Công nhân vào làm việc không đeo khẩu trang sẽ bị phạt cao nhất 1 triệu
Dự thảo Luật Nhà giáo mới nhất do Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) soạn thảo đang thu hút nhiều sự chú ý khi đề xuất các chính sách ưu đãi mới về tiền lương, phụ cấp cho giáo viên, đặc biệt là giáo viên trong các cơ sở giáo dục công lập. Trong bối cảnh hệ thống giáo dục công lập đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển nguồn nhân lực của đất nước, việc cải cách và nâng cao chế độ đãi ngộ cho đội ngũ nhà giáo được coi là một bước tiến cần thiết và cấp bách.
Một trong những đề xuất nổi bật nhất trong dự thảo Luật Nhà giáo là việc nhà giáo khi tuyển dụng và xếp lương lần đầu sẽ được xếp tăng 1 bậc lương trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Điều này có nghĩa là các giáo viên mới tuyển dụng sẽ không bắt đầu từ mức lương thấp nhất trong hệ thống, mà sẽ được hưởng một bậc lương cao hơn, tạo động lực làm việc và khuyến khích sự gắn bó lâu dài với nghề giáo.
Theo dự thảo, lương cơ bản của nhà giáo sẽ được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương của khu vực hành chính sự nghiệp. Điều này thể hiện sự tôn vinh nghề giáo, coi trọng đóng góp của giáo viên trong việc đào tạo thế hệ tương lai. Ngoài ra, các phụ cấp ưu đãi nghề và các phụ cấp khác sẽ được điều chỉnh tùy theo tính chất công việc, theo từng vùng miền, và theo quy định của pháp luật. Điều này giúp đảm bảo sự công bằng và khuyến khích giáo viên làm việc tại những vùng khó khăn, vùng sâu vùng xa hoặc trong các lĩnh vực giáo dục đặc thù.
Trong báo cáo tiếp thu và giải trình của Chính phủ tại kỳ họp thứ 38 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đã có những phân tích và đánh giá tác động của chính sách tăng bậc lương cho giáo viên mới tuyển dụng. Báo cáo cũng đề xuất các phương án đảm bảo nguồn lực để thực hiện chính sách này sau khi luật được thông qua. Cụ thể, số liệu từ các địa phương tính đến tháng 5-2024 cho thấy số lượng giáo viên được tuyển dụng trong năm học 2023-2024 là 19.474 người, bao gồm:
Mầm non: 5.592 người, Tiểu học: 7.737 người, Trung học cơ sở (THCS): 4.609 người, Trung học phổ thông (THPT): 1.536 người
Với số lượng giáo viên này, nếu áp dụng chính sách xếp tăng 1 bậc lương trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp, ngân sách nhà nước cần bổ sung thêm khoảng 22 tỷ đồng mỗi tháng để chi trả tiền lương cho đội ngũ giáo viên, tương đương với 264 tỷ đồng mỗi năm.
Dự thảo Luật Nhà giáo cũng đề cập đến việc tăng cường các chế độ ưu tiên cho những giáo viên làm việc trong các khu vực đặc biệt khó khăn. Cụ thể, các đối tượng nhà giáo được đề xuất hưởng chế độ lương và phụ cấp cao hơn bao gồm:
Giáo viên mầm non: Giáo viên công tác ở những vùng đặc biệt khó khăn như vùng đồng bào dân tộc thiểu số, vùng núi, bãi ngang, ven biển và hải đảo. Giáo viên làm việc trong các trường chuyên biệt, giáo dục hòa nhập. Giáo viên là người dân tộc thiểu số. Giáo viên trong một số ngành nghề đặc thù khác
Những giáo viên thuộc các nhóm này sẽ được ưu tiên không chỉ về tiền lương mà còn về các chế độ đãi ngộ khác, nhằm thu hút và giữ chân đội ngũ giáo viên có năng lực, đảm bảo chất lượng giáo dục tại các khu vực còn nhiều khó khăn. Đây là một bước tiến lớn trong việc giảm thiểu sự chênh lệch về chất lượng giáo dục giữa các vùng miền, đồng thời khuyến khích giáo viên sẵn sàng cống hiến cho những khu vực còn thiếu thốn.
