Trước đó, tại kỳ họp bất thường lần thứ 4 Quốc hội khóa XV, Quốc hội đã tiến hành bỏ phiếu kín để bầu ông Võ Văn Thưởng giữ chức Chủ tịch nước. Kết quả, 487/488 (đạt 98,38% tổng số đại biểu Quốc hội) tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết bầu ông Võ Văn Thưởng làm Chủ tịch nước.
Đến sáng 10/3, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng, Trưởng Ban Chỉ đạo dự và phát biểu tại Hội nghị Tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 8 khoá XI về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới do Thành uỷ Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức. Tại Hội nghị, phát biểu đầu tiên của Chủ tịch nước sau khi nhậm chức đã gây chú ý vô cùng lớn cho cộng đồng và truyền thông quốc tế.
Ông Võ Văn Thưởng 53 tuổi, quê xã An Phước, huyện Mang Thít, tỉnh Vĩnh Long, là Chủ tịch nước trẻ tuổi nhất khi nhậm chức. Ông được bầu làm Ủy viên Trung ương dự khuyết lúc 36 tuổi; Ủy viên Trung ương ba khóa liên tiếp 11-13; đại biểu Quốc hội ba khóa 12, 14, 15; Ủy viên Bộ Chính trị hai khóa 12-13.
Các trang truyền thông nước ngoài như Aljazeera, Reuters, Nikkei Asia đều đồng loạt nhận định ông Thưởng là thành viên trẻ nhất trong Bộ Chính trị của đảng, cơ quan ra quyết định hàng đầu của đất nước, nhưng được coi là một cựu chiến binh của đảng đã bắt đầu sự nghiệp chính trị của mình tại trường đại học trong các tổ chức thanh niên cộng sản.
Ông Võ Văn Thưởng tốt nghiệp thạc sĩ Triết học trường Đại học Tổng hợp TP HCM năm 1999, từng nhiều năm công tác tại Thành đoàn TP HCM, lần lượt trải qua các chức vụ, từ cán bộ Thành đoàn đến Chủ tịch Hội Sinh viên, Phó bí thư, Bí thư Thành đoàn.
Từ năm 2004, ông làm Bí thư Quận ủy 12, TP HCM. Hai năm sau, khi được bầu làm Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương, ông được Bộ Chính trị phân công giữ chức vụ Bí thư Thường trực Trung ương Đoàn, rồi được bầu làm Bí thư thứ nhất Trung ương Đoàn. Ông được biết đến là một người say mê nghiên cứu triết học Mác-Lênin và lý luận chính trị, điều mà ông cho là quan trọng đối với đất nước trong bài phát biểu ngắn hôm thứ Năm.
Phóng viên Đông Nam Á Jonathan Head đã đưa ra nhận định rằng “Đáng chú ý, ông Thưởng có sự nghiệp hoàn toàn trong đảng, và chuyên về chủ nghĩa Marx-Lenin”.
Sau đó ông Thưởng giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ngãi (từ tháng 8/2011), Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh (4/2014 đến tháng 01/2016), Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương (02/2016 đến tháng 01/2021) và Thường trực Ban Bí thư (01/2021 đến 3/2023).
Ông Benoit de Treglode tại Viện Nghiên cứu Chiến lược của Học viện Quân sự (IRSEM) ở Paris cho biết ông Thưởng chính là “một bộ máy vô cùng tuyệt vời” của hệ thống chính trị Việt Nam trong bối cảnh hội nhập toàn cầu.
Vị tân Chủ tịch nước còn từng là Phó trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực từ năm 2021. Ông cũng là người đứng đầu ban tuyên giáo trung ương của Đảng, một vị trí có quyền lực đối với quyền tự do ngôn luận và báo chí ở quốc gia cộng sản này.
Ông Jonathan London, một chuyên gia về Việt Nam đương đại, lưu ý việc bổ nhiệm lần này “sẽ đánh dấu bước đi mới nhất của Nguyễn Phú Trọng trong chiến dịch đang diễn ra nhằm định hình hiện tại và tương lai của Đảng”.
Trong khi đó Tiến sĩ Lê Hồng Hiệp thuộc Viện ISEAS-Yusof Ishak ở Singapore cho biết: “Nếu Đảng muốn tiếp tục cuộc chiến chống tham nhũng, họ cần các nhà lãnh đạo có thẩm quyền đạo đức như như ông Võ Văn Thưởng đây: vừa trẻ tuổi, lại vừa có suy nghĩ chính trị vượt bậc!”
Cũng trong ngày trọng đại này, lãnh đạo các nước Lào, Trung Quốc, Campuchia, Cuba đã gửi điện và thư chúc mừng tới tân Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng.
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào, ông Thongloun Sisoulith, tin tưởng với năng lực và kinh nghiệm phong phú của mình, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng sẽ cùng tập thể ban lãnh đạo Việt Nam đưa đất nước tiếp tục vững bước, tiến tới mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng và văn minh.Trong thư chúc mừng, Quốc vương Campuchia Norodom Sihamoni gửi những lời chúc mừng tốt đẹp tới Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng.
Trong thư chúc mừng, Quốc vương Campuchia Norodom Sihamoni cũng gửi lời chúc mừng tốt đẹp tới Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng và bày tỏ niềm tin vào sự lãnh đạo của ông trong việc giúp đất nước Việt Nam đạt được nhiều thành tựu to lớn, phát triển nhanh chóng trên mọi lĩnh vực và đóng vai trò quan trọng trong khu vực và trên thế giới.
Thực hiện: Tuệ Ngô
Đồ họa: M.N