Cao tốc Bắc Nam: Làm sao không có “lại quả hoa hồng”, lợi ích nhóm?
Việc loại bỏ nhà thầu nước ngoài trong dự án cao tốc Bắc Nam của Bộ GTVT được xem là một cú ghi điểm ngoạn mục trong lòng dư luận trước hàng loạt tai tiếng mà bộ này đang phải gánh chịu. Tuy nhiên, đến khi bóng về chân đội nhà cũng là lúc nỗi lo về việc chọn nhà thầu trong nước lại xuất hiện. Làm sao để chọn đúng nhà thầu trong nước có đủ vốn, đủ kinh nghiệm mà không bị chi phối bởi “lại quả hoa hồng” và lợi ích nhóm là một bài toán nan giải cần Chính phủ giải quyết!
Cần phải thừa nhận rằng, đừng đổ lỗi cho Trung Quốc ở tất cả các dự án đang sai phạm như tuyến đường sắt Cát Linh Hà Đông khi bao biện rằng chúng ta vay tiền của họ buộc phải giao các gói thầu cho họ nên dù có chậm chễ kiểu gì, bê bối ra sao, chất lượng thế nào cũng phải chịu. Nếu mà số tiền lại quả hoa hồng không đủ làm mờ lý trí thì làm gì có một dự án nào lại đội vốn lên đến 205% như vậy, kéo dài đến tận 11 năm. Người Trung Quốc họ mưu mẹo nhưng nếu các ông không tiếp tay họ có dám lộng hành và thách thức như thế không? Con ngáo ộp Trung Quốc có đáng sợ nếu không có sự nuôi dưỡng và trục lợi của các quan tham mờ mắt vì tiền? Vậy nên, việc lựa chọn 8 nhà thầu trong nước đủ “bản lĩnh” để đảm đương nhiệm vụ ở cao tốc Bắc Nam là một điều không hề dễ dàng trong tình trạng tham nhũng, lại quả hoa hồng như hiện nay.
Để xảy ra tình trạng trên nguyên nhân phần lớn là do thiếu công khai thiếu minh bạch cho người dân được biết. Các ông tự cam kết thỏa thuận với nhau, rồi đội vốn, rồi kéo dài thời gian thì chỉ ta và ta biết còn dân dài cổ ngóng đợi. Thử hỏi có công trình nào đã phát phiếu khảo sát lấy ý kiến của dân chưa? Để đến khi Thanh tra chính phủ vào cuộc, phát hiện hành loạt sai phạm thì lúc đó đã muộn, xử trảm vài anh tướng cũng không thể khắc phục được dự án như ban đầu. Chính vì vậy, tôi tha thiết đề nghị các cơ quan chức năng cần phải đẩy mạnh vai trò giám sát của nhân dân. Lợi ích nhóm che giấu được con mắt của hàng trăm người chứ sao giấu được con mắt của hàng chục triệu người. Chính vì vậy, bây giờ yếu tố nước ngoài đã bị loại bỏ, không còn sợ kiện cáo vì loại bỏ họ thì đề nghị Bộ GTVT minh bạch từ yêu cầu chọn nhà thầu cho đến các nhà thầu được chọn ngay từ đầu. Giờ mạng xã hội phát triển, thông tin đại chúng chỉ cần đưa ra là toàn dân có thể nắm, tôi tin vẫn còn đó những người có tâm muốn đóng góp ý kiến, xây dựng đất nước phát triển.
Cao tốc Bắc Nam là làm đường để thu phí chứ không phải miễn phí. Người dân mới thực sự là người trả tiền, chính vì thế họ có quyền được biết. Càng cô lập thông tin bao nhiêu, càng trái minh bạch bao nhiêu thì MẬT NGỌT hoa hồng lại quả càng nhiều bấy nhiêu. Rất nhiều vụ bị bại lộ có cùng nguyên lý tương tự. Tội phạm tham nhũng mà, giống nhau về hành vi và cách thức lẫn thói quen tội phạm.
Thêm nữa, hiện nay bên cạnh những doanh nghiệp có uy tín và chất lượng đủ sức thi công cao tốc Bắc Nam như Tập đoàn Sơn Hải, Tập đoàn Đèo Cả, Tập đoàn Sun Group, Tổng Công ty cổ phần xuất nhập khẩu và xây dựng Việt Nam (Vinaconex), Công ty cổ phần Tasco, Tập đoàn Trung Sơn… thì cũng có những doanh nghiệp đã mang đầy điều tiếng xấu. Ví như, Tổng Công ty Thành An (Binh đoàn 11, trực thuộc Bộ QP). Thành An từng tham gia liên doanh thi công dự án mở rộng Quốc lộ I qua Bình Định và Phú Yên với tổng chiều dài 118 km. Khởi công đầu 2014, hoàn thành cuối 2015 và thu phí từ 5/2016. Tuy nhiên, chỉ đến tháng 11/2018 đoạn đường này nát như tương dù đã ngốn hết 8.000 tỉ đồng. Theo báo cáo mới đây của TTCP, thì chỉ sau 3 năm đưa vào sử dụng, tuyến QL1 mở rộng trên đã có hơn…5.300 ổ gà ổ voi; Công ty Đầu tư Xây dựng 703 và Tổng Công ty Trường Sơn (cũng của BQP) một trong các nhà thầu thi công dự án cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi 34.000 tỉ đồng. Tuyến đường chính thức thông xe từ 2.9.2018, nhưng 1 năm qua đã gây bức xúc vì liên tục tái xuất những sống trâu, lún, võng và ổ gà, ổ voi … Vậy nên nếu như những doanh nghiệp này có tên trong danh sách trúng thầu cao tốc Bắc Nam thì đúng là một thất bại của Bộ GTVT.
Nhân dân không bắt cao tốc Bắc Nam phải làm ngay, chậm 1 vài tháng cũng chả sao thế nhưng nếu loại được yếu tố gây hại đến an ninh quốc gia mà lại dâng dự án này cho lợi ích nhóm thì đó cũng là đại họa dân tộc.
Lữ Khách