Cảnh báo về một “cơn sóng thần tiềm ẩn” trước biến thể Omicron

Thế giới đang theo dõi châu Âu để ‘giải bài toán’ về Omicron, giới khoa học châu Âu cảnh báo rằng Omicron có thể sớm vượt qua Delta để trở thành biến chủng chi phối ở một số quốc gia trong khu vực.

“Chúng tôi dự đoán biến chủng Omicron sẽ vượt qua Delta trong vòng vài ngày, chứ không phải vài tuần”, Nicola Sturgeon, Thủ hiến Scotland, cho biết hôm 10/12.

Dự đoán trên tương đồng với bản cập nhật mới nhất từ Cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh (UKHSA). Cơ quan này cho rằng Omicron sẽ vượt trội hơn Delta. Đồng thời, UKHSA ước tính rằng với tốc độ lây lan hiện tại, biến chủng này sẽ thống trị ở Anh vào giữa tháng 12, với hơn một triệu ca nhiễm vào cuối tháng.

Vào ngày 11/12, Anh ghi nhận thêm 663 ca nhiễm biến chủng Omicron, mức tăng hàng ngày lớn nhất kể từ khi chủng virus này được phát hiện vào tháng trước, theo Guardian. UKHSA cho biết con số mới nhất đã nâng tổng số ca nhiễm Omicron được xác nhận lên 1.898 trên toàn quốc.

Giáo sư Mads Albertsen tại Đại học Aalborg cũng cảnh báo rằng dựa trên quỹ đạo hiện tại, biến chủng Omicron có thể trở thành chủng chi phối ở Đan Mạch vào “cuối tuần tới”, theo Washington Post.

Nhiều quốc gia châu Âu quan ngại

“Tốc độ lây lan của Omicron thật đáng ngạc nhiên”, Linda Bauld, giáo sư tại Đại học Edinburgh, cho biết. “Nếu biến chủng này có thể vượt qua Delta ở Scotland và Anh, diễn biến tương tự sẽ diễn ra ở những nơi khác”.

Các nhà khoa học của trường Vệ sinh và Y học Nhiệt đới London (LSHTM) dự đoán rằng Omicron có thể gây ra từ 25.000 đến 75.000 ca tử vong ở Anh trong vòng 5 tháng tới nếu không có những hạn chế khắt khe hơn.

Tiến sĩ Nick Davies, một trong những nhà nghiên cứu, cho biết Omicron đang lây lan “rất nhanh” và “khá đáng quan ngại”, đồng thời có khả năng là biến chủng thống trị ở Anh vào cuối năm nay.

Các câu hỏi quan trọng vẫn còn bỏ ngỏ, trong đó có mức độ nghiêm trọng của tình trạng bệnh mà Omicron gây ra và mức độ bảo vệ của vaccine. Tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus cảnh báo không nên đưa ra “kết luận chắc chắn” vào thời điểm này.

Nhưng nhiều quốc gia ở châu Âu không chờ đợi để tìm hiểu thêm. Họ đã tái áp đặt một loạt biện pháp kiểm soát – từ hạn chế đi lại và yêu cầu đeo khẩu trang cho đến phong tỏa và yêu cầu tiêm chủng bắt buộc.

Một số chuyên gia lo lắng rằng ngay cả khi biến chủng này gây bệnh ít nghiêm trọng hơn, sự phát triển nhanh chóng của nó có thể làm quá tải các bệnh viện, vốn đã căng thẳng bởi làn sóng ca nhiễm biến chủng Delta mới nhất của lục địa già.

Tỷ lệ nghi ngờ nhiễm Omicron trong số tất cả trường hợp mắc Covid-19 ở Scotland đã tăng từ 2% vào ngày 5/12 lên hơn 15% vào hôm 10/12. Điều này cho thấy rằng các ca nhiễm đang tăng gấp đôi cứ sau 2-3 ngày.

Vào ngày 12/11, Scotland báo cáo thêm 11 ca nhiễm biến chủng Omicron, nâng tổng số trường hợp nhiễm chủng virus này lên 121.

“Những gì chúng ta đang thấy trong dữ liệu có lẽ là tốc độ tăng trưởng theo cấp số nhân nhanh nhất từng chứng kiến trong đại dịch này cho đến nay”, bà Sturgeon nói.

Ở Đan Mạch, giáo sư Albertson cho biết các hạn chế mới được công bố hôm 8/12 – bao gồm các kỳ nghỉ Giáng sinh dài hơn và các hạn chế với cuộc sống về đêm – có thể làm chậm thời điểm Omicron vượt mặt Delta.

