Chủ tịch tập đoàn Mường Thanh Lê Thanh Thản ra tòa

Ông Lê Thanh Thản, 73 tuổi, Chủ tịch Mường Thanh, bị cáo buộc chỉ đạo xây trái phép tòa nhà 31 tầng tại dự án CT6 Kiến Hưng, lừa dối gần 500 người mua.

Ông Lê Thanh Thản tại phiên tòa sáng nay. Ảnh: Danh Lam

Sáng nay, ông Lê Thanh Thản bị TAND Hà Nội xét xử về tội Lừa dối khách hàng, theo khoản 2, Điều 198 Bộ luật Hình sự. Ông bị khởi tố từ 4 năm trước, ngày 5/7/2019, cấm đi khỏi nơi cư trú.

Cùng ra tòa với ông Thản có 6 cựu cán bộ phường Kiến Hưng và quận Hà Đông, bị truy tố tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng gồm: ông Đỗ Văn Hưng, cựu chủ tịch phường Kiến Hưng và hai cựu phó chủ tịch Nguyễn Duy Uyển và Bùi Văn Bằng; Vương Đăng Quân (cựu phó chánh Thanh tra Xây dựng quận Hà Đông), Mai Quang Bài (cán bộ Đội Quản lý trật tự xây dựng quận Hà Đông) và Nguyễn Văn Năm (cựu chánh thanh tra xây dựng quận Hà Đông).

488 khách hàng mua các căn hộ có sai phạm tại dự án CT6C Kiến Hưng sẽ tham dự phiên xét xử với tư cách bị hại. Từ 7h30 sáng nay, họ có mặt tại tòa, làm thủ tục vào phòng xét xử.

Trong phần thủ tục, tòa thông báo có 143/504 người có mặt theo triệu tập. Ông Thản khai báo nhân thân, quê Nghệ An, hiện trú tại bán đảo Linh Đàm, quận Hoàng Mai.

Người được tòa triệu tập làm thủ tục vào phòng xét xử. Ảnh: Danh Lam

Phần lớn cư dân CT6C cho biết mong muốn được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Theo họ, ông Lê Thanh Thản và Công ty Bemes (chủ đầu tư dự án) phải liên đới chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại thỏa đáng.

Công ty Bemes thành lập năm 1992, hoạt động lĩnh vực sản xuất vật liệu xây dựng, xây dựng công trình dân dụng, kinh doanh bất động sản. Tháng 11/2009, Chủ tịch tập đoàn Mường Thanh cùng con gái và một người họ hàng mua lại toàn bộ cổ phần của Bemes, trong đó ông nắm 90% cổ phần, giữ chức Giám đốc kiêm Chủ tịch HĐQT.

Cáo trạng xác định, năm 2000, Bemes ký hợp đồng thuê đất với Sở Địa chính Hà Tây cũ để xây dựng nhà máy sản xuất vật liệu xây dựng. Sau khi thay đổi chủ trương, năm 2008 Bemes được UBND Hà Tây phê duyệt quy hoạch xây dựng chi tiết 1/500 dự án CT6 Kiến Hưng tại phường Kiến Hưng, quận Hà Đông.

Theo quy hoạch, trên 17.000 m² đang quản lý, công ty của ông Thản được xây nhà cao 31 tầng, hai tầng hầm trên phần đất hơn 5.500 m². Trong đó tầng 2-4 là trung tâm thương mại, tầng 5-31 tách thành hai tòa tháp chung cư cao cấp và khách sạn.

Khối nhà thấp tầng trên diện tích hơn 1.000 m², Bemes được xây 15 căn nhà cao 3 tầng. Giữa năm 2010, Bemes nhiều lần xin điều chỉnh một số quy hoạch nhưng không được nhà chức trách đồng ý.

VKS cáo buộc ông Thản sau đó vẫn chỉ đạo thi công sai quy hoạch, xây dựng vào chỉ giới đường đỏ khiến “vi phạm nghiêm trọng quy hoạch xây dựng”.

488 bị hại được triệu tập đến tòa cùng nhiều người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan. Ảnh: Danh Lam

Với khu nhà cao tầng, ông tăng diện tích tầng hầm từ 5.762 lên 6.817 m², tòa tháp A tăng từ 1.108 lên 2.428 m², tháp B từ 1.099 lên 1.928 m² và giảm một tầng hầm, thêm một tầng penhouse; bỏ xây nhà trẻ 718 m².

