ở Việt Nam là dân số trẻ và mức độ am hiểu về công nghệ thông tin. Với hơn 60% dân số dưới 35 tuổi, Việt Nam có một lượng lớn người tiêu dùng thoải mái với công nghệ và cởi mở với những trải nghiệm kỹ thuật số mới. Xu hướng nhân khẩu học này, cùng với thu nhập khả dụng tăng lên đã thúc đẩy nhu cầu mua sắm trực tuyến ngày càng tăng cao.
Tiếp đó, các chính sách hỗ trợ của chính phủ cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của thương mại điện tử tại Việt Nam. Từ lâu, Chính phủ đã triển khai một số sáng kiến nhằm thúc đẩy chuyển đổi số và khuyến khích phát triển thương mại điện tử. Chúng bao gồm Chương trình chuyển đổi kỹ thuật số quốc gia nhằm đưa Việt Nam trở thành nền kinh tế kỹ thuật số vào năm 2025 và Kế hoạch phát triển thương mại điện tử nhằm tăng tỷ lệ doanh nghiệp thực hiện thương mại điện tử lên 50% vào năm 2025.
Ngoài ra, sự phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử tại Việt Nam cũng được hỗ trợ bởi sự gia tăng của các nền tảng thương mại điện tử trong nước. Các công ty như Shopee, Lazada hay Tiktok Shop đã tận dụng nhu cầu mua sắm trực tuyến ngày càng tăng và trở thành những công ty lớn trong thị trường thương mại điện tử Việt Nam. Các nền tảng này cung cấp nhiều loại sản phẩm và dịch vụ, từ điện tử và thời trang đến tạp hóa và dịch vụ gia đình, phục vụ nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng Việt Nam.
Tuy nhiên, dù có tốc độ tăng trưởng ấn tượng, thương mại điện tử Việt Nam vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức. Chúng bao gồm các vấn đề hậu cần, thiếu tin tưởng vào các giao dịch trực tuyến và cơ sở hạ tầng thanh toán kỹ thuật số hạn chế. Giải quyết những thách thức này sẽ rất quan trọng đối với sự tăng trưởng và phát triển liên tục của thương mại điện tử tại Việt Nam trong thời gian tới.
Đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, việc tham gia sàn thương mại điện tử cần theo dõi xu hướng của thị trường, sẵn sàng chấp nhận thất bại từ sự thay đổi trong cách thức kinh doanh. Doanh nghiệp cũng phải sáng tạo hơn trong việc thiết kế và sản xuất sản phẩm. Việc xây dựng hình ảnh sản phẩm bằng những hình thức độc đáo là một ý tưởng giúp sản phẩm của doanh nghiệp thu hút người tiêu dùng trên các sàn thương mại điện tử. Các chuyên gia nhận xét, trong bối cảnh của nền kinh tế sau dịch và chịu sự ảnh hưởng của làn sóng khủng hoảng kinh tế thế giới, ngành thương mại điện tử đã và đang là một trong những ngành có những biến đổi nhanh chóng và mạnh mẽ để thích nghi với tình hình mới tại Việt Nam.
Lan Hoa