“Điều đó sẽ đến rất nhanh ở hầu hết quốc gia”, vị giáo sư cho biết.

Nhiều nước dõi theo

Anh và Đan Mạch đang theo dõi và lập mô hình về sự lây lan đặc biệt cẩn thận, và những gì họ đang báo cáo có thể phản ánh những gì đang nổi lên ở các nơi khác ở châu Âu.

Theo bình luận của Wall Street Journal (Mỹ), cách Anh đối đầu với Omicron có thể mang lại những đầu mối quan trọng cho Mỹ và phần còn lại của các nước phát triển về cách thức biến chủng mới hoạt động ở một nước có tỷ lệ dân số tiêm chủng cao.

Anh cũng có thể mang lại câu trả lời về mức độ gây bệnh của biến chủng mới và liệu hàng chục đột biến có đủ để Omicron vượt mặt Delta để trở thành biến chủng chi phối.

Nam Phi đã cảnh báo thế giới về Omicron vào cuối tháng 11 và nước này đang ghi nhận sự gia tăng nhanh chóng các ca nhiễm biến chủng mới.

Tuy nhiên, các nhà khoa học cho rằng những gì đang xảy ra ở Nam Phi có thể không phải là một mô hình đáng tin cậy phản ánh viễn cảnh có thể xảy ra với Omicron ở Mỹ và châu Âu, vì tỷ lệ tiêm chủng ở Nam Phi thấp hơn, dân số trẻ hơn và biến chủng này không cạnh tranh với một số lượng lớn các ca nhiễm biến chủng Delta.

Đan Mạch đang chứng kiến số lượng người bị nhiễm biến chủng Omicron tăng gấp đôi sau mỗi hai ngày, từ đó mang đến một cái nhìn về những gì có thể đang diễn ra trên khắp châu Âu, theo Bloomberg.

“Tôi khá chắc chắn rằng những gì chúng ta đang chứng kiến ở Đan Mạch hiện cũng diễn ra ở các nước láng giềng và các nước châu Âu khác”, Troels Lillebaek, Chủ tịch Ủy ban Đánh giá Biến chủng SARS-CoV-2 của Đan Mạch, cho biết ngày 10/12.

Báo hiệu mùa Giáng sinh ảm đạm

Sự xuất hiện của biến chủng Omicron cũng khiến người dân châu Âu lo ngại về mùa Giáng sinh ảm đạm tiếp theo.

Thủ hiến Scotland đã cảnh báo về một “cơn sóng thần tiềm ẩn của các ca nhiễm” và kêu gọi người Scotland hoãn các bữa tiệc Giáng sinh của họ.

New York Times nhận định sự xuất hiện của Omicron kéo theo viễn cảnh ảm đạm của đại dịch, giữa thời điểm hy vọng đang được nhen nhóm sau hai năm đầy khó khăn.

Hôm 8/12, Thủ tướng Anh Boris Johnson thông báo kế hoạch tái áp đặt các biện pháp phòng dịch nhằm ngăn chặn đà lây lan của biến chủng Omicron.

Tại London (Anh), biến chủng Omicron đã khiến nhiều công ty hủy bỏ hoặc cắt giảm các hoạt động kỷ niệm trong dịp Giáng sinh. Một số doanh nghiệp không muốn chuẩn bị các sự kiện lớn và tốn kém để rồi phải dừng lại vào phút chót.

Tại Pháp, các hộp đêm sẽ đóng cửa trong bốn tuần. Chính phủ cũng kêu gọi người dân hạn chế tụ tập đông người.

Bà Pascale Ben Soussan, đồng sở hữu một dịch vụ du thuyền ở Paris, đã liên tục nhận được yêu cầu hủy hoặc hoãn kế hoạch tổ chức tiệc Giáng sinh. “Nỗi lo đang tràn qua nơi này”, bà Soussan nói. Một nửa số đơn hàng trong tháng 12 của công ty đã bị hủy, bà cho biết.

Lãnh đạo Y tế xứ Wales Eluned Morgan cho biết còn quá sớm để nói liệu sẽ có những hạn chế về lễ hội hay không. Tuy nhiên, chính quyền xứ Wales đã khuyến khích mọi người thực hiện xét nghiệm nhanh trước khi đi mua sắm, đến các bữa tiệc Giáng sinh hoặc thăm những người khác, theo BBC.

Tùng Anh