Chiến tranh thương mại Trung-Mỹ: Lì đòn hơn sẽ thắng?

Trong cuộc Chiến tranh thương mại Trung-Mỹ, mọi điều đều có thể xảy ra, kẻ nào có tiềm lực mạnh hơn và khả năng duy trì lâu hơn sẽ chiến thắng.

Mỹ xuất chiêu mới, Trung Quốc lạnh lùng phản đòn

Hôm 28/7, Tân Hoa Xã hào hứng dẫn nguồn tin từ Bộ thương mại Trung Quốc cho biết, Hoa Kỳ đã gửi hàng triệu tấn đậu nành đến Trung Quốc, sau cuộc họp của hai nhà lãnh đạo Donald Trump và Tập Cận Bình ở Osaka, thảo luận về các vấn đề thương mại và kinh tế.

Đầu tháng 7, ông Trump nói rằng Trung Quốc khiến Hoa Kỳ thiệt hại vì không mua nông sản, như đã hứa. Trung Quốc trước đây tuyên bố rằng, họ sẵn sàng tích cực tăng nhập khẩu các sản phẩm nông nghiệp và tài nguyên năng lượng của Mỹ để giảm mất cân bằng thương mại.

Do đó, “hàng triệu tấn đậu nành Mỹ đã được vận chuyển đến Trung Quốc trong khuôn khổ các doanh nghiệp Trung Quốc mua sản phẩm nông nghiệp của Mỹ sau cuộc họp của các nhà lãnh đạo hai nước ở Osaka” – Tân Hoa Xã viết.

Được biết, bắt đầu từ ngày 19 tháng 7, các công ty Trung Quốc đã gửi yêu cầu báo giá đến các nhà cung cấp đậu nành, bông, thịt lợn và các sản phẩm nông nghiệp khác của Mỹ. Các công ty có liên quan đã yêu cầu hủy thuế nhập khẩu đối với phần nhập khẩu này của Hoa Kỳ, Ủy ban Thuế quan của Hội đồng Nhà nước đã quyết định theo thủ tục đã thiết lập.

Tiếp đó, các công ty Trung Quốc, xuất phát từ nhu cầu ở thị trường nội địa, sẽ tiếp tục yêu cầu giá cho các sản phẩm nông nghiệp của Mỹ. Nếu giá nông sản của Mỹ hợp lý và chất lượng tốt, thì sẽ có những giao dịch mới, Tân Hoa Xã cho biết.

Vào thời điểm đó, mặc dù Trung Quốc bị Mỹ “ép” mua hàng triệu tấn nông sản nhưng giới phân tích cho rằng, Bắc Kinh “vừa mua vừa cười”, bởi nếu Mỹ đã hào hứng xuất khẩu nông sản sang Trung Quốc thì dường như Chiến tranh thương mại Trung-Mỹ đang đi đến một hồi kết tốt đẹp, lệnh áp thuế mới có lẽ sẽ không được ông Donald Trump ban hành.

Thế nhưng, chỉ vài ngày sau mọi thứ đã thay đổi đột ngột. Mỹ ra đòn mới còn Trung Quốc cũng lạnh lùng đáp trả lại.

Vào ngày 1 tháng 8, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố áp dụng thêm 10% thuế nhập khẩu đối với hàng hóa từ Trung Quốc trị giá 300 tỷ dollars kể từ ngày 1 tháng 9.

Theo chiều ngược lại, vào hôm 05/9, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc, trong bối cảnh quyết định của Hoa Kỳ đưa ra mức thuế mới đối với hàng hóa Trung Quốc, đã hạ tỉ giá đồng Nhân dân tệ so với đồng dollars xuống mức tối thiểu kể từ tháng 12 năm ngoái (tỷ lệ 1/7).

Sau đó, ông Trump trong microblog của mình trên Twitter đã cáo buộc chính quyền Bắc Kinh đã thao túng tỷ giá hối đoái, làm gia tăng căng thẳng thương mại giữa hai nước.

Ai có tiềm lực mạnh hơn sẽ thắng?

Bình luận về động thái mới nhất của Mỹ và Trung Quốc, chuyên gia Scott MacDonald tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) của Mỹ nói rằng, việc áp thuế mới của Hoa Kỳ đối với hàng hóa Trung Quốc và phản ứng của Trung Quốc sẽ đánh vào ví tiền của người nộp thuế Mỹ, cũng như vào sự tăng trưởng kinh tế của cả hai nước và thế giới nói chung. Về lâu dài, điều này sẽ dẫn đến phá hủy các chuỗi thương mại đã thành lập,

Theo ông, việc đánh thuế mới đối phần lớn sẽ dẫn đến mức giá cao hơn cho các sản phẩm thực phẩm ở Hoa Kỳ. Điều này sẽ gây hại cho nền kinh tế Trung Quốc, nhưng nó cũng sẽ bắt đầu ảnh hưởng tiêu cực đến nền kinh tế Mỹ, vẫn đang trong tình trạng tốt.

Hiện nay, căng thẳng thương mại đã bắt đầu ảnh hưởng đến thu nhập của người Mỹ. Về mặt thu nhập, nói chung, họ đang cảm thấy không bị giảm sút, nhưng nếu so sánh giữa năm này với năm trước, rõ ràng là năm ngoái thu nhập bình quân đầu người cao hơn năm nay.

Vị chuyên gia nhấn mạnh, không cần biết việc bạn áp thuế như thế nào vào mô hình kinh tế, nhưng điều đó có nghĩa là người Mỹ sẽ phải trả nhiều thuế hơn. Căng thẳng thương mại gia tăng sẽ buộc Cục Dự trữ Liên bang tiếp tục chính sách nới lỏng và hạ lãi suất cơ bản.

Về lâu dài, tất cả những điều này sẽ dẫn đến mối quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc xấu đi, cũng như phá hủy các chuỗi thương mại dài hạn, dẫn đến những chuỗi thương mại mới. Đặc biệt, các quốc gia ở châu Á như Việt Nam có thể có được khách hàng mới.

Ông MacDonald nhận định rằng, sự gia tăng căng thẳng trong cuộc chiến thương mại và tiền tệ giữa Mỹ và Trung Quốc không ảnh hưởng tiêu cực đến mức tín nhiệm của ông Trump trong cuộc bầu cử Tổng thống sắp tới.

Đối với cử tri ủng hộ mình, ông Trump đang duy trì hình ảnh một vị nguyên thủ quốc gia có lập trường cứng rắn, và chính Trung Quốc mới là kẻ đã bắt đầu cuộc chiến khốc liệt này. Còn những người ghét ông Trump vẫn sẽ tiếp tục ghét, bất kể là ông có làm gì đi nữa.

Giới phân tích nhận định rằng, phản ứng của dư luận sẽ khó có tác động gì lớn tới quyết định của ông Trump, cuộc chiến thương mại và tiền tệ giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn sẽ tiếp tục cho đến khi một trong hai phải xuống thang. Kẻ nào có tiềm lực mạnh hơn, khả năng duy trì lâu hơn sẽ chiến thắng trong cuộc đấu này.

Hoài Nam