Ngoài các cơ sở giáo dục công lập, dự thảo luật cũng đề cập đến chính sách lương của giáo viên làm việc tại các cơ sở giáo dục ngoài công lập. Theo đó, tiền lương và các chính sách liên quan đến lương của nhà giáo trong các cơ sở này sẽ do cơ sở giáo dục quyết định, nhưng phải đảm bảo không thấp hơn tiền lương và các chính sách theo lương của nhà giáo trong hệ thống giáo dục công lập, trừ khi có thỏa thuận khác. Điều này nhằm đảm bảo quyền lợi cho giáo viên trong các cơ sở giáo dục ngoài công lập, đồng thời tạo sự cạnh tranh lành mạnh giữa các cơ sở giáo dục trong việc thu hút nhân lực giáo viên chất lượng cao.
Theo báo cáo của Chính phủ, việc thực hiện chính sách tăng lương cho giáo viên sẽ dẫn đến sự gia tăng đáng kể trong ngân sách chi trả tiền lương cho nhà giáo. Cụ thể, chi phí phát sinh tăng thêm để chi trả tiền lương cho nhà giáo trong hệ thống giáo dục công lập dự kiến sẽ vào khoảng 1.068 tỷ đồng mỗi tháng, tức là hàng năm ngân sách cần bổ sung khoảng 12.816 tỷ đồng. Đây là con số không nhỏ và đòi hỏi sự cân đối ngân sách một cách hợp lý để đảm bảo tính khả thi của chính sách trong thực tế.
6. Tác động và triển vọng của dự Luật Nhà giáo
Việc đề xuất tăng lương và các chính sách ưu đãi khác cho giáo viên trong dự thảo Luật Nhà giáo cho thấy sự quan tâm đặc biệt của nhà nước đối với đội ngũ nhà giáo – những người trực tiếp đào tạo nguồn nhân lực cho đất nước. Chính sách này, nếu được thông qua và thực hiện đúng cách, sẽ mang lại nhiều lợi ích cho giáo viên, giúp cải thiện đời sống và tạo động lực cống hiến cho ngành giáo dục.
Tuy nhiên, việc tăng lương đồng nghĩa với việc phải gia tăng nguồn ngân sách chi cho giáo dục. Điều này đòi hỏi sự tính toán kỹ lưỡng từ các cơ quan quản lý nhà nước để đảm bảo rằng các nguồn lực tài chính cần thiết được phân bổ hợp lý và không gây áp lực lên ngân sách quốc gia. Đồng thời, việc áp dụng chính sách này cũng cần có các biện pháp kiểm soát chặt chẽ để tránh tình trạng lạm dụng hoặc không đạt được hiệu quả mong đợi.
Dự thảo Luật Nhà giáo với những đề xuất về tiền lương và chế độ đãi ngộ mới cho giáo viên trong hệ thống giáo dục công lập là một bước tiến quan trọng trong việc cải thiện đời sống và thu hút nhân lực chất lượng cao cho ngành giáo dục. Chính sách tăng 1 bậc lương khi tuyển dụng lần đầu hứa hẹn sẽ giúp giáo viên cảm thấy được tôn trọng và ghi nhận, đồng thời tạo sự công bằng hơn trong hệ thống tiền lương giữa các ngành nghề.
Việc đảm bảo nguồn lực để thực hiện các chính sách này là một thách thức lớn, nhưng với quyết tâm từ phía Chính phủ và các cơ quan liên quan, ngành giáo dục Việt Nam hoàn toàn có thể hy vọng vào một tương lai tươi sáng, nơi đội ngũ nhà giáo được coi trọng và đãi ngộ xứng đáng với những đóng góp của họ.
Bích Ngân
