Campuchia – Thái Lan bắt đầu đàm phán ngừng bắn: Kỳ vọng khôi phục hòa bình Đông Nam Á
Putrajaya, Malaysia (28/7), cuộc đàm phán cấp cao giữa Thái Lan và Campuchia chính thức khởi động trong chiều ngày 28/7, với mục tiêu tìm ra giải pháp chấm dứt xung đột vũ trang kéo dài 5 ngày qua tại biên giới hai nước. Cuộc họp diễn ra dưới sự chủ trì của Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim và có sự đồng tổ chức của Mỹ, cùng sự tham gia của đại diện Trung Quốc.
Trong bối cảnh chiến sự thế giới có xu hướng lan rộng, việc hai nước láng giềng Đông Nam Á đồng ý ngồi vào bàn đàm phán được xem là một bước tiến ngoại giao đáng chú ý, thể hiện vai trò ngày càng nổi bật của khu vực trong việc xử lý các điểm nóng an ninh khu vực.
Từ ngày 24/7, khu vực biên giới giữa Thái Lan và Campuchia chứng kiến hàng loạt đợt tấn công, chủ yếu xung quanh các điểm tranh chấp lịch sử như đền Ta Moan Thom và Ta Krabei. Đến ngày 28/7, giao tranh đã khiến ít nhất 33 người thiệt mạng và hơn 200.000 người phải sơ tán.
Phía Campuchia cáo buộc Thái Lan sử dụng khí độc và vũ khí hạng nặng, trong khi Bangkok lên tiếng phủ nhận và đổ lỗi cho Phnom Penh là bên khơi mào.
Trung tướng Maly Socheata, phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Campuchia, cho biết các đợt tấn công mới của Thái Lan diễn ra từ 3 giờ sáng 28/7, với mục tiêu rõ ràng là mở rộng kiểm soát các điểm cao và khu vực trọng yếu như Wat Keo Kiri Svarak, Chub Koki và Thmor Don.
Trước bối cảnh leo thang căng thẳng, cuộc đàm phán tại Putrajaya được tổ chức nhằm thực thi đề xuất về một “lệnh ngừng bắn ngay lập tức và vô điều kiện” do Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra. Cả Thủ tướng Campuchia Hun Manet và quyền Thủ tướng Thái Lan Phumtham Wechayachai đều đồng ý tham dự.
Tuyên bố trên mạng xã hội, ông Hun Manet nhấn mạnh: “Cuộc gặp hôm nay không chỉ là nỗ lực hòa bình, mà còn là trách nhiệm khu vực. Chúng tôi sẵn sàng ngừng bắn vì lợi ích của người dân hai nước”.
Trong khi đó, ông Phumtham tỏ ra thận trọng: “Chúng tôi mong muốn chấm dứt ngay các hành động thù địch, nhưng Campuchia cần chứng minh thiện chí thực sự. Bảo vệ chủ quyền và thường dân là ưu tiên hàng đầu của Thái Lan”.
Không chỉ là cuộc đàm phán song phương, sự kiện lần này còn có sự hiện diện của các đại sứ Mỹ và Trung Quốc – hai cường quốc đang ngày càng mở rộng ảnh hưởng tại khu vực. Đây là lần hiếm hoi cả Washington và Bắc Kinh cùng đứng sau một tiến trình hòa giải khu vực Đông Nam Á.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Guo Jiakun, kêu gọi các bên “giữ bình tĩnh và kiềm chế, ngừng bắn càng sớm càng tốt vì lợi ích chung của người dân”.
Malaysia – với vai trò Chủ tịch luân phiên ASEAN 2025 – đang khẳng định vị thế trung gian hòa giải, thay mặt cả khối trong việc ngăn chặn một cuộc khủng hoảng lan rộng có thể phá vỡ cấu trúc an ninh khu vực.
Cuộc đàm phán tại Malaysia không chỉ nhằm chấm dứt xung đột Thái Lan – Campuchia, mà còn phản ánh một thách thức lớn hơn với cơ chế hòa bình của ASEAN, trong bối cảnh các điểm nóng toàn cầu như Ukraine, Gaza hay Biển Đông vẫn chưa có lối thoát.
Đây cũng là cơ hội để Đông Nam Á chứng minh khả năng xử lý xung đột nội khối bằng biện pháp hòa bình – điều vốn là giá trị cốt lõi của ASEAN từ khi thành lập.
Việc Thái Lan và Campuchia đồng ý đàm phán ngừng bắn là dấu hiệu tích cực giữa bối cảnh chiến sự toàn cầu ngày càng mở rộng. Tuy nhiên, hiệu quả của tiến trình này phụ thuộc lớn vào thiện chí chính trị, sự kiên định trong cam kết của cả hai bên và vai trò hỗ trợ từ cộng đồng quốc tế.
Trong một thế giới đầy bất ổn, việc các nước Đông Nam Á lựa chọn hòa bình thay vì leo thang xung đột là thông điệp mạnh mẽ về trách nhiệm, lòng tin và bản lĩnh chính trị khu vực.
Thảo Nguyên
