Chiêu trò tinh vi của đường dây buôn lậu nghìn tấn quặng sang Trung Quốc
Hôm nay (31/8), Công an tỉnh Quảng Ninh cho biết vừa hoàn tất điều tra vụ án xuất lậu quặng ra nước ngoài, đề nghị truy tố 16 đối tượng trong vụ án buôn lậu quặng từ năm 2020.
Xác lập chuyên án từ những cuộn giấy và bánh xe lăn bất thường
Manh mối đầu tiên về đường dây này được phát hiện từ những cuộn giấy chuẩn bị được chuyển sang Trung Quốc. Qua công tác nghiệp vụ, Công an tỉnh Quảng Ninh phát hiện tại cửa khẩu Bắc Luân có hiện tượng doanh nghiệp ở Hà Nội xuất khẩu hàng hóa là giấy cuộn sang Trung Quốc.
Một điều tra viên cho biết, nghi vấn đặt ra là từ trước tới nay Trung Quốc chỉ xuất giấy đi chứ không nhập khẩu. Qua theo dõi nhận thấy việc vận chuyển giấy bằng các loại xe siêu trường, siêu trọng, hầu như chỉ tập trung vào những ngày cuối tuần.
Các phương tiện tập kết tại bãi kiểm hóa của hải quan trong đêm và làm thủ tục xuất trong ngày. Đặc biệt qua giám sát, lực lượng chức năng phát hiện xe chạy rất ì nên lượng hàng hóa không thể là giấy.
Căn cứ vào tài liệu thu thập được, lực lượng chức năng đã rà soát phát hiện doanh nghiệp vận chuyển dùng giấy tờ giả; địa chỉ của công ty cũng là “ảo”. Từ đây chuyên án được xác lập để đấu tranh, làm rõ.
Thời điểm 10h15 ngày 10/9/2020, khi đoàn xe đang di chuyển chậm chạp hướng sang biên giới, cơ quan công an đã dừng xe 2 xe ô tô đầu kéo.
Tại thời điểm kiểm tra, xe đầu kéo BKS 22C-037.89 kéo theo rơ moóc BKS 22R-003.62 vận chuyển 51,52 tấn quặng kim loại. Xe đầu kéo BKS 29C-624.70 kéo theo rơ moóc BKS 22R-001.29, vận chuyển 49,88 tấn quặng kim loại.
Toàn bộ số quặng trên 2 xe đều được cất giấu trong thùng tôn hình trụ ống tròn và được ngụy trang thành giấy cuộn bên ngoài nhằm qua mặt các lực lượng chức năng. Chủ hàng là Công ty TNHH đầu tư xuất nhập khẩu An Phát Việt Nam (Công ty An Phát), địa chỉ tại khu đô thị Văn Phú, phường Phú La, quận Hà Đông, TP Hà Nội.
Trước đó, công ty này đã làm thủ tục mở tờ khai xuất khẩu cho lô hàng trên là giấy carton dạng cuộn dùng để tạo lớp sóng, hàng mới 100% (được áp thuế suất xuất khẩu 0%) tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái.
Kết quả điều tra đã xác định nguồn gốc số quặng trên không có hóa đơn, chứng từ kèm theo được thu gom, tập kết tại Bắc Ninh, đóng gói ngụy trang thành giấy cuộn để xuất lậu sang Trung Quốc.
Công an tỉnh Quảng Ninh đã ra lệnh khám xét khẩn cấp nhà kho tại thôn Phương Cầu, xã Phương Liễu, huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh mà đối tượng cầm đầu là Nguyễn Khắc Vĩnh (SN 1986, trú tại thôn An Lễ, xã Liên Hoa, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình) thuê. Tại đây, lực lượng chức năng thu giữ 150.361 kg quặng các loại, 25 tấn giấy, 8 tấn tôn sắt dùng để ngụy trang quặng và nhiều phương tiện, đồ vật, công cụ, máy móc phục vụ việc đóng thùng tôn và đóng gói quặng.
Căn cứ kết luận giám định, chứng cứ, tài liệu điều tra thu thập được, Công an tỉnh Quảng Ninh đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự “buôn lậu khoáng sản” và ra quyết định khởi tố bị can đối với Vương Hiểu Thanh (SN 1981, người Trung Quốc, với vai trò chủ mưu), Nguyễn Khắc Vĩnh cùng 15 đối tượng trong đường dây về tội “buôn lậu”.
