Bộ trưởng Công Thương, Công an trả lời chất vấn vụ xăng giả, vụ Asanzo

Vụ sản xuất xăng dầu giả của đại gia Trịnh Sướng, vụ Asanzo nhập hàng Trung Quốc dán mác hàng Việt Nam được đưa ra chất vấn Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh, Bộ trưởng Công an Tô Lâm trước UB Thường vụ Quốc hội…

Đại biểu Nguyễn Thanh Thủy (Hậu Giang) nêu vấn đề, trong nhiệm vụ xây dựng thương hiệu hàng Việt Nam chất lượng cao, việc xử lý trách nhiệm của thanh tra chuyên ngành thế nào khi để xảy ra vụ sản xuất xăng dầu giả rất lớn mới phát hiện; làm giả nhãn mác, thương hiệu hàng Việt Nam như vụ Asanzo gây thiệt hại uy tín, chất lượng hàng Việt Nam, gây thiệt hại cho người tiêu dùng Việt.

Chiều 15/8, câu hỏi được chuyển tới Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh.

Bộ trưởng Công Thương phân tích, xăng dầu là mặt hàng trọng yếu. Các lực lượng kiểm soát tại địa phương đã được yêu cầu phối hợp cùng Ban chỉ đạo 389 để kiểm tra, phát hiện, xử lý các hành vi vi phạm. Tuy nhiên, trên thực tế, ngay khi xảy ra vụ đường dây sản xuất xăng giả của đại gia Trịnh Sướng, Bộ Công Thương cho kiểm tra và phát hiện một số vấn đề.

Cụ thể, đó là việc không có sự phối hợp kịp thời hiệu quả của các lực lượng quản lý thị trường, lực lượng khoa học công nghệ với Ban 389 (ban chỉ đạo đấu tranh chống hàng nhái, hàng giả và gian lận thương mại) tại địa phương để phát hiện kịp thời những mặt hàng kém chất lượng lưu thông trên thị trường.

Theo Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, với mặt hàng xăng dầu, trách nhiệm quản lý tiêu chuẩn, quy chuẩn chất lượng, về dung môi pha chế… là thuộc Bộ KHCN. Còn lực lượng quản lý thị trường có trách nhiệm kiểm soát những mặt hàng lưu thông trên thị trường xem đủ điều kiện cung cấp, bán tới tay người tiêu dùng hay không.

“Do còn yếu kém, các lực lượng đã không đủ điều kiện, trình độ để kiểm nghiệm, đánh giá để phát hiện những sai phạm của các đối tượng khi đưa lượng lớn xăng giả như vậy vào thị trường” – Bộ trưởng Công Thương thừa nhận.

Trong khi chờ đợi kết luận của cơ quan công an để làm rõ trách nhiệm của các ngành cũng như chỉ rõ những lỗ hổng pháp luật, Bộ Công Thương đã chỉ đạo để chấn chỉnh kịp thời hoạt động kiểm soát chất lượng xăng dầu tại các địa phương, trong đó có các lực lượng như Sở KHCN, quản lý thị trường, Ban chỉ đạo 389 tại địa phương.

Bộ cũng yêu cầu tổ chức lại lực lượng quản lý thị trường một cách chặt chẽ, hiệu quả hơn.

Chủ tịch Quốc hội yêu cầu Bộ trưởng Công an thông tin thêm về vụ án xăng dầu. Bộ trưởng Công an Tô Lâm đồng tình với đánh giá Bộ trưởng Công Thương đưa ra. Ông nhận định, việc sản xuất hàng giả, hàng nhái đang có những diễn biến phức tạp, thủ đoạn tinh vi, nhất là bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh hiện nay đang gây nhiều khó khăn cho hoạt động quản lý, kiểm soát.

Đường xây xăng giả mà Công an Đắc Nông phát giác đã hoạt động nhiều năm, cung cấp xăng giả trên nhiều tỉnh phía Nam, thậm chí đã ra cả một số tỉnh phía Bắc. Vấn đề xăng giả này giải thích cho hiện tượng nhiều phương tiện đang đi bình thường mà bốc cháy xảy ra thời gian qua, vì có nhiều chất tạo cháy trong đó. Việc này cũng giúp các lực lượng có thêm kiến thức, kỹ năng để ngăn chặn các tội phạm trong lĩnh vực này.

Về vấn đề hàng giả gắn mác “Made in Vietnam”, Bộ trưởng Công Thương cho biết, trên thực tế đã có những khung khổ pháp luật để điều chỉnh việc quản lý hàng hóa xuất xứ Việt Nam. Cụ thể, hiện có 2 nghị định, Nghị định 43 yêu cầu các doanh nghiệp và tổ chức khi sản xuất phải công bố chứng nhận xuất xứ, Nghị định 31 đảm bảo để các doanh nghiệp được đăng ký hàng xuất xứ Việt Nam để được hưởng thuế suất ưu đãi, trong đó hàm lượng giá trị gia tăng xuất phát từ Việt Nam phải đạt 30%.

“Chúng tôi đã phát hiện vấn đề này trong thời gian qua và hơn 1 năm qua, Bộ Công Thương đã xin phép Chính phủ để xây dựng dự thảo thông tư hướng dẫn về xuất xứ sản phẩm. Sau khi có ý kiến đóng góp của cơ quan chức năng sẽ thực hiện cụ thể.

Với các quy định đề ra, mặc dù các doanh nghiệp vẫn có quyền tự đăng ký, tự công bố và chịu trách nhiệm với việc này nhưng cơ quan chức năng cũng có căn cứ để giám sát những thông tin được công bố với hàng phục vụ tiêu dùng trong nước và xuất khẩu” – ông Tuấn Anh nói.

N.Cường