Con em của lãnh đạo hay bạn bè thân thiết cũng phải đánh giá như những công chức khác
Dù công chức đó là ai, dù là con em lãnh đạo hay bạn bè thân thiết, cũng phải được đánh giá công bằng như các công chức khác, không được thiên vị hay ưu ái. Khi ai cũng được xem xét công bằng như nhau, việc đánh giá cán bộ, công chức sẽ trở nên thuận lợi và dễ dàng hơn.
Trong lần sửa đổi, bổ sung Luật Cán bộ, công chức lần này, Bộ Nội vụ kỳ vọng sẽ loại bỏ tư duy “biên chế suốt đời” bằng những quy định mạnh mẽ, như cho thôi việc công chức nếu trong 1 năm không hoàn thành nhiệm vụ, áp dụng đánh giá bằng KPI và sử dụng công nghệ trong quản lý.
Vụ trưởng Vụ Công chức – Viên chức, ông Nguyễn Quang Dũng, nhấn mạnh rằng việc đánh giá có vai trò rất quan trọng trong sàng lọc công chức, do đó cần phải “đánh giá một cách thực chất”. Tuy nhiên, trong văn hóa Việt Nam, việc nể nang và cảm tính vẫn còn khá phổ biến.
Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa (tỉnh Đồng Tháp) cho rằng, những thay đổi mà Bộ Nội vụ đề xuất như đánh giá công chức theo vị trí việc làm, đánh giá bằng chỉ số hiệu quả công việc (KPI) là rất đúng đắn.
“Trước kia, công chức sáng vác ô đi, chiều vác ô về, cuối năm đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ, không thể cho nghỉ việc được. Nhưng như thế nào mới là không hoàn thành nhiệm vụ? Rất khó để đánh giá công chức không hoàn thành nhiệm vụ”, ông Hòa nêu thực tế.
Còn tới đây, đại biểu kỳ vọng vào chỉ số KPI, công chức được giao việc rõ ràng, nếu làm xong được đánh giá hoàn thành, làm không xong thì đánh giá không hoàn thành.
“Tôi cho rằng, bộ tiêu chí đánh giá công chức theo vị trí việc làm như vậy là rất cụ thể, rõ ràng, thay vì đánh giá chung chung rồi lấy ý kiến tập thể như hiện nay. Đánh giá như hiện nay dẫn đến dĩ hòa vi quý. Anh đánh giá tôi, tôi đánh giá anh, cho nên ai cũng nể nang với nhau, cuối cùng ai cũng tốt” – ông Hòa nói.
Đại biểu tỉnh Đồng Tháp cho rằng đi cùng với bộ tiêu chí đánh giá theo vị trí việc làm phải có sự giám sát, kiểm tra của cấp trên với công chức và đương nhiên lãnh đạo phải có sự đánh giá công tâm, khách quan.
Nói về sự nể nang, đánh giá cảm tính, ông Hòa cho rằng “người Việt Nam sẽ không bao giờ tránh khỏi chuyện đó”.
Để hạn chế và tránh chuyện nể nang, theo ông, người đứng đầu cơ quan, đơn vị phải gương mẫu, công tâm, khách quan.
“Công chức là con anh, anh chị anh, bạn bè thân thiết của anh, anh phải đánh giá như những người khác. Nếu anh khách quan, không bao che, không a dua, coi ai cũng như ai thì chuyện đánh giá sẽ rất thuận lợi, dễ dàng. Nếu anh nghiêng về phía nào đó thì sẽ không còn khách quan nữa. Cho nên, người đứng đầu là người cực kỳ quan trọng trong việc đánh giá công chức, viên chức sắp tới” – ông khẳng định.
Nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Tiến Dĩnh cho biết, từ trước đến nay chúng ta vẫn có nghị định nêu rõ tiêu chí đánh giá, phương pháp đánh giá, thẩm quyền đánh giá công chức… Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều cơ quan đã làm công việc này một cách hình thức.
Theo ông Dĩnh, nguyên nhân nằm ở phương pháp đánh giá hiện nay là đưa ra tập thể để bình bầu.
“Tuy chúng ta đã có đủ các tiêu chí để đánh giá công chức toàn diện về mặt ý thức trách nhiệm, phẩm chất đạo đức, kết quả công việc nhưng việc đưa ra tập thể để bình bầu, đánh giá nhau sẽ dẫn đến sự nể nang, né tránh, thậm chí xuê xoa cho nhau. Kết quả là ai cũng hoàn thành tốt nhiệm vụ, rất ít người không hoàn thành” – nguyên Thứ trưởng phân tích.
Ông cho rằng, sắp tới Bộ Nội vụ đưa ra các bộ chỉ số đánh giá hiệu quả công việc dựa trên KPI chắc chắn sẽ giúp cho kết quả công việc có thể định lượng tốt hơn, chứ không mang nhiều định tính như trước.
“Với mỗi vị trí việc làm sẽ có mô tả công việc, yêu cầu khung năng lực, khối lượng, chất lượng hoàn thành công việc… Kết quả công việc của công chức cứ thế áp vào các tiêu chí thành phần của bộ chỉ số đó, đảm bảo sẽ chuẩn xác và khách quan hơn là tập thể ngồi bình bầu nhau. Tuy nhiên, việc đó phải làm rất công phu.
Và cuối cùng vẫn là trách nhiệm của người đứng đầu, người giao việc, trách nhiệm của cơ quan sử dụng công chức và cơ quan quản lý công chức. Anh phải theo sát và nắm chắc thì mới đánh giá chuẩn xác được”.
Ngoài ra, ông Dĩnh cho rằng, nên có cơ quan tham mưu thực hiện đánh giá công chức chứ không để người đứng đầu trực tiếp đánh giá.
Ông nhận định, việc bổ sung cơ quan tham mưu có thể tạo thêm sự phụ thuộc, nhưng sẽ tăng tính khách quan và trung thực, đồng thời nâng cao trách nhiệm của lãnh đạo cơ quan sử dụng và cơ quan quản lý công chức.
Thảo Nguyên