Chiêu trò tinh vi gắn mác hàng xuất khẩu áp thuế 0%
Tại cơ quan công an, đối tượng Vĩnh khai trước kia đã từng làm giấy, cuộn giấy để xuất khẩu cho các doanh nghiệp của Trung Quốc. Cuối năm 2019, Vĩnh có quen biết với Vương Hiểu Thanh và được Thanh thuê vận chuyển quặng sang Trung Quốc với giá 3 triệu đồng/tấn.
Vĩnh giới thiệu Lê Anh Đức, từng học và tốt nghiệp Đại học Vân Nam Trung Quốc để phiên dịch, giúp sức cho Vương Tiểu Thanh trong quá trình thu mua gom quặng. Sau khi bàn bạc, thống nhất, Vĩnh thuê nhà kho tại tỉnh Bắc Ninh để làm nơi đóng gói quặng. Vương Tiểu Thanh có trách nhiệm tập kết quặng về kho, xưởng cho Vĩnh.
Để vận chuyển, Vĩnh đã cho hàn tôn, tạo thành một thùng hình trụ tròn bên trong để chứa quặng, sau đó ngụy trang, bọc giấy bên ngoài. Phía 2 đầu dùng 2 lớp giấy mỏng cho giống giấy cuộn để ngụy trang, sau đó kê khai hải quan gian dối để xuất khẩu quặng theo cửa khẩu chính ngạch sang Trung Quốc.
Trưởng phòng CSĐT tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu Công an tỉnh Quảng Ninh Thượng tá Bùi Duy Hưng cho biết, trong chuyên án này, phương thức, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng rất tinh vi qua việc nghiên cứu và lợi dụng chính sách áp thuế xuất khẩu bằng 0% đối với mặt hàng giấy cuộn. Vĩnh đã chỉ đạo đồng bọn hoạt động độc lập theo từng công đoạn, nhằm bí mật qua mặt các lực lượng chức năng.
Cơ quan điều tra cũng đã chứng minh được vai trò của Phạm Văn Kiên trong việc thành lập và đứng tên Giám đốc Công ty TNHH đầu tư xuất nhập khẩu An Phát Việt Nam, để lấy pháp nhân mở tờ khai xuất khẩu tại cửa khẩu quốc tế Móng Cái, ký khống vào các tờ giấy trắng A4.
Kiên giao con dấu và chữ ký số của công ty cho Nguyễn Văn Tuân, Nguyễn Thế Cường, Tô Tiến Trung, Vũ Thành Nam quản lý, sử dụng vào việc kê khai gian dối thành giấy cuộn và làm các thủ tục xuất khẩu tại Móng Cái.
Tại TP Móng Cái, Vĩnh thông báo có hàng ra thì Tuân, Cường mở tờ khai hàng hóa xuất khẩu, lập hóa đơn thương mại theo các tờ giấy A4 đã được Phạm Văn Kiên ký sẵn. Tô Tiến Trung làm thủ tục kiểm tra hàng hóa và Vũ Thành Nam làm thủ tục kê khai, nộp các loại phí cho hàng và phương tiện với cơ quan chức năng.
“Từ kết quả đấu tranh chuyên án đã rút ra nhiều bài học kinh nghiệm trong công tác phát hiện, đấu tranh với loại tội phạm buôn lậu, trước hết là phải nghiên cứu các chính sách về thuế, hải quan, đặc biệt là đối với mặt hàng xuất khẩu có áp thuế suất bằng 0%”, Thượng tá Bùi Duy Hưng cho biết.
Các đối tượng đã thu mua quặng từ các tỉnh Bắc Ninh, Tuyên Quang, Yên Bái, Lào Cai rồi xuất lậu sang Trung Quốc qua địa bàn Quảng Ninh với số lượng rất lớn. Đến nay, Công an tỉnh Quảng Ninh đã thu giữ tổng số 251,761 tấn tinh quặng chì, quặng kẽm. Cơ quan điều tra đã làm rõ trong thời gian từ tháng 5 đến tháng 9/2020, đường dây này đã thông quan, xuất lậu 10.217 tấn tinh quặng chì, quặng kẽm trị giá hơn 200 tỷ đồng.
Đến nay chỉ có Vương Hiểu Thanh, quốc tịch Trung Quốc đã xuất cảnh về nước do Covid-19 trước thời điểm phá án nên Công an tỉnh Quảng Ninh đã phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ của Bộ Công an ra quyết định truy nã quốc tế.
Phạm Công
