Có vẻ như Trung Quốc đã dương đông kích tây thành công trong vụ H&M?
Trên Weibo, cộng đồng mạng Trung Quốc phản đối gay gắt việc trang web H&M đăng tải bản đồ có vấn đề, đi kèm là bản đồ cho thấy có chèn vào “đường lưỡi bò” phi pháp. Đại diện chính quyền Trung Quốc đã yêu cầu H&M chỉnh sửa và đề nghị “sử dụng bản đồ biểu thị chính xác lãnh thổ quốc gia Trung Quốc”. Truyền thông Trung Quốc và một số hãng tin quốc tế cũng đã phát đi cùng nội dung này nhưng cũng không nói lý do phải chỉnh sửa. Với tình yêu nước sẵn có, chỉ cần có lý do là tình yêu ấy lại cháy rực lên, nhiều người Việt đã lên FB lập hội nhóm, trang page, thậm chí là đăng bài theo cá nhân, kêu gọi nhà nhà người người tẩy chay H&M. Nhưng điều đáng nói là, đến giờ phút này, quan sát trên trang web của H&M thì chúng ta có thể thấy bản đồ không hiện thị “đường lưỡi bò” như hình ảnh của cư dân mạng Trung Quốc đã đăng tải trên Weibo.
Ai cũng biết rằng, hầu hết doanh nghiệp tiến ra thị trường quốc tế đều quan tâm đến khách hàng và lợi nhuận là trên hết. H&M là một thương hiệu thời trang có tiếng khi tiến vào thị trường 1,4 tỷ dân cũng phải “đi nhẹ, nói khẽ, cười duyên” với chính quyền Trung Quốc để đổi lấy sự thuận lợi trong kinh doanh. Chính vì vậy, ngay khi Trung Quốc lên tiếng, H&M đã “tiếp thu lời nhắc nhở và sẽ triển khai chỉnh sửa thiết thực”. Tuy nhiên, H&M vẫn chưa hề có động thái nào thể hiện quan điểm công nhận “đường lưỡi bò” phi pháp của Trung Quốc hay xâm phạm chủ quyền lãnh thổ Việt Nam. Điều chúng ta cần nhìn lại, đó là Trung Quốc đang dùng quyền năng mềm của thị trường tỷ dân để ép các doanh nghiệp toàn cầu nói chung chứ không riêng gì H&M phải lựa chọn quan điểm, phục vụ cho mưu đồ chính trị của Trung Quốc. Bằng chứng có rất nhiều thương hiệu như Chanel, Gucci, UNIQLO, Burberry, Louis Vuitton, Mercedes, YSL,… đã phải đăng tải bản đồ có “đường lưỡi bò” trên trang web của họ. Hơn nữa, bao lâu nay, Trung Quốc vẫn ngang ngược dùng thủ đoạn cài cắm bản đồ “đường lưỡi bò” phi pháp vào hàng loạt ấn phẩm khoa học, hàng hóa, bản đồ định vị trên xe Volkswagen Touareg, thậm chí đồ chơi trẻ em. Thế nên, H&M trong vụ việc này không khác gì một miếng mồi trong cái bẫy do Trung Quốc giăng ra nhằm thăm dò thái độ và phản ứng của Việt Nam.
Tất nhiên, bây giờ Trung Quốc đã thấy rõ sự cương quyết của hàng triệu người dân Việt Nam trước vấn đề chủ quyền. Người dân Việt Nam có thể không quan tâm H&M là ai, không mua đồ của H&M nhưng nếu nghe tin có doanh nghiệp coi thường Việt Nam, người dân Việt Nam, có động thái xâm phạm lợi ích của đất nước thì chắc chắn một điều rằng, con đường làm ăn của doanh nghiệp đó ở Việt Nam sẽ trở nên khó khăn hơn bao giờ hết, thậm chí là “chết” hẳn. Tinh thần đoàn kết, ý chí tẩy chay H&M của người Việt cũng mạnh mẽ như ý chí lên án, đấu tranh xuyên suốt với các hành vi bành trướng, xâm phạm chủ quyền lãnh thổ Việt Nam của Trung Quốc trong nhiều năm nay.
Tuy nhiên, trong vụ việc H&M, có lẽ chúng ta đã vội vã. Vội vã trong chọn lọc, tiếp nhận thông tin, vội vã lên án và vội vã tẩy chay dù cho H&M vẫn chưa làm gì có lỗi với chúng ta cả. Cuối cùng mới thấy rõ dụng tâm dùng kế dương đông kích tây và điệu hổ ly sơn của Trung Quốc. Với hành động tẩy chay mù quáng như thế thì chẳng khác nào một bộ phận người dân Việt Nam đang mua dây buộc mình, chính chúng ta đã tự tay đánh đuổi doanh nghiệp nước ngoài đến Việt Nam, chính chúng ta đã khước từ cơ hội phát triển kinh tế, cơ hội việc làm từ doanh nghiệp nước ngoài. Khó khăn lắm, Việt Nam mới thu hút được doanh nghiệp nước ngoài đến Việt Nam, mỗi đối tác chính là kết quả của nhiều nỗ lực đàm phán nhưng vì hành động tẩy chay mù quáng có thể dẫn đến hệ lụy vô cùng nghiêm trọng. Đó không chỉ là việc H&M rút khỏi thị trường Việt Nam mà có thể là nhiều doanh nghiệp khác nữa. Chưa kể, tiếng xấu đồn nhanh lan xa, có khi sẽ tạo hoài nghi, gây mất niềm tin hợp tác của nhiều doanh nghiệp đang có ý định đặt chân vào thị trường Việt Nam. Suy cho cùng, đây chính là mục đích, kết quả mà Trung Quốc muốn thấy sau khi diễn vở kích “ca thán, kêu gào như kiểu mình là nạn nhân”.
Như đã nói, yêu nước bằng trái tim nóng nhưng cũng cần một cái đầu lạnh. Trung Quốc luôn giở chiêu trò, thủ đoạn hết sức tinh vi mà chỉ cần nóng vội, mất bình tĩnh thôi thì đất nước và nhân dân Việt Nam sẽ phải gánh chịu hậu quả rất lớn. Ở thời điểm Việt Nam đã và đang làm tốt công tác kiểm soát dịch bệnh Covid-19, làn sóng di chuyển nhà máy, doanh nghiệp từ Trung Quốc sang Việt Nam đang trỗi dậy thì vụ H&M, phải chẳng là chiêu trò rất nham hiểm của Trung Quốc mà nhất định người dân Việt Nam phải tỉnh táo đề phòng?
Đặng Trường
