Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thắng: Quốc tế có gì thì Việt Nam có đủ
Bộ trưởng Giao thông Vận tải (GTVT) Nguyễn Văn Thắng đã khẳng định rằng việc xây dựng các trạm dừng nghỉ trên cao tốc tại Việt Nam sẽ đạt chuẩn tương đương với các nước phát triển. Một loạt thông tư và quy định mới đã được ban hành để làm cho việc xây dựng trạm dừng nghỉ trở nên đơn giản và hiệu quả hơn.
Chiều hôm nay ngày 25/5, Quốc hội đã thảo luận tại tổ về chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc – Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa (Đắk Nông) – Chơn Thành (Bình Phước). Dự án này được kỳ vọng sẽ mang lại hiệu quả lớn trong phát triển kinh tế và xã hội, kết nối Tây Nguyên với vùng Đông Nam Bộ và TP.HCM. Tổng mức đầu tư cho dự án là hơn 25.000 tỷ đồng, trong đó Nhà nước đầu tư 12.770 tỷ đồng, phần còn lại là từ các nhà đầu tư trúng thầu.
Theo Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh rằng, dự án này có khả năng thu hút đầu tư cao vì thời gian thu phí không quá dài, chỉ khoảng 18 năm, đảm bảo lãi suất ngân hàng và tỷ suất đầu tư. Dự án này tương đồng với ba dự án PPP trên trục Bắc – Nam phía Đông đã hoàn thành và sắp thu phí, làm tăng tính khả thi của nó.
Bộ trưởng, sự tham gia của Nhà nước vào dự án làm giảm rủi ro tài chính cho các nhà đầu tư. Khi Quốc hội phê duyệt Luật đường bộ cho phép thu phí đường cao tốc do Nhà nước đầu tư, điều này đồng nghĩa với việc cả Nhà nước và nhà đầu tư cùng thu phí. Bộ trưởng khẳng định rằng rủi ro tài chính đối với doanh nghiệp là gần như không có vì Nhà nước có thể ưu tiên cho nhà đầu tư thu phí trước.
Về vấn đề trạm dừng nghỉ, Bộ trưởng GTVT đã làm rõ rằng trong giai đoạn trước khi triển khai cao tốc Bắc – Nam, kinh nghiệm về xây dựng cao tốc còn hạn chế và chưa có quyết định rõ ràng về việc xã hội hoá hay Nhà nước đầu tư trạm dừng nghỉ. Tuy nhiên, từ cuối năm 2022, Bộ GTVT đã nhanh chóng xây dựng khung pháp lý đi theo hướng xã hội hoá.
Hiện tại, Bộ GTVT đã quy hoạch mạng lưới trạm dừng nghỉ, ban hành quy chuẩn quốc gia về đường cao tốc, bao gồm cả trạm dừng nghỉ và đã có thông tư quy định đầy đủ. Đặc biệt, Bộ đã dành diện tích xây dựng trạm sạc điện ở trạm dừng nghỉ tương đương với các nước phát triển. Bộ trưởng khẳng định rằng nước ngoài có gì, như Châu Âu, Mỹ, Trung Quốc có gì, Việt Nam cũng sẽ có đầy đủ.
Theo Bộ trưởng Thắng, các dự án xây dựng trạm dừng nghỉ đã nhận được sự quan tâm rất lớn từ các nhà đầu tư. Khi tổ chức đấu thầu thử, có trạm dừng nghỉ thu hút đến 40 đơn vị tham gia. Một trạm được định giá khởi điểm khoảng 120 tỷ đồng nhưng qua đấu thầu đã tăng lên hơn 200 tỷ đồng, tạo ra nguồn thu lớn cho ngân sách nhà nước.
Dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông dự kiến sẽ có 36 trạm dừng nghỉ. Từ nay đến cuối năm 2025, toàn bộ trạm dừng nghỉ của các tuyến cao tốc mới sẽ đi vào hoạt động và các cao tốc giai đoạn 1 sẽ hoàn thành đầy đủ và đồng bộ. Bộ trưởng Thắng cũng nhấn mạnh rằng với kinh nghiệm đã tích lũy và các quy chuẩn, pháp lý đầy đủ, việc xây dựng trạm dừng nghỉ sẽ rất đơn giản trong tương lai.
Một số đại biểu Quốc hội đã bày tỏ lo ngại về tính khả thi của dự án, nhất là về việc khu dân cư địa phương có thể bị chia cắt khi làm cao tốc. Bộ trưởng Thắng đã khẳng định rằng Bộ GTVT luôn thực hiện đầy đủ, lấy ý kiến kỹ càng từ các cấp phường xã, thôn xóm, tổ dân phố để đảm bảo không gây ra bất tiện cho người dân.
Bộ GTVT cũng đã rút kinh nghiệm từ các dự án trước đây, trong đó một số tuyến phải bổ sung đường gom, đường dân sinh vì ý kiến của người dân không được thu thập đầy đủ trong giai đoạn dịch bệnh. Bộ đã phối hợp chặt chẽ với địa phương để tìm hiểu nhu cầu của người dân về việc làm đường gom, đường dân sinh ở các đoạn đường cao tốc.
Một vấn đề khác được quan tâm là các trạm BOT song hành có thể bị ảnh hưởng khi dự án cao tốc này đi vào vận hành. Bộ trưởng Thắng cho biết, trong thực tế khi triển khai các dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông, rất nhiều dự án BOT trước đây đã bị ảnh hưởng do phải chia sẻ phí. Bộ GTVT đã tham mưu Chính phủ trình Bộ Chính trị về đề án xử lý khó khăn, vướng mắc dự án BOT giao thông, và các nội dung này sẽ được trình Quốc hội quyết định trong kỳ họp tới.
Dự án cao tốc Bắc – Nam đoạn Gia Nghĩa – Chơn Thành không chỉ là một bước tiến quan trọng trong phát triển hạ tầng giao thông của Việt Nam mà còn là cơ hội lớn để kết nối các vùng kinh tế trọng điểm, thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội. Với sự tham gia tích cực của Nhà nước và sự quan tâm từ các nhà đầu tư, cùng với các quy chuẩn và khung pháp lý được hoàn thiện, dự án hứa hẹn sẽ mang lại nhiều lợi ích thiết thực và bền vững cho cả nước.
Vì vây, việc xây dựng trạm dừng nghỉ đạt chuẩn quốc tế sẽ góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ trên các tuyến cao tốc, tạo ra trải nghiệm tốt hơn cho người tham gia giao thông và thu hút thêm nhiều nhà đầu tư vào lĩnh vực này. Nhờ vào những cải tiến và quy hoạch chi tiết, dự án cao tốc Bắc – Nam phía Tây sẽ sớm được triển khai và hoàn thành, đem lại những thay đổi tích cực cho hạ tầng giao thông của Việt Nam.
Bích Ngân
