Con bài mặc cả cuối cùng của Mỹ tại Syria
Chẳng có lý do gì để quân Mỹ ở lại Đông Bắc Syria, vấn đề là khi “giá cả hợp lý” thì Mỹ sẽ rút hết…
Đúng như dự đoán, người Mỹ đã không rút hoàn toàn lực lượng khỏi Syria để cho phép Nga và Thổ Nhĩ Kỳ nắm quyền kiểm soát phía Bắc Syria. Thay vào đó, họ thậm chí còn gia tăng sự hiện diện của họ ở tỉnh Deir ez-Zor, khi đã đưa cả xe tăng Abrams và lực lượng đặc biệt đến đó.
Trước đây, người ta tin rằng Lầu Năm Góc đang giữ một hành lang ở biên giới với Iraq, nơi quân đội Mỹ được bố trí lại, cho các mục đích chiến lược dài hạn tại Syria và Trung Đông, nhưng bây giờ té ra quá đơn giản để hiểu…
Mỹ không còn con đường nào khác
Mệnh lệnh rút quân Mỹ khỏi Đông Bắc Syria để lại một “ác mộng chiến lược” của Mỹ, đồng minh và người Kurd tại Syria không phải là một nước đi sai lầm, thiếu phán đoán những hậu quả xảy ra của Tổng thống Trump mà là một quá trình tất yếu chiến lược Mỹ từ thời ông Obama.
Can thiệp, chiến tranh từ Iraq đến Syria, đặc biệt vai trò của Mỹ tại Syria từ năm 2011 không phải do Tổng thống Trump khởi xướng, chủ trì, nhưng thật không may, ông Trump lại là Tổng thống phải giải quyết hậu quả…
Nếu như chính quyền ông Obama chiến thắng tại Syria, “Assad must go” thì làm gì có chuyện Thổ Nhĩ Kỳ – đồng minh cực kỳ quan trọng trong NATO của Mỹ, giờ lại là “đồng minh” của Nga? Có nằm mơ cũng không thể có cục diện địa chính trị như vậy.
Nói thẳng thắn là Mỹ và đồng minh, phương Tây đẻ ra ISIS và các lực lượng khủng bố “ôn hòa”…nhằm để lật đổ chính quyền Assad, nhưng những đứa con này bị Nga – Assad – Iran đánh tan tác, cho nên, Mỹ hết lực lượng trên mặt đất buộc phải bám vào người Kurd – Syria.
Bám vào người Kurd (người Kurd gì mà chẳng đồng ý khi tự dưng được Mỹ cung cấp vũ khí, huấn luyện, hứa hẹn thành lập quốc gia độc lập…) là Mỹ đã phạm một sai lầm rất lớn về chiến lược: Đối đầu với Thổ Nhĩ Kỳ.
Một nước đi sai lầm to đùng như vậy làm sao qua mắt được trùm KGB Putin? Và đến bây giờ, có thể nói, trong những nước đi của Nga trên chiến trường Syria và Trung Đông thì “nước cờ Thổ Nhĩ Kỳ” là nước cờ hay nhất, cao nhất, lợi hại nhất, của Tổng thống Nga Vladimir Putin. Kết quả:
Về quân sự: Nối thông Biển Đen với Địa Trung Hải; NATO chỉ là bóng ma của quá khứ; Hất cẳng Mỹ ra khỏi Syria…Và cuối cùng, các quốc gia Trung Đông, Châu Phi…đều nhận thức: Mỹ không còn là sức mạnh chi phối tại Trung Đông…
Về chính trị: Chính quyền Assad được bảo vệ – biểu tượng của tình bạn, đồng minh mà Nga là chuẩn mựckhiến cho các quốc gia Trung Đông, Châu Phi…hướng đến; Nga là người chơi chính tại Trung Đông, là người trung gian hòa giải các xung đột quân sự cho các bên tại Trung Đông…Nói cách khác: “Mọi con đường đều đến Moscow”…
Thật ra, một nhóm diều hâu chiến tranh, một số nghị sỹ trong chính trường nước Mỹ phê phán, chỉ trích hành động rút quân Mỹ khỏi Đông Bắc Syria…chỉ là để “tự sướng”, chỉ là “tiếng rên la đau đớn” khi bị thất bại không gỡ được của Mỹ tại Syria mà thôi. Quyết định của Tổng thống Trump, của chính quyền Mỹ là không thể khác.
