Bộ trưởng Bộ Tài Chính: Livestream bán hàng trên mạng xã hội tràn lan

Ngày 10/6, tại Hội nghị sơ kết một năm triển khai Đề án 06 về phát triển thương mại điện tử (TMĐT) và chống thất thu thuế, Bộ trưởng Bộ Tài Chính Hồ Đức Phớc nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quản lý hoạt động TMĐT nhằm thu thuế hiệu quả. Ông nhận định rằng việc livestream bán hàng qua mạng xã hội hiện đang phát triển mạnh mẽ và có thể mang lại nguồn thuế rất lớn nếu được quản lý tốt.

Hiện nay, thương mại điện tử của Việt Nam đạt giá trị 20,5 tỷ USD và dự kiến sẽ tăng lên 30,5 tỷ USD vào năm 2025. Việt Nam được coi là quốc gia có tốc độ tăng trưởng TMĐT nhanh nhất Đông Nam Á. Điều này đặt ra thách thức lớn cho việc quản lý thuế, chất lượng hàng hóa và phòng chống lừa đảo trong lĩnh vực này.

Bộ Tài chính đang tích cực thực hiện các biện pháp định danh và xác thực điện tử, triển khai các nghị định liên quan đến TMĐT và rà soát lại hệ thống pháp lý. Việc chia sẻ dữ liệu thuế, mã số thuế định danh theo căn cước công dân đã đạt 97,57% đến ngày 3/6. Đây là bước tiến quan trọng trong việc làm sạch và tập hợp dữ liệu, tạo điều kiện thuận lợi cho việc quản lý thuế.

Theo số liệu thu ngân sách nhà nước từ hoạt động TMĐT trong 2 năm gần nhất cho thấy kết quả khả quan: năm 2022 thu được 83.000 tỷ đồng; năm 2023 là 97.000 tỷ đồng; và trong 5 tháng đầu năm 2024 đã thu được hơn 50.000 tỷ đồng. Đến nay, đã có 96 nhà cung cấp nước ngoài kê khai và nộp thuế với tổng số thuế là trên 15.600 tỷ đồng.

Bộ Tài chính đề xuất nhiều giải pháp nhằm tăng cường quản lý và thu thuế từ TMĐT, bao gồm kết nối dữ liệu liên thông đồng bộ giữa các bộ, ngành, đặc biệt là dữ liệu dân cư, dữ liệu TMĐT và dữ liệu thanh toán qua ngân hàng. Việc xây dựng cổng thông tin đăng ký kê khai thuế cho các sàn TMĐT trong nước cũng được đề nghị. Điều này sẽ giúp đôn đốc việc kê khai thuế, chọn thanh tra và xử lý các trường hợp trốn thuế.

Áp dụng thanh toán không dùng tiền mặt được coi là một trong những biện pháp quan trọng để tăng cường quản lý và thu thuế. Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, thanh toán không dùng tiền mặt càng phổ biến thì việc quản lý và thu thuế càng hiệu quả.

Bán hàng qua mạng xã hội như livestream đang trở nên rất phổ biến. Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh rằng, việc quản lý hoạt động thương mại điện tử qua mạng xã hội sẽ mang lại nguồn thuế rất lớn nếu được thực hiện đúng cách. Việc phát triển mạng xã hội kết hợp với việc đối chiếu dữ liệu từ ngân hàng sẽ giúp thu được nguồn thuế tiềm năng này.

Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên, ông Trịnh Việt Hùng, chia sẻ rằng để tăng cường công tác quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh TMĐT, Thái Nguyên đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ. Ông Hùng đề nghị cơ quan quản lý thị trường và Ngân hàng Nhà nước tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm trong các giao dịch TMĐT, thường xuyên kiểm tra các tổ chức, cá nhân có hoạt động TMĐT trên địa bàn.

Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng nhận định rằng việc quản lý thuế, đặc biệt là thu thuế từ dịch vụ livestream, TMĐT và dịch vụ ăn uống ở các địa phương, còn nhiều thất thoát. Ông giao Bộ Tài chính khẩn trương hoàn thiện hồ sơ trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi Nghị định số 123 quy định về áp dụng hóa đơn điện tử đối với các giao dịch TMĐT, dịch vụ livestream và dịch vụ ăn uống.

Theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, hiện nay, việc áp dụng hóa đơn điện tử trong lĩnh vực kinh doanh vàng đã đạt 100%, với 9.419 doanh nghiệp tham gia. Trong lĩnh vực TMĐT, đến năm 2024, ngành thuế đang quản lý 123.759 người nộp thuế có hoạt động kinh doanh TMĐT, trong đó có 88.147 cá nhân và 35.131 doanh nghiệp bán hàng qua sàn giao dịch TMĐT.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng cho biết, hệ thống thanh toán liên ngân hàng hiện xử lý bình quân hơn 830.000 tỷ đồng/ngày và hệ thống thanh toán bán lẻ xử lý bình quân từ 20 – 25 triệu giao dịch/ngày. Số lượng giao dịch thanh toán qua internet và mobile đang tăng trưởng mạnh mẽ.

Với hoạt động cung cấp dịch vụ xuyên biên giới, NHNN đã làm việc với cơ quan thuế và chỉ đạo ngân hàng kết nối cung cấp thông tin với cơ quan thuế. Tuy nhiên, việc quản lý thông tin và dữ liệu về tài khoản thanh toán của người nộp thuế gặp nhiều khó khăn do đây là thông tin nhạy cảm và đòi hỏi sự xử lý cẩn thận để bảo vệ bí mật thông tin khách hàng và dữ liệu cá nhân.

Đáng chú ý, quản lý và thu thuế từ thương mại điện tử đang là một thách thức lớn nhưng cũng là cơ hội để tăng thu ngân sách nhà nước. Bộ Tài chính cùng các bộ, ngành liên quan đang nỗ lực hoàn thiện hệ thống pháp lý, xây dựng hạ tầng dữ liệu và triển khai các giải pháp công nghệ để đảm bảo việc thu thuế hiệu quả. Việc áp dụng thanh toán không dùng tiền mặt và quản lý bán hàng qua mạng xã hội sẽ là những bước đi quan trọng trong chiến lược này. Tuy nhiên, cần cân nhắc kỹ lưỡng để bảo vệ thông tin cá nhân và đảm bảo tính minh bạch, công bằng trong quá trình triển khai.

Bích Ngân