Bộ Y tế đưa ra hướng dẫn mới điều chỉnh chiến lược chống dịch COVID-19

Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thành Long cho biết, căn cứ hướng dẫn của Tổ chức Y tế thế giới, kinh nghiệm của các nước, thực tiễn và các quy định về phòng, chống dịch COVID-19 tại Việt Nam, Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch COVID-19 đang xây dựng hướng dẫn tạm thời “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19”. Đây là văn bản quan trọng điều chỉnh toàn bộ chiến lược ứng phó dịch COVID-19.

Hướng dẫn trên được đưa ra tại cuộc họp trực tuyến của Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch COVID-19 với 63 tỉnh, thành phố; 705 quận, huyện, thị xã; hơn 10.400 xã, phường, thị trấn trên cả nước, sáng 25-9, do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính – trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch COVID-19 – chủ trì.

Hai mục tiêu chính

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, căn cứ hướng dẫn của Tổ chức Y tế thế giới, kinh nghiệm của các nước, thực tiễn và các quy định về phòng, chống dịch COVID-19 tại Việt Nam, Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch COVID-19 đang xây dựng hướng dẫn tạm thời “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19”.

Hướng dẫn nhằm hai mục tiêu chính hạn chế đến mức thấp nhất các ca mắc và tử vong do COVID-19, bảo vệ tối đa sức khỏe, tính mạng người dân; khôi phục và phát triển kinh tế – xã hội trong điều kiện thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết, 3 chỉ số bắt buộc gồm:

1. Ít nhất 80% người trên 50 tuổi được tiêm đủ liều vắc xin COVID-19;

2. 100% các trạm y tế xã, phường, thị trấn có oxy y tế và 100% các xã có kế hoạch thiết lập trạm y tế lưu động và Tổ chăm sóc người mắc COVID-19 tại cộng đồng;

3. Các tỉnh, thành phố có kế hoạch thiết lập cơ sở thu dung, điều trị COVID-19 theo mô hình tháp 3 tầng, bảo đảm tối thiểu 2% số giường hồi sức cấp cứu (ICU) trên tổng số ca bệnh theo dự báo tình hình dịch tại địa phương ở cấp độ 4 tại các cơ sở y tế của tỉnh/thành phố.

Ông Long cho biết, các chỉ số phân loại cấp độ dịch gồm số ca mắc mới tại cộng đồng/100.000 dân/tuần; tỉ lệ người trên 18 tuổi được tiêm ít nhất 1 liều vắc xin phòng COVID-19.

Quy mô đánh giá cấp độ dịch và áp dụng các biện pháp thích ứng tại cấp xã, phường và có thể ở quy mô như tổ/đội, khu dân cư, khóm/ấp, thôn/xóm hoặc nhỏ hơn.

Mức đánh giá nguy cơ và cấp độ áp dụng gồm 4 cấp:

– Cấp 1 (nguy cơ thấp (bình thường mới) tương ứng với màu xanh);

– Cấp 2 (nguy cơ trung bình tương ứng với màu vàng);

– Cấp 3 (nguy cơ cao tương ứng với màu cam);

– Cấp 4 (nguy cơ rất cao tương ứng với màu đỏ).

Theo đó, chỉ số bắt buộc áp dụng nếu không đạt được chỉ số trên 80% người trên 50 tuổi được tiêm đủ liều vắc xin, phải tăng lên 1 cấp độ dịch (trừ khi đang ở cấp độ 4 hoặc địa bàn không có ca mắc).

Áp dụng các biện pháp theo cấp độ dịch

Về thời gian đánh giá và chuyển tiếp giữa các cấp độ dịch, ông Long cho biết, đánh giá cấp độ dịch hằng tuần và trong 2 tuần liên tiếp để quyết định chuyển cấp độ dịch và thời gian chuyển tiếp giữa các cấp độ dịch trong vòng 72 giờ.

Về các biện pháp áp dụng theo cấp độ dịch, ông Long nêu, đối với chính quyền, cơ quan, đơn vị, tổ chức, các biện pháp hành chính bao gồm hoạt động tập trung ngoài trời, trong nhà; giao thông công cộng; lưu thông vận chuyển hàng hóa; hoạt động sản xuất kinh doanh, dịch vụ, trung tâm thương mại, siêu thị, chợ, nhà hàng/quán ăn, các dịch vụ không thiết yếu; hoạt động giáo dục, đào tạo; hoạt động cơ quan, công sở; hoạt động văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng, đám tang, đám cưới, thể dục, thể thao, tham quan du lịch, các sự kiện văn hóa, nghệ thuật, phát động…

Các biện pháp y tế bao gồm đáp ứng của hệ thống y tế; giám sát; xét nghiệm; truy vết; cách ly y tế; tiêm chủng vắc xin; điều trị và các biện pháp khác như thông tin truyền thông; an sinh xã hội; an ninh, an toàn, trật tự xã hội; ứng dụng công nghệ thông tin…

Các biện pháp đối với người dân bao gồm tuân thủ 5K; tham gia hoạt động tập trung ngoài trời, trong nhà; đi lại; học tập; đến trung tâm thương mại, siêu thị, chợ, nhà hàng/quán ăn; tham gia các hoạt động văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng, đám tang, đám cưới, thể dục, thể thao, tham quan du lịch, các sự kiện văn hóa nghệ thuật, phát động; các dịch vụ không thiết yếu; đi lại của người dân giữa các địa bàn có cấp độ dịch khác nhau; tự lấy mẫu xét nghiệm; điều trị tại nhà.

Nhiệm vụ của Ban chỉ đạo phòng, chống dịch COVID-19 các cấp căn cứ vào tình hình dịch quyết định cấp độ dịch và các biện pháp thích ứng an toàn; chỉ đạo việc đáp ứng các chỉ số bắt buộc, đánh giá mức độ đáp ứng theo quy mô xã/phường.

Ban chỉ đạo phòng, chống dịch cấp dưới báo cáo Ban chỉ đạo phòng, chống dịch cấp trên một cấp khi đánh giá nguy cơ dịch ở cấp 4 và các biện pháp áp dụng. Trường hợp các tỉnh, thành phố áp dụng quy định riêng phải báo cáo Ban Chỉ đạo quốc gia.

Bên cạnh đó, việc tăng giảm các cấp độ dịch không được đột ngột, thực hiện trong thời gian 72 giờ. Việc lựa chọn một số biện pháp không cao hơn hoặc thấp hơn một cấp so với cấp độ dịch đang thực hiện để nới lỏng hoặc tăng cường do Ban chỉ đạo cấp trên một cấp quyết định.

Ban Chỉ đạo quốc gia sẽ tiếp tục đánh giá, chỉnh sửa hướng dẫn phù hợp với từng giai đoạn. Căn cứ vào hướng dẫn này, các tỉnh, thành phố phổ biến, truyền thông, tổ chức triển khai, kiểm tra, giám sát việc thực hiện đến cấp cơ sở; thay thế cho chỉ thị 15, chỉ thị 16, chỉ thị 19 và quyết định số 2686/QĐ-BCĐQG ngày 31-5-2021 của Ban Chỉ đạo quốc gia.

Người dân tự lấy mẫu xét nghiệm nhanh theo yêu cầu

Theo hướng dẫn mới, một số điểm đáng lưu ý như, việc lưu thông, vận chuyển hàng hóa nội tỉnh, liên tỉnh được phép hoạt động ở cả 4 cấp độ nhưng phải đảm bảo an toàn phòng, chống dịch.

Người vận chuyển hàng bằng xe máy sử dụng công nghệ có đăng ký được hoạt động có 2 điều kiện (tiêm đủ liều vắc xin hoặc đã khỏi bệnh COVID-19 hoặc được xét nghiệm định kỳ).

Cơ sở sản xuất kinh doanh, khu/cụm công nghiệp, khu chế xuất xét nghiệm COVID-19 cho người lao động ít nhất 7 ngày/lần (thay vì 3 ngày/lần như trước đây) đối với ít nhất 20% người lao động có nguy cơ cao.

“Các doanh nghiệp tự xét nghiệm và tự chịu trách nhiệm kết quả này” – ông Long nhấn mạnh. Ngoài ra, hợp tác xã, hộ gia đình sản xuất, kinh doanh nông, lâm, ngư nghiệp; công trình giao thông, xây dựng; chợ đầu mối, chợ bán lẻ… đảm bảo phòng, chống dịch ở tất cả các cấp đều được phép hoạt động.

“Người đến/về từ địa phương có mức độ dịch ở cấp 3, cấp 2, cấp 1 được đi lại bình thường. Theo nguyên tắc, không được phép đến/về từ địa phương có mức độ dịch ở cấp 4, trừ lý do đặc biệt và phải thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch theo quy định. Đây là điểm đáng lưu ý” – Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết.

Ngoài việc tuân thủ thông điệp 5K, ứng dụng công nghệ thông tin trong khai báo y tế, tiêm vắc xin…, mọi người dân sẽ tự lấy mẫu xét nghiệm bằng test kháng nguyên nhanh theo yêu cầu của cơ quan y tế hoặc khi có triệu chứng sốt, ho, khó thở…

Minh Ngọc