Tòa tháp B thay đổi từ chức năng khách sạn thành căn hộ ở; xây dựng 495 phòng khách sạn thành 1.582 căn hộ. Ông chỉ đạo xây thêm một tòa CT6C không nằm trong phê duyệt với 438 căn hộ.

Khối nhà thấp tầng diện tích được phê duyệt là hơn 1.600 m² để xây 15 căn hộ cao 3 tầng. Theo cáo trạng, ông Thản đã chỉ đạo xây dựng trên hơn 2.800 m² với 38 căn hộ cao tầng. Hơn nữa, toàn phần diện tích quy hoạch xây dựng nhà trẻ đã chuyển đổi thành các căn hộ thấp tầng.

Từ tháng 3/2011, ông Thản bị cáo buộc chỉ đạo cấp dưới quảng cáo, “đưa thông tin gian dối về tính pháp lý của dự án để bán các căn hộ xây dựng trái pháp luật”. Việc này nhằm mục đích để khách hàng tin tưởng ký hợp đồng mua bán căn hộ với Bemes, nộp tiền theo tiến độ thi công.

Trên hợp đồng mua bán căn hộ, ông Thản với danh nghĩa là Tổng giám đốc đã trực tiếp ký với khách hàng. Ông cam kết hồ sơ dự án đã được phê duyệt, thiết kế tuân thủ đúng quy định về xây dựng và sẽ hỗ trợ bên mua làm thủ tục cấp sổ đỏ.

Theo cáo trạng, dự án CT6 Kiến Hưng có 1.620 căn hộ. Sau khi bán nhà cho khách hàng, Công ty Bemes cùng phối hợp thực hiện và đã được Sở Tài nguyên Môi trường Hà Nội cấp sổ đỏ cho 916 căn hộ chung cư, 18 nhà thấp tầng. Còn lại 483 căn hộ của tòa tháp CT6C và 82 căn hộ khác chưa được cấp sổ.

Cảnh sát đã làm việc với 488/520 khách hàng mua nhà tại dự án của ông Thản và xác định số tiền họ phải bỏ ra để mua 488 căn hộ nhưng không được cấp sổ đỏ là hơn 534 tỷ đồng. Trừ đi 53 tỷ đồng đã nộp thuế, VKS xác định ông Thản thu lời bất chính hơn 481 tỷ đồng; thiệt hại gây ra cho 488 khách hàng mua căn hộ không được cấp sổ đỏ là 53 tỷ đồng.

Ông Thản đề nghị xem xét lại số tiền thu lời bất chính, bởi phải đầu tư chi phí để xây dựng công trình CT6C hết 632 tỷ đồng. Nhưng VKS cho hay tòa nhà này ông chỉ đạo xây dựng sai quy hoạch nên không có căn cứ trừ chi phí xây dựng dự án.

Ông có đơn đề nghị được khắc phục hậu quả của vụ án theo 3 phương án. Một là chấp nhận xử phạt vi phạm hành chính theo quy định. Hai là tự thoả thuận với người mua nhà tại CT6C để di dời sang dự án khu đô thị Thanh Hà – Cienco5 (cũng do ông Thản làm chủ). Ba là tự thoả thuận với cư dân CT6C để mua lại căn hộ hoặc trả lại tiền mua nhà, sau đó sẽ tự phá dỡ.

Quá trình điều tra, ông Thản lựa chọn phương án thoả thuận với khách hàng để trả lại tiền hoặc mua lại nhà sau đó tự phá dỡ phần sai phạm. Tuy nhiên đến nay, Công ty Bemes chưa thoả thuận được với khách hàng nên ông Thản đã đề nghị ngân hàng bảo lãnh 530 tỷ đồng khắc phục hậu quả.

Để xảy ra sai phạm, VKS cho rằng còn có sự thiếu trách nhiệm của nhóm cựu cán bộ phường Kiến Hưng và thanh tra xây dựng quận Hà Đông. Suốt quá trình dự án CT6 Kiến Hưng xây dựng sai quy hoạch, nhóm cán bộ phường và thanh tra quận đã không thanh tra, kiểm tra để ngăn chặn.

Xác minh tại UBND phường Kiến Hưng và thanh tra xây dựng quận Hà Đông, cảnh sát không thấy bất kỳ tài liệu, hồ sơ kiểm tra hay phiếu đề xuất xử lý nào với dự án.

Bích Vân