Chính phủ phê duyệt đầu tư 2 đoạn ưu tiên của tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc -Nam

Thời gian qua Bộ Giao thông Vận tải vừa có Tờ trình số 10618/TTr – BGTVT đề nghị Thủ tướng Chính phủ phê duyệt về việc quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021-2030

Trong tờ trình, Bộ Giao thông Vận tải cho biết, đã tiếp thu đầy đủ ý kiến của Thủ tướng Chính phủ và các thành viên Chính phủ tại cuộc họp thường trực Chính phủ về Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Cụ thể vào đầu tháng 7/2021, Hội đồng thẩm định quy hoạch đã họp để thông qua nội dung Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 với 30/30 phiếu thông qua. Báo cáo thẩm định đã được Chủ tịch Hội đồng ký ban hành tại văn bản số 69/BC-HĐTĐQH ngày 13/7/2021.

Theo đó, dự thảo Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050, trình kèm theo Tờ trình số 10628/TTr-BGTVT đến năm 2030, khối lượng vận chuyển hàng hóa đường sắt đạt 11,8 triệu tấn (gấp 2,3 lần so với năm 2019), chiếm thị phần khoảng 0,27%; khối lượng vận chuyển hành khách đạt 460 triệu khách, chiếm thị phần 4,4%; trong đó đường sắt quốc gia là 21,5 triệu khách (gấp 2,7 lần năm 2019). Khối lượng luân chuyển hàng hóa đạt 7,35 tỷ tấn.km, chiếm thị phần khoảng 1,38%; trung chuyển hành khách 13,8 tỷ khách.km, chiếm thị phần 3,55%.

Vào giai đoạn 2021 – 2020, sẽ đầu tư nâng cấp cải tạo đảm bảo an toàn 7 tuyến đường sắt hiện hữu; triển khai đầu tư 2 đoạn ưu tiên của tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc -Nam (đoạn Hà Nội – Vinh, Nha Trang – TP Hồ Chí Minh); ưu tiên xây dựng một số tuyến đường sắt nhằm kết nối cảng biển cửa ngõ quốc tế đặc biệt khu vực Hải Phòng và Bà Rịa -Vũng Tàu; kết nối TP Hồ Chí Minh với Cần Thơ, kết nối quốc tế với Trung Quốc, Lào và Campuchia để phù hợp với các hiệp định vận tải quốc tế và đồng bộ với tiến độ đầu tư của các nước trong khu vực.

Ưu tiên xây dựng một số tuyến đường sắt nhằm kết nối các khu vực kinh tế

Trong khi đó, giai đoạn đến năm 2050 sẽ hoàn thành tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam; tiếp tục đầu tư hoàn thành các tuyến đường sắt mới tại khu đầu mối Hà Nội, khu đầu mối TP Hồ Chí Minh, đường sắt kết nối các cảng biển, các khu công nghiệp, khu kinh tế, kết nối các tỉnh Tây Nguyên, đường sắt ven biển và đường sắt xuyên Á. Tiếp tục duy trì, cải tạo, nâng cấp các tuyến tuyến đường sắt hiện hữu đáp ứng nhu cầu vận tải hành khách và hàng hóa.

Tiếp tục quy hoạch mạng lưới đường sắt đến 2050 đang được trình duyệt về cơ bản không có nhiều thay đổi so với quy hoạch được duyệt tại Quyết định 1468/QĐ-TTg ngày 24/8/2015 của Thủ tướng Chính phủ. Trong đó, mạng đường sắt cả nước bao gồm 7 tuyến chính hiện có, 18 tuyến xây dựng mới và các tuyến kết nối vào các cảng, các khu công nghiệp, khu kinh tế.

Trên cơ sở dự kiến phân bổ nguồn lực đầu tư, quy hoạch lần này đề xuất giãn lộ trình đầu tư giai đoạn 2030 sang tầm nhìn 2050 đối với 8 tuyến; chuyển tuyến đường sắt Thủ Thiêm – Long Thành hiện có trong quy hoạch giao thông vận tải TP Hồ Chí Minh vào quy hoạch này. Về việc kết nối với quốc tế, bên cạnh phương án quy hoạch kết nối đường sắt Việt Nam – Campuchia qua cửa khẩu Hoa Lư (tỉnh Bình Phước), quy hoạch lần này đề xuất xem xét thêm phương án kết nối qua cửa khẩu Mộc Bài (tỉnh Tây Ninh).

Được biết tổng nhu cầu vốn đến năm 2030 để phát triển kết cấu hạ tầng đường sắt theo như trong tính toán của Bộ Giao thông Vận tải cần khoảng 240.000 tỷ đồng. Số vốn này sẽ được huy động từ nguồn vốn ngân sách nhà nước, vốn ngoài ngân sách và các nguồn vốn hợp pháp khác. Mức đầu tư cho đường sắt  đạt 3,5 – 4,5% GDP, đảm bảo tỷ lệ cơ cấu nguồn vốn nhà nước hợp lý cho đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng đường sắt trong cơ cấu tổng nguồn vốn của ngành giao thông vận tải để thực hiện mục tiêu quy hoạch đến năm 2030 (nhất là mục tiêu triển khai đầu tư hai đoạn đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam).

Trân Phan