Cách Tổng thống Nam Phi đối xử với người đi tiểu lên đầu mình
“Sau khi trở thành Tổng thống, tôi đã rủ một số vệ sĩ của mình đi dạo trong thị trấn. Sau khi đi bộ, chúng tôi đi ăn trưa tại một nhà hàng. Chúng tôi ngồi ở một nơi trung tâm nhất, và tự hỏi nhau xem muốn ăn gì. Sau một hồi chờ đợi, người phục vụ mang thực đơn cho chúng tôi, ngay lúc đó tôi nhận ra rằng bàn ngay trước mặt chúng tôi có một người đàn ông đang chờ được phục vụ.
Khi anh ta được bồi bàn tới tiếp, tôi nói với một trong những người lính của mình: hãy rủ người đó ngồi cùng bàn với chúng tôi. Người lính đi và truyền lời mời của tôi. Người đàn ông đứng dậy, lấy đĩa và ngồi cạnh tôi. Trong khi ăn, tay anh ấy liên tục run và không ngẩng đầu lên khỏi thức ăn. Khi chúng tôi kết thúc, anh ấy vẫy tay với tôi mà không thèm nhìn tôi, còn tôi bắt tay anh ấy và bỏ đi!
Người lính nói với tôi:
– Madiba, người đàn ông đó chắc hẳn rất ốm vì tay anh ta không ngừng run khi đang ăn.
Không có gì! Lý do cho sự run rẩy của anh ta là chuyện khác – Tôi đáp. Họ nhìn tôi kỳ lạ và tôi liền nói với họ:
– Người đàn ông đó là cai ngục của nhà tù mà tôi bị nhốt. Thường, sau khi bị tra tấn, tôi đã la hét và khóc đòi nước và anh ta đến để làm nhục tôi, anh ta cười nhạo tôi và thay vì cho tôi uống nước thì anh ta đi tiểu trên đầu tôi.
Anh ấy không bị bệnh, anh ấy sợ hãi và run rẩy có lẽ sợ rằng tôi, bây giờ là tổng thống Nam Phi. Sợ tôi sẽ tống anh ấy vào tù và làm điều tương tự anh ấy đã làm với tôi, tra tấn và làm nhục anh ấy.
Nhưng đó không phải là tôi, hành vi đó không có trong tính cách cũng như chuẩn mực đạo đức của tôi. Những đầu óc tìm kiếm sự trả thù nhằm phá hủy các quốc gia, trong khi những tâm trí tìm kiếm sự hòa giải để xây dựng các dân tộc ”.
Được biết, ông Mandela chào đời năm 1918, là con trai của gia đình hoàng tộc Tembu trị vì lãnh thổ Transkei ở Cape Town, Nam Phi. Thay vì kế nhiệm cha, ông Mandela đi học đại học, rồi hành nghề luật sư. Năm 1944, ông tham gia đảng ANC, một tổ chức chính trị được thành lập nhằm giành lại quyền lợi cho đại đa số người dân da đen tại đất nước đang nằm dưới sự cai trị của nhóm người da trắng thiểu số.
Năm 1948, Đảng Quốc gia phân biệt chủng tộc lên nắm quyền, thể chế hóa chính sách Apartheid bảo vệ quyền tối thượng của người da trắng cũng như phân biệt đối xử với người da đen tại Nam Phi.
Căm phẫn trước nạn phân biệt chủng tộc tàn tệ của chế độ Apartheid, số lượng người da đen đăng ký tham gia ANC tăng lên nhanh chóng. Với tài năng và các đóng góp to lớn, ông Mandela sau đó gia nhập hàng ngũ lãnh đạo ANC, rồi đảm nhiệm cương vị phó chủ tịch đảng vào năm 1952. Ông đã tổ chức các cuộc đình công bất bạo động, tẩy chay, tuần hành và các hoạt động khác chống sự phân biệt chủng tộc.
Sau vụ thảm sát người da đen biểu tình ôn hòa tại Sharpeville năm 1960, chính quyền da trắng cấm đảng ANC tiếp tục hoạt động. Sự kiện cũng đánh dấu việc ông Mandela kết thúc sách lược đấu tranh hòa bình, bất bạo động để chuyển sang kháng chiến vũ trang.
Năm 1962, ông Mandela bí mật trốn khỏi Nam Phi để thực hiện hành trình quanh Châu Phi và Châu Âu, vận động ủng hộ chấm dứt chế độ Apartheid và tham dự huấn luyện quân sự. Khi trở về nước, ông bị bắt giữ, rồi bị chính phủ Nam Phi xét xử vì những hoạt động này. Ngày 12/6/1964, ông bị kết án chung thân vì tội phá hoại, phản quốc và âm mưu lật đổ chính quyền.
Trong cuộc đời hoạt động chính trị kéo dài hơn 60 năm với tư cách là lãnh tụ người Phi, ông Mandela mất tới 27 năm bị chính phủ da trắng ở Nam Phi cầm tù, trong những điều kiện vô cùng khắc nghiệt. 18 năm đầu tiên trong số đó, ông bị giam giữ trong xà lim chật hẹp, không có giường và nước sạch trong nhà tù trên đảo Robben.
Ông Mandela cũng bị bắt lao động khổ sai ở một mỏ đá vôi, cứ 6 tháng mới được viết và nhận một lá thư, đồng thời mỗi năm chỉ được phép gặp người thăm, nuôi một lần, trong vòng 30 phút.
Song, hoàn cảnh tù đày không làm lung lạc ý chí của ông Mandela. Tiếng tăm của ông ngày càng lan rộng. Ông vẫn được coi là biểu tượng cho phong trào đấu tranh mạnh mẽ chống chủ nghĩa Apartheid cũng như góp phần buộc nhà chức trách Nam Phi phải cải thiện đáng kể điều kiện giam giữ ở nhà tù trên đảo Robben.
Từ năm 1967, nhiều nước trên thế giới bắt đầu ban hành các cấm vận đối với chính quyền Apartheid của Nam Phi. Năm 1980, cộng sự Tambo của Mandela, lúc này đang sống lưu vong, đã lãnh đạo ANC phát động một chiến dịch quốc tế chống Apartheid, với trọng tâm là buộc chính phủ Nam Phi trả tự do cho ông.
Năm 1982, chính quyền Nam Phi quyết định điều chuyển ông Mandela đến nhà tù Pollsmoor trên đất liền, rồi bắt đầu quản thúc ông tại một ngôi nhà ở vùng nông thôn năm 1988.
Dưới sức ép cả từ trong lẫn ngoài, năm 1990, Tổng thống Nam Phi Frederik de Klerk bãi bỏ lệnh cấm hoạt động đối với đảng ANC, đồng thời ra lệnh thả ông Mandela. Được tự do sau 27 năm ngồi tù, ông Madela dẫn đầu ANC tham gia đàm phán với chính phủ da trắng nhằm thành lập một chính phủ đa sắc tộc tại Nam Phi.
Tháng 12/1993, ông Mandela và Tổng thống de Klerk được đồng trao giải Nobel Hòa bình “vì những nỗ lực chấm dứt chế độ phân biệt chủng tộc trong hòa bình, đồng thời đặt nền móng cho nền dân chủ Nam Phi mới”.
T.H