Bức tranh ảm đạm, u ám của Lục địa xanh
Hãng Bloomberg đưa tin, các nhà đầu tư chuẩn bị cho việc Ngân hàng Trung ương châu Âu lần đầu tiên tăng lãi suất lên 4% sau khi lạm phát bất ngờ “nóng lên” ở Pháp và Tây Ban Nha.
Đây là tháng thứ 2 liên tiếp, lạm phát tại 2 nước này tăng sau khi giảm vào tháng cuối của năm 2022.
Theo báo cáo sơ bộ của Cơ quan thống kê Pháp (Insee) công bố ngày 28/2 cho biết lạm phát tiêu đề ở Pháp tăng lên 6,2% so với cùng kỳ năm ngoái từ mức 6% trong tháng 1, cao hơn kỳ vọng đồng thuận là 6,1%. Trong khi đó, chỉ số hài hòa đạt 7,2% trong tháng 2, tăng từ 7% của tháng trước và cao hơn kỳ vọng đồng thuận là không thay đổi.
Nhà kinh tế Charlotte de Montpellier của ING cho biết dữ liệu cho thấy lạm phát của Pháp vẫn chưa đạt đỉnh.
“Cả lạm phát cơ bản và lạm phát cơ bản có thể sẽ tiếp tục tăng trong những tháng tới, khiến ECB có thêm lý do để tiếp tục tăng lãi suất sau quý đầu tiên,” bà nói.
Trong khi đó tại Tây Ban Nha, tỷ lệ lạm phát tiêu đề đã tăng lên 6,1% từ mức 5,9% trong tháng 1, với lạm phát hài hòa cũng diễn ra tương tự. Các nhà kinh tế đã dự đoán mức giảm xuống 5,5%.
Wouter Thierie của ING cho biết: “Mặc dù tốc độ và mức độ suy giảm lạm phát vẫn rất không chắc chắn và phụ thuộc vào giá năng lượng biến động mạnh, chúng tôi dự đoán lạm phát của Tây Ban Nha sẽ ở mức khoảng 4,3% trong cả năm 2023, đạt 2,7% vào cuối năm năm”.
Giá tiêu dùng leo thang đã đẩy tỷ lệ lạm phát của Pháp đã lên mức cao chưa từng thấy kể từ những năm 80 của thế kỷ 20. Tuy nhiên, tăng giá tại Pháp vẫn thấp hơn so với nhiều nước láng giềng trong khu vực sử dụng đồng euro mà nguyên nhân một phần nhờ sự hỗ trợ của chính phủ.
Đợt tăng giá lớn nhất trong một thế hệ đang hình thành một thách thức khó khăn đối với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, người đang phải đối mặt với sự phản đối lớn về kế hoạch cải cách lương hưu.
Trong khi chính phủ của ông đã chi những khoản tiền lớn để giảm bớt cú sốc giá năng lượng ban đầu vào năm ngoái, thì sự căng thẳng đối với tài chính công đã buộc chính phủ phải rút lại một số hỗ trợ. Đồng thời, lạm phát đang lan sang các hàng hóa và dịch vụ mà nhà nước ít can thiệp hơn.
Theo một nghiên cứu của NielsenIQ, nhiều người tiêu dùng Pháp đang cắt giảm chi tiêu để đối phó với việc tăng giá, với 55% ít sử dụng ô tô hơn, 51% mua ít quần áo hơn và 50% ít đi ra ngoài hơn. NielsenIQ cho biết 30% người từ 18 đến 35 tuổi đã bỏ ăn sáng mỗi ngày.
Francois Villeroy de Galhau, người đứng đầu Ngân hàng Trung ương Pháp, tin rằng giá tăng đã qua đỉnh. Sau khi có thể tăng lãi suất 50 điểm cơ bản vào tháng tới, ECB sẽ bớt “khẩn cấp” hơn để hành động, ông cho biết trong tháng này.
Tại Tây Ban Nha, chính phủ của Thủ tướng Pedro Sanchez sẽ chịu nhiều áp lực hơn trong việc kiểm soát giá cả trong năm bầu cử mà nhiều người dự đoán sẽ có một nhiệm kỳ nữa.
Như nhiều quốc gia khác trên châu Âu, Tây Ban Nha cũng đang đối mặt với tình trạng lạm phát gia tăng đáng kể, do thiếu hụt nguồn cung bị ảnh hưởng bởi xung đột giữa Nga và Ukraine cùng việc khôi phục lại nền kinh tế sau đại dịch COVID-19.
Dữ liệu mạnh mẽ từ các nền kinh tế lớn thứ hai và thứ tư của khu vực đồng euro sẽ thúc đẩy tăng lãi suất thêm nửa điểm khi ECB lên kế hoạch cho tháng 3 và thúc đẩy các quan chức có nhiều bước tiến lớn hơn để kiểm soát lạm phát.
Các nhà đầu tư đang đặt cược vào chu kỳ thắt chặt tiền tệ kéo dài từ ECB, định giá rủi ro cắt giảm trong năm nay và đặt cược lãi suất tiền gửi sẽ tiếp tục tăng vào năm 2024.
Trong khi đó, các thương nhân hiện đã đặt cược vào cái gọi là lãi suất cuối cùng, tăng từ 3,5% vào đầu năm, cũng sau dữ liệu giá sớm hơn dự kiến từ Hoa Kỳ. Lãi suất tiền gửi của ECB, hiện là 2,5%, chưa bao giờ cao hơn 4%.
Ngoài việc thách thức ECB, số liệu của ngày 28/2 sẽ khiến các chính trị gia lo lắng – mặc dù số liệu của Pháp và Tây Ban Nha vẫn thuộc hàng thấp nhất trong khu vực đồng euro.
Trong quý 4/2022, Phần Lan đã trải qua một giai đoạn suy thoái kinh tế, trong khi đó Thụy Điển cũng ghi nhận sự giảm sút mạnh hơn so với dự báo ban đầu. Theo thống kê chính thức, GDP của Phần Lan giảm 0,6% liên tiếp trong hai quý, trong khi chính phủ và ngân hàng trung ương dự báo rằng GDP sẽ giảm nhẹ vào năm 2023 (khoảng 0,2%) trước khi tăng trưởng trở lại vào năm 2024 và 2025.
Tại Thụy Điển, GDP giảm 0,9% trong quý 4/2022, sâu hơn so với dự báo ban đầu được đưa ra vào đầu tháng 2/2023.
Tuệ Ngô
