Cơ quan an toàn vệ sinh thực phẩm Hải Phòng đã ở đâu?

Dư luận đòi hỏi các cơ quan chức năng cần tăng cường hơn nữa việc quản lý, giám sát các cơ sở sản xuất nước uống đóng chai cũng như tất cả các cơ sở sản xuất, phân phối thực phẩm nói chung.

Mới đây, Cục Quản lý thị trường TP Hải Phòng vừa phát hiện cơ sở sản xuất nước uống đóng bình nhãn hiệu Vimass Núi Voi của Công ty TNHH Phúc Hà lấy nước từ mương nước thải để sản xuất và cung cấp ra thị trường hàng trăm bình nước mỗi ngày.

Vì lợi nhuận mà bất chấp quy định và sức khỏe người tiêu dùng

Hành vi coi thường sức khỏe của người tiêu dùng, sai phạm chồng lên sai phạm của công ty TNHH Phúc Hà khiến dư luận hết sức lo ngại về công tác quản lý nước uống đóng bình nói riêng và công tác vệ sinh an toàn thực phẩm nói chung hiện nay.

Theo đó, “nhà máy” sản xuất, đóng chai nước uống tinh khiết của Công ty TNHH Phúc Hà là một căn phòng cấp 4, rộng chừng 30m2, nằm sát mương Sông Đào, con mương là nơi xả thải trực tiếp của các hộ dân khu vực thôn Phương Chử Đông (xã Trường Thành, huyện An Lão, TP Hải Phòng).

Ngay cạnh đó là dãy nhà vệ sinh của gia đình ông Nguyễn Văn Thiện, Phó Giám đốc Công ty TNHH Phúc Hà; Kế tiếp là khu công trình phụ của một số cửa hàng kinh doanh ăn uống…. Nước thải từ các hộ dân đổ trực tiếp ra mương, khi thì đen ngòm, lúc nổi bọt trắng xóa.

Liên quan đến sự việc này, ông Nguyễn Văn Toản – Chi cục trưởng Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm (Sở Y tế TP Hải Phòng) thừa nhận, nước đóng chai đã không được kiểm soát đầu vào mà chỉ kiểm soát đầu ra; tức là khi đưa ra thị trường là phải đạt tiêu chuẩn Việt Nam.

“Cơ sở này năm ngoái đã được kiểm và bị xử phạt 30 triệu đồng. Cơ sở này cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện nhưng hết hạn từ tháng 4/2018 và đã bị xử lý năm 2019 nhưng đến nay vẫn không làm lại giấy chứng nhận sản phẩm đủ điều kiện chất lượng” – ông Nguyễn Văn Toản nói.

Đáng nói là nếu không có sự việc Công ty TNHH Phúc Hà sử dụng nước từ mương nước thải để sản xuất “nước tinh khiết” bị phát hiện thì chắc cũng sẽ không lộ ra việc công ty này từng bị xử phạt. Ngay cả chính quyền địa phương cũng chỉ biết cơ sở sản xuất đã được cấp phép hoạt động, còn sản xuất như thế nào, đã từng bị đình chỉ hay xử phạt ra sao.

Đây cũng là vấn đề đáng để chúng ta quan tâm vì sự việc này cho thấy  không phải là lần đầu tiên nước uống đóng chai bị phanh phui độ bẩn, mà trước đó ở nhiều địa phương khác cũng xảy ra tình trạng này. Nó ảnh hưởng đến sức khỏe của người tiêu dung, gây hoang mang cho cộng đồng.

Năm 2019, người tiêu dùng tại Bình Dương hoang mang khi phát hiện nước đóng chai 19 lít, thương hiệu Victory do Công ty CP Thắng Lợi Bình Dương có địa chỉ tại phường Hòa Phú, TP Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương sản xuất có các hiện tượng bất thường như đóng rêu xanh, lắng cặn nơi đáy bình. Nhiều người dân và đại lí phân phối sản phẩm này đã yêu cầu cơ quan chức năng và công ty sản xuất kiểm tra và trả lời người tiêu dùng.

Tháng 4 và 5/2018, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Hà Nội đã kiểm tra, phát hiện 16 cơ sở sản xuất nước đóng chai, nước đá vi phạm an toàn vệ sinh thực phẩm, xử phạt hành chính với tổng số tiền khoảng 30 triệu đồng..v..v.

Thực tế trên cho thấy, hiện nay không ít cơ sở sản xuất nước đóng chai, đóng bình, vì lợi nhuận mà lờ đi việc chấp hành những quy định buộc phải tuân thủ, sẵn sàng tung ra thị trường những sản phẩm không đạt chất lượng, không bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, gây ảnh hưởng đến sức khoẻ người tiêu dùng.

Khi những sự việc nước uống đóng chai bẩn đang bị phanh phui, và cơ quan chức năng mới bắt đầu truy tìm trách nhiệm thì người tiêu dùng đã, đang phải  gánh hậu quả.

Buông lỏng quản lý

 Nước đối với sự sống ví như máu trong cơ thể. Một mạch máu tốt sẽ nuôi dưỡng cơ thể khỏe mạnh, cũng như nước sạch là khởi nguyên cho mọi sự sinh tồn và phát triển của con người.

Đây là loại hàng hóa ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, thậm chí là tính mạng con người. Các sản phẩm nước uống đóng chai càng cần đề cao, chú trọng các tiêu chuẩn về độ an toàn và bảo đảm chất lượng. Mặc dù đa dạng về mẫu mã, chủng loại và có những điểm khác biệt; song các nhóm sản phẩm nước uống đóng chai đều phải tuân thủ các quy định hiện hành, trong đó có QCVN 6-1:2010/BYT về Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia đối với nước khoáng thiên nhiên và nước uống đóng chai, được ban hành kèm theo Thông tư 34/2010/TT-BYT ngày 2-6-2010 của Bộ Y tế.

Hơn nữa, quy định hiện hành đối với quá trình sản xuất nước uống đóng chai là khá chặt chẽ và nghiêm ngặt. Cụ thể, Điều 13, Nghị định 67 về điều kiện sản xuất, kinh doanh thực phẩm thuộc lĩnh vực quản lý chuyên ngành của Bộ Y tế, nêu rõ, cơ sở sản xuất nước uống đóng chai có khu vực chiết rót sản phẩm phải kín, tách biệt với các khu vực khác và được trang bị hệ thống diệt khuẩn không khí. Phải bố trí khu vực rửa và tiệt trùng chai, bình đựng sản phẩm, trong đó, các chai, bình sử dụng lần đầu hay sử dụng lại đều phải được làm sạch, diệt khuẩn, xúc rửa kỹ trước công đoạn rót chai (trừ trường hợp chai, bình sử dụng lần đầu được sản xuất theo công nghệ khép kín có diệt khuẩn).

Bên cạnh đó, việc tiệt trùng, khử trùng sản phẩm, khử trùng bao bì bằng thiết bị chuyên dụng sử dụng công nghệ tạo tia cực tím, công nghệ khí ozone và/hoặc các công nghệ khác nhưng không làm ảnh hưởng đến chất lượng, an toàn sản phẩm.

Ngoài ra, cơ sở sản xuất nước uống đóng chai phải có bộ phận kiểm soát vệ sinh chai bình, chất lượng nước; có đủ hồ sơ lưu trữ kết quả xét nghiệm từ khai thác nước nguồn cho đến thành phẩm theo quy định với từng lô sản phẩm…

Do đó, tăng cường quản lý và siết chặt công tác kiểm tra, giám sát chất lượng nước uống đóng chai, là yêu cầu cần thiết, thậm chí là bức thiết. Sự kiểm soát này phải bắt đầu từ khâu nguyên liệu đầu vào, với các nguồn nước được sử dụng trong sản xuất, nhằm hạn chế tác nhân gây hại tiềm ẩn.

Tiếp đó, quá trình sản xuất phải thực sự là một chu trình “tiệt trùng”, “tinh khiết” như đúng bản chất của loại nước uống này. Cuối cùng là khâu kiểm soát đầu ra, gắn với đường đi của sản phẩm và tiến hành kiểm định mẫu nước theo định kỳ hay đột xuất.

Tuy nhiên, hiện cả nước có hàng ngàn cơ sở sản xuất, với nhiều hơn thế các cơ sở kinh doanh nước tinh khiết đóng chai, chủ yếu là các cơ sở quy mô nhỏ, cơ quan quản lý không dễ dàng để quản lý triệt để và người tiêu dùng vẫn nơm nớp lo khi sử dụng các sản phẩm nước đóng chai, đóng bình.

Để rồi, từ những sự việc mới được báo chí phản ánh, cơ quan chức năng vào cuộc điều tra nó đặt ra một vấn đề: Việc kiểm tra, giám sát cơ sở sản xuất, lấy mẫu kiểm định nước đóng bình liệu có được thực hiện định kỳ, thường xuyên, đảm bảo chất lượng?

Hơn lúc nào hết, các ngành chức năng cần sớm có câu trả lời, làm rõ trách nhiệm để người dân được sử dụng nước sạch, chất lượng xứng đáng với đồng tiền mà người tiêu dung bỏ ra. Đồng thời, phải tăng cường quản lý chặt chẽ hoạt động sản xuất, kinh doanh và chất lượng sả448223n phẩm nước uống đóng chai, hướng đến bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và xa hơn là vì sức khỏe cộng đồng.

Làm tốt công tác quản lý bên cạnh chữ Tâm của người sản xuất kinh doanh sẽ góp phần “thanh lọc” thị trường, cũng như tạo ra quá trình tự đào thải cần thiết. Từ đó, giúp các doanh nghiệp, các cơ sở làm ăn chân chính, nghiêm túc có cơ hội phát triển.

Sông Trà

* Bài viết thể hiện văn phong và quan điểm riêng của tác giả