Vâng! Thưa các ngài, trước đây các ngài hô to với Nga, nhưng khi hỏi có ngài nào muốn chiến đầu với Nga không thì các ngài im lặng, thì thôi, bây giờ đối tượng tác chiến đã giảm xuống rất nhiều lần, họ không có VKHN, vậy xin hỏi: có ai muốn chiến đấu với Thổ Nhĩ Kỳ để bảo vệ người Kurd không?…Chắc chắn là phải im lặng tính toán rất lâu mới có câu trả lời!
Nhưng mà…đổ vào đó gần 8 ngàn tỷ dollar, đó là tiền thuế của dân Mỹ là cử tri Mỹ đấy, phải làm gì với nó?…
Tổng thống Mỹ xuất thân từ doanh nhân, ông Trump, ngay khi chưa là Tổng thống, ông đã nói: “Tôi đã chống lại cuộc xâm lược của Hoa Kỳ vào Iraq, nhưng bây giờ chúng tôi ở đó, ít nhất chúng tôi phải kiểm soát dầu từ việc này”, thì ở Syria, đời nào Mỹ rời đi mà chấp nhận trắng tay!
Và, Tổng thống Trump ra lệnh quân Mỹ quay lại chiếm các mỏ dầu của Syria tại Deir ez-Zor như đã biết…
Mỹ ở lại để làm gì và bao lâu?
Quân Mỹ xuất hiện ở đó với danh nghĩa mà chính quyền Mỹ đã nói rằng, họ sẽ ở lại để bảo vệ và khai thác các mỏ dầu cùng với người Kurd ở Deir Ez-Zor, Mỹ và SDF tuyên bố sẽ tiếp tục hợp tác chống IS…
Đúng như tờ báo Al- Monitor đã viết: “sự vớt vát này của Mỹ chỉ gặp rác rưởi”.
Trước hết, phải công nhận là người Kurd – YPG bảo vệ người Mỹ rất tốt, chu đáo, tại những vùng mà người Kurd kiểm soát, nhưng không phải là cách đối xử của các cư dân ở khu vực người Ả Rập sinh sống. (Bây giờ Mỹ phản bội Kurd thì hãy quên điều ưu ái mà người Kurd dành cho đi, họ chưa xỉa lại là may).
Tại đây, các dân quân Ả Rập thuộc SDF không thể làm điều đó bởi “ban ngày họ là SDF nhưng ban đêm họ Daesh (IS)”. Nên nhớ, Deir Ez-Zor là vương quốc của IS và không có người nước ngoài nào ở đó kể từ mùa xuân năm 2018 vì nó quá nguy hiểm.
Nói thật là IS cũng có nhiều loại, loại IS mà Mỹ đẻ ra nuôi dưỡng là khác với loại IS, người Ả rập gọi là Daesh, sinh ra do Mỹ xâm lược Iraq. Loại IS do Mỹ sinh ra thì Mỹ tài trợ Mỹ nuôi và cứu hộ, di chuyển khi bị Nga-Iran, SAA truy đuổi, còn loại Daesh người Ả Rập chẳng ưa gì Mỹ, coi Mỹ như kẻ thù.
Chính vì thế, rất dễ dàng cho các tế bào IS nhắm vào lực lượng Hoa Kỳ nếu họ muốn. Và Thổ Nhĩ Kỳ (lại là Thổ Nhĩ Kỳ) chỉ làm cho nó dễ dàng hơn nhiều khi tạo ra một khu vực an ninh cho Daesh hoạt động tự do mà hầu như đều là “đồng đội cũ” với phe phiến quân thân Thổ Nhĩ Kỳ trong tổ chức hổn hợp “Quân đội quốc gia Syria” mới thành lập trước chiến dịch “Mùa xuân Hòa bình”.
Mỹ bám lấy người Kurd, ở lại Syria thì chỉ là ngắn hạn, Mỹ sẽ sớm rút nếu không sẽ bị “chảy máu” không chỉ bởi lực lượng mặt đất của Thổ Nhĩ Kỳ mà cả của lực lượng Assad. Mỹ thừa nhận thức để nhận biết điều này.
Kết luận: Mỹ ở lại Syria chỉ vì dầu lửa? Không phải. Mỹ cần “đặt một chân vào cửa để ngăn chặn bị cửa đóng lại”, cho nên, Mỹ chiếm đóng cơ sở sản xuất dầu Deir Ez Zor là về chính trị, chứ không phải kinh tế. Tổng thống Trump là tác giả của trò chơi “Nghệ thuật giao dịch”, và trò chơi cuối cùng của ông có thể là về việc sử dụng thẻ Deir Ez Zor làm con bài mặc cả.
Lê Ngọc Thống/Đất Việt
