Chúng ta đang không có phê bình, chỉ có bình luận, nịnh nhau và ném đá
‘Những năm gần đây chúng ta không có phê bình văn học nghệ thuật, mà chỉ có bình luận, chỉ có nịnh nhau hoặc ném đá là chính’.
Đây là khẳng định của ông Phan Đình Tân – phó chủ tịch chuyên trách Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật trung ương, tại buổi họp báo về hội thảo khoa học toàn quốc và kỳ họp thứ 7 của hội đồng, diễn ra vào chiều muộn hôm nay, 4-12, tại Vĩnh Phúc.
Than phiền về câu chuyện khủng hoảng của ngành lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật, phó chủ tịch Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật trung ương dẫn ví dụ về các trường hợp ồn ào gần đây liên quan đến phê bình nghệ thuật âm nhạc như tranh cãi về nhạc bolero, cố nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 bị “ném đá” hội đồng khi nhận xét về giọng ca Đàm Vĩnh Hưng hay Thanh Lam phát ngôn về chuyện “ít học” của các ca sĩ miền Nam so với các ca sĩ miền Bắc…
Ông Tân cho rằng hiện chúng ta không có phê bình văn học, nghệ thuật như một bộ môn rất trí tuệ, khoa học, sáng tạo; chúng ta không có văn hóa tranh luận, mà chỉ có hoặc là viết bình luận, nịnh bợ nhau, hoặc là “ném đá” hội đồng.
Ông Tân phân tích, trường hợp những nhận xét của cố nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 và ca sĩ Thanh Lam theo ông ở khía cạnh nào đó đều có lý của họ, nhưng cả Thanh Lam và cố nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 đáng kính đều đã bị “ném đá” hội đồng một cách dữ dội.
Thứ “văn hóa ném đá” này theo ông càng góp phần kéo lùi thêm nền phê bình văn học nghệ thuật chuyên nghiệp hiện nay vốn đã quá èo uột.
“Hiện nay, những người tâm huyết, các nhà chuyên môn phải đặt câu hỏi rằng các nhà phê bình đang ở đâu trong nền văn học nghệ thuật nước nhà?”, ông Tân nói.
Trước hiện trạng này, Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật trung ương quyết định tổ chức hội thảo khoa học toàn quốc với chủ đề “Vai trò định hướng của phê bình trong hoạt động thực tiễn và sáng tạo văn học, nghệ thuật hiện nay” vào sáng 5-12 tại tỉnh Vĩnh Phúc.
Hội thảo mong muốn góp tiếng nói kêu gọi các nhà phê bình có trách nhiệm nghề nghiệp với bản thân mình và xã hội; cũng như đóng góp những giải pháp để “cùng nhau vực dậy một lĩnh vực rất hay, vừa trí tuệ, khoa học nhưng đầy tính nghệ sĩ, sáng tạo”.
Sau hội thảo, chiều cùng ngày sẽ diễn ra kỳ họp thứ 7 của Hội đồng Lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật trung ương. Tại kỳ họp này, hội đồng sẽ tập trung thảo luận, đánh giá về kết quả thực hiện nhiệm vụ năm 2019, đồng thời thảo luận, cho ý kiến về các nhiệm vụ trọng tâm của hội đồng dự kiến triển khai trong năm 2020.
(Theo Tuổi Trẻ)