Bộ Xây dựng: Có hiện tượng giới đầu cơ lợi dụng để ‘thổi giá’ đất

Bộ Xây dựng cho rằng ở một số nơi, giới đầu cơ lợi dụng thông tin quy hoạch, công trình hạ tầng để “thổi giá” đất và nhà ở lên cao.

Báo cáo công bố thông tin thị trường bất động sản (BĐS) năm 2020 và 2 tháng đầu năm 2021 của Bộ Xây dựng cho thấy giá đất vẫn tăng. Trong đó, có những khu vực, dự án giá tăng trên 10% so với thời điểm đầu năm 2020.

Có ý kiến cho rằng các địa phương ban hành bảng giá đất mới tăng hơn so với trước đây cũng là nguyên nhân làm tăng giá BĐS, đặc biệt là phân khúc nhà ở. Điều này gây thêm khó khăn cho doanh nghiệp cũng như cơ hội có chỗ ở cho người thu nhập thấp.

Bộ Xây dựng nhìn nhận hiện tượng tăng giá BĐS tại các địa phương có thể đến từ việc nguồn cung chưa kịp đáp ứng nhu cầu; chuyển dịch dòng vốn đầu tư để đảm bảo an toàn khi các kênh đầu tư khác gặp khó khăn trong thời kỳ dịch bệnh.

Ngoài ra, Bộ Xây dựng nhận định giới đầu cơ BĐS lợi dụng các yếu tố như chuẩn bị quy hoạch đô thị, chuẩn bị xây dựng các công trình hạ tầng, mở rộng đô thị gây nhiễu loạn thông tin để “thổi giá” nhằm thu lợi bất chính; giá cả thị trường nguyên, nhiên, vật liệu và chi phí đầu vào dự án BĐS tăng cũng là nguyên nhân khiến giá thành sản phẩm BĐS tăng theo.

Theo Bộ Xây dựng, đối với một dự án BĐS thì chi phí về đất là một trong những chi phí đầu vào quan trọng, ảnh hưởng đến giá thành đầu ra của dự án. Tuy nhiên, cơ cấu, tỷ trọng chi phí về đất trong giá thành BĐS rất khác nhau đối với mỗi dự án.

Bình quân, tại các khu vực đô thị tiền sử dụng đất chiếm khoảng trên dưới 10% giá thành căn hộ nhà chung cư; trên dưới 20-30% giá thành nhà liền kề thấp tầng; trên dưới 50% giá thành biệt thự (ở các khu vực ngoại thành, nông thôn với giá đất rẻ thì tỷ lệ này thấp hơn; ở các khu vực trung tâm đô thị với giá đất cao thì tiền sử dụng đất lại là chi phí chủ yếu trong giá thành).

Vừa qua, khung giá đất giai đoạn 2020-2024 được các địa phương ban hành có mức tăng bình quân khoảng 15-20% so với bảng giá đất giai đoạn 5 năm trước. Như vậy, trường hợp chi phí về đất của một dự án BĐS được căn cứ trực tiếp từ bảng giá đất mới thì cũng chỉ làm tăng giá thành BĐS nhà ở khoảng 1,5-5%.

Còn với các dự án BĐS thực hiện thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất hoặc nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất thì chi phí về đất của dự án chịu tác động bởi giá đất của thị trường (lúc đó việc điều chỉnh bảng giá đất của địa phương chỉ có tác động gián tiếp).

Mặt khác, việc áp dụng khung giá đất, bảng giá đất mới tại các địa phương chưa lâu, các dự án được hoàn thành và có sản phẩm chào bán ra thị trường trong năm 2020 chủ yếu là dự án thực hiện và áp dụng giá đất theo khung giá, bảng giá đất trước đó.

Do vậy, việc các địa phương ban hành bảng giá đất mới tăng hơn so với trước đây chưa phải là nguyên nhân chính dẫn đến hiện tượng tăng giá nhà ở, đất ở của các dự án tại các địa phương trong năm 2020 và thời gian qua.

Bộ Xây dựng cho biết trong năm 2021, sẽ đẩy mạnh phát triển nhà ở xã hội, nhà ở giá rẻ cho người có thu nhập thấp và quản lý thị trường BĐS phát triển ổn định. Bộ này khẳng định sẽ nghiên cứu xây dựng, trình Chính phủ nhiều cơ chế, chính sách nhằm giảm thiểu sự mất cân đối trong cơ cấu sản phẩm hàng hóa thị trường BĐS, tăng nguồn cung, đáp ứng nhu cầu thật của thị trường.

Trong năm 2020, về nhà ở thương mại có 743 dự án với 232.559 căn hộ được cấp phép và 288 dự án với 57.149 căn hộ hoàn thành; có 322 dự án nhà ở với 110.181 căn hộ được các Sở Xây dựng có văn bản thông báo đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai; có 115.420 giao dịch BĐS thành công.

Hùng